فرمول قوی ترین معجون افزایش شیر مادر در خانه + دمنوش شیر افزای سریع
- نویسنده: دکتر حامد دلجوئی
- انتشار:
- بدون نظر
- بروزرسانی: 10 ساعت پیش
شیردهی یکی از طبیعیترین و زیباترین فصلهای مادری است، اما برای بسیاری از مادران، به خصوص در روزها و هفتههای اول، با دغدغهای بزرگ همراه است: “آیا شیر من برای نوزادم کافی است؟” این نگرانی کاملاً قابل درک است و تقریباً هر مادری آن را تجربه میکند. در جستجو برای یافتن راهی برای افزایش شیر مادر، بسیاری به دنبال راهحلهای سریع و خوراکی میگردند و عبارت “معجون افزایش شیر مادر” به یکی از پرجستجوترین جست و جوها در اینترنت تبدیل میشود. از توصیههای مادربزرگها گرفته تا دستورالعملهای رد و بدل شده در انجمنهای آنلاین، همه به دنبال آن ترکیب جادویی هستند. در این مقاله جامع از وی مام، قصد داریم به طور کامل و با نگاهی علمی و در عین حال دلسوزانه، به این مبحث مهم بپردازیم. ما به شما نشان خواهیم داد که راز اصلی تولید شیر کجاست و چگونه میتوانید با تغذیهای هوشمندانه و دستورالعملهایی سالم، این مسیر زیبا را با اطمینان و آرامش طی کنید.
مهمترین راز افزایش شیر مادر چیست؟

پیش از آنکه به سراغ لیست بلندبالای خوراکیها و دستورهای تهیه معجون برویم، باید مهمترین و اساسیترین اصل در تولید شیر مادر را بشناسید. درک این مکانیزم، پایه و اساس یک شیردهی موفق است و هر راهحل دیگری تنها نقش مکمل را ایفا میکند. این راز بزرگ، چیزی نیست جز قانون عرضه و تقاضا.
بدن شما چگونه شیر تولید میکند؟
کارخانه شیرسازی بدن شما یک سیستم فوقالعاده هوشمند است که دقیقاً بر اساس نیاز نوزادتان عمل میکند. این فرآیند را میتوان به یک چرخه ساده تشبیه کرد:
۱. تقاضا: نوزاد شما سینه را میمکد (یا شما با شیردوش، شیر را میدوشید).
۲. ارسال پیام: مکیدن نوزاد، پایانههای عصبی نوک سینه را تحریک میکند و پیامی به مغز شما (به طور خاص به غده هیپوفیز) ارسال میشود.
۳. تولید: مغز در پاسخ، دو هورمون کلیدی را آزاد میکند: پرولاکتین که مسئول “تولید” شیر در سینههاست و اکسیتوسین که باعث “جاری شدن” یا رگ کردن شیر میشود (که به آن رفلکس جهش شیر یا Let-down reflex میگویند).
۴. عرضه: هرچه نوزاد بیشتر و مؤثرتر شیر بخورد و سینهها بیشتر تخلیه شوند، مغز پیام قویتری برای تولید بیشتر شیر دریافت میکند.
به زبان ساده، هرچقدر شیر بیشتری از سینههای شما خارج شود، بدن شما فرمان تولید شیر بیشتری را صادر میکند. برعکس، اگر شیر برای مدت طولانی در سینهها باقی بماند، بدن این پیام را دریافت میکند که تولید بیش از حد نیاز است و به تدریج تولید خود را کاهش میدهد. بنابراین، مؤثرترین “معجون” برای افزایش شیر، خود نوزاد شماست!
اهمیت تخلیه کامل و مکرر سینهها
بر اساس قانون عرضه و تقاضا، کلید اصلی افزایش شیر، تخلیه مکرر و کامل سینههاست. این یعنی:
-
شیردهی بر اساس تقاضای نوزاد: به ساعت نگاه نکنید، به نوزادتان نگاه کنید. هر زمان که علائم گرسنگی را نشان داد (مانند مکیدن دست، جستجوی سینه، بیقراری)، به او شیر بدهید. در هفتههای اول، این ممکن است به معنای ۸ تا ۱۲ بار شیردهی در ۲۴ ساعت باشد.
-
اطمینان از وضعیت صحیح شیردهی (Latch on): مطمئن شوید که نوزاد به درستی سینه را به دهان گرفته است. دهان او باید کاملاً باز باشد و بخش بزرگی از هاله قهوهای رنگ دور نوک سینه (آرئول) را بپوشاند. وضعیت نادرست نه تنها باعث درد و زخم شدن نوک سینه میشود، بلکه نوزاد نمیتواند سینه را به طور مؤثر تخلیه کند.
-
اجازه دهید نوزاد یک سینه را کامل تخلیه کند: قبل از آنکه سینه دیگر را به او پیشنهاد دهید، اجازه دهید شیردهی از سینه اول تمام شود. این کار تضمین میکند که نوزاد به شیر چرب و مقوی پایانی (Hindmilk) میرسد که برای وزنگیری او بسیار مهم است.
پس به یاد داشته باشید، هیچ معجون یا ماده غذایی نمیتواند جایگزین تحریک و تخلیه مکرر سینهها شود. خوراکیهای شیرافزا تنها میتوانند به عنوان یک نیروی کمکی، این فرآیند طبیعی را پشتیبانی کنند.
اگر به دنبال راهکارهای مطمئن برای تغذیه نوزاد خود هستید و میخواهید با انواع جایگزینهای شیر مادر آشنا شوید، مطالعه مقاله بهترین گزینههای جایگزین شیر مادر میتواند به شما در انتخاب مناسبترین محصول کمک کند.
معجون افزایش شیر مادر نی نی سایت
امروزه انجمنهای آنلاین مانند «نی نی سایت» به یکی از اولین منابعی تبدیل شدهاند که مادران برای یافتن پاسخ سوالات خود به آن مراجعه میکنند. در این فضاها، تجربیات و دستورالعملهای فراوانی برای تهیه معجون افزایش شیر مادر به اشتراک گذاشته میشود که اغلب ریشه در طب سنتی و تجربیات شخصی افراد دارد. این ترکیبات معمولاً شامل مجموعهای از مواد غذایی هستند که از قدیم به عنوان خوراکیهای شیرافزا شناخته میشوند.
مواد تشکیلدهنده در معجونهای خانگی افزاینده شیر
اگر نگاهی به این دستورالعملها بیندازید، متوجه میشوید که برخی مواد به طور مداوم تکرار میشوند. رایجترین آنها عبارتند از:
-
گیاهان و دانهها: رازیانه، شنبلیله، زیره، سیاهدانه، تخم شوید.
-
غلات: جو، جو دوسر، گندم.
-
مغزها: بادام، گردو، پسته، فندق.
-
شیرینکنندههای طبیعی: خرما، عسل، شیره انگور یا توت.
این مواد معمولاً با شیر یا آب ترکیب شده و به صورت یک نوشیدنی غلیظ یا کاچی مصرف میشوند. گرچه نیت به اشتراکگذاری این دستورها خیر است و بسیاری از مادران از آنها نتیجه گرفتهاند، اما باید به خاطر داشت که اثربخشی آنها بیشتر بر پایه تجربه است تا تحقیقات علمی دقیق.
لازم به ذکر است که بسیاری از این ترکیبات بر اساس تجربه و باورهای فردی است تا شواهد علمی معتبر. هر بدن به طور متفاوتی به مواد غذایی واکنش نشان میدهد و آنچه برای یک مادر مؤثر است، ممکن است برای دیگری بیاثر باشد.
اگرچه معجونهای افزایش شیر مادر بسیار مفیدند، اما باید مراقب بود که در دوران شیردهی به بیماریهایی مانند آبله مرغان دچار نشوید؛ چون این بیماری میتواند سلامت مادر و نوزاد را تحت تاثیر قرار دهد. برای آشنایی کاملتر با علائم، روشهای پیشگیری و نکات مهم درباره آبله مرغان در دوران شیردهی، میتوانید مقاله مرتبط ما را مطالعه کنید.
لیست بهترین مواد غذایی شیرافزا برای مادر

حالا بیایید کمی عمیقتر شویم و ببینیم علم در مورد برخی از این مواد غذایی محبوب که به گالاکتاگوگ (Galactagogue) یا مواد شیرافزا معروف هستند، چه میگوید. این مواد به روشهای مختلفی مانند تأثیر بر هورمونهای تولید شیر یا تأمین مواد مغذی ضروری برای مادر، به فرآیند شیردهی کمک میکنند.
جو و جو دوسر
جو و بهویژه جو دوسر، یکی از بهترین و بیخطرترین گزینهها برای مادران شیرده است. آنها نه تنها یک وعده صبحانه یا میانوعده سریع و مقوی هستند، بلکه به چند دلیل به افزایش شیر کمک میکنند:
-
منبع غنی آهن: کمبود آهن یکی از دلایل احتمالی کاهش شیر است. جو دوسر سرشار از آهن است و مصرف منظم آن میتواند به جبران این کمبود کمک کند.
-
کاهش استرس: یک کاسه جوی گرم، یک غذای آرامشبخش محسوب میشود. آرامش و کاهش استرس به آزادسازی بهتر هورمون اکسیتوسین کمک کرده و باعث جاری شدن بهتر شیر میشود.
-
حاوی ساپونینها و بتا-گلوکان: این ترکیبات میتوانند بر هورمون پرولاکتین که مسئول تولید شیر است، تأثیر مثبت بگذارند.
شنبلیله
شنبلیله شاید معروفترین گیاه شیرافزا در سراسر جهان باشد. بسیاری از مکملهای تجاری افزایش شیر مادر حاوی عصاره این گیاه هستند. تصور میشود شنبلیله حاوی فیتواستروژنها (ترکیبات گیاهی شبیه به استروژن) است که میتواند تولید شیر را تحریک کند. با این حال، مصرف آن نیازمند احتیاط است:
-
عوارض جانبی: شنبلیله میتواند باعث ایجاد بوی شربت افرا (شیره درخت افرا) در عرق و ادرار مادر و نوزاد شود. همچنین ممکن است باعث مشکلات گوارشی مانند نفخ و اسهال در برخی مادران و نوزادان شود.
-
تداخلات دارویی: این گیاه میتواند قند خون را پایین بیاورد، بنابراین مادران دیابتی باید با احتیاط فراوان و تحت نظر پزشک از آن استفاده کنند. همچنین ممکن است با داروهای رقیقکننده خون تداخل داشته باشد.
-
حتماً با پزشک مشورت کنید: به دلیل این عوارض بالقوه، هرگز بدون مشورت با پزشک یا مشاور شیردهی، مصرف مکمل شنبلیله را شروع نکنید.
رازیانه
رازیانه نیز مانند شنبلیله حاوی فیتواستروژنهاست و از دیرباز در طب سنتی برای افزایش شیر مادر استفاده میشده است. میتوانید آن را به صورت سبزی تازه در سالاد، پخته شده در غذا یا به شکل دمنوش دانههای آن مصرف کنید. مصرف متعادل رازیانه در رژیم غذایی معمولاً بیخطر است، اما همانند سایر گیاهان دارویی، در مصرف آن به صورت مکمل یا دمنوشهای غلیظ باید جانب احتیاط را رعایت کرد.
آجیل و دانهها
مغزها، به خصوص بادام خام، منبع فوقالعادهای از پروتئین، کلسیم و چربیهای سالم هستند. این مواد مغذی، بلوکهای سازنده شیر مادر هستند و به غنیتر شدن آن کمک میکنند. دانههایی مانند کنجد (سرشار از کلسیم) و تخم کتان (حاوی اسیدهای چرب امگا-۳) نیز گزینههای عالی برای افزودن به رژیم غذایی روزانه شما هستند.
برای افزایش کیفیت و سلامت شیر مادر، علاوه بر مصرف معجونهای طبیعی، توجه به تغذیه مناسب و پرهیز از برخی خوراکیها بسیار مهم است. اگر میخواهید درباره مواد غذایی که در دوران شیردهی باید از آنها اجتناب کنید، مخصوصاً نکات مهم درباره مصرف تخمه و تأثیر آن بر شیر مادر بیشتر بدانید، میتوانید مقاله نبایدهای خوردن تخمه در شیردهی را در اینجا مطالعه کنید.
طرز تهیه معجون افزایش شیر مادر ویمام
به جای جستجو برای یک “معجون جادویی”، بهتر است به فکر تهیه نوشیدنیها و میانوعدههای مقوی و سالمی باشید که هم انرژی مورد نیاز شما را تأمین میکنند و هم حاوی مواد شیرافزا هستند. در ادامه چند دستورالعمل ساده و عملی آورده شده است.
1- اسموتی جو دوسر و بادام
این اسموتی یک صبحانه یا میانوعده کامل، سرشار از انرژی و مواد مغذی است.
-
مواد لازم: نصف فنجان جو دوسر پرک، یک لیوان شیر بادام (یا شیر گاو)، یک عدد موز رسیده، یک قاشق غذاخوری کره بادام، ۲-۳ عدد خرما (برای شیرینی).
-
طرز تهیه: تمام مواد را در مخلوطکن بریزید و آنقدر مخلوط کنید تا یکدست شود. میتوانید یک قاشق چایخوری تخم کتان آسیاب شده نیز به آن اضافه کنید تا ارزش غذایی آن بیشتر شود.
2- شیر-بادام خانگی با خرما و کنجد
تهیه شیر بادام خانگی بسیار ساده است و از انواع صنعتی آن سالمتر است.
-
مواد لازم: یک فنجان بادام خام، چهار فنجان آب، ۴-۵ عدد خرما (بدون هسته)، یک قاشق غذاخوری کنجد.
-
طرز تهیه: بادامها را به مدت حداقل ۸ ساعت (یا یک شب) در آب خیس کنید. سپس آب آن را خالی کرده و پوستشان را جدا کنید. بادامها را به همراه چهار فنجان آب تازه و خرماها در یک مخلوطکن پرسرعت بریزید و برای چند دقیقه مخلوط کنید تا کاملاً یکدست شود. مخلوط را از یک پارچه صافی یا کیسه مخصوص شیر گیاهی عبور دهید. شیر بادام شما آماده است! میتوانید کنجد را در انتها به آن اضافه کرده و میل کنید.
دمنوش آرامشبخش و شیرافزا
یک دمنوش گرم علاوه بر خواص احتمالی شیرافزایی، به آرامش شما نیز کمک میکند.
-
مواد لازم: یک قاشق چایخوری دانه رازیانه، نصف قاشق چایخوری دانه زیره سبز، چند پر سیاهدانه.
-
طرز تهیه: دانهها را در یک فنجان آب جوش بریزید و اجازه دهید به مدت ۱۰ دقیقه دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و در صورت تمایل با کمی عسل میل کنید.
با این حال، قبل از مصرف هرگونه دمنوش گیاهی، به خصوص در دوران شیردهی، مشورت با پزشک یا مشاور شیردهی ضروری است تا از بیخطر بودن آن برای خود و نوزادتان مطمئن شوید.
بهترین معجون برای افزایش شیر مادر کدام است؟
شاید پس از خواندن این همه مطلب، هنوز این سوال در ذهن شما باشد که بالاخره بهترین معجون کدام است؟ در پاسخ باید بگوییم بهترین “معجون” یک ترکیب واحد نیست، بلکه مجموعهای از عادات سالم و یک رویکرد جامع است که بدن شما را در بهترین حالت برای تولید شیر قرار میدهد.
آب
شیر مادر حدود ۸۸ درصد از آب تشکیل شده است. بنابراین، بدیهی است که هیدراته ماندن برای تولید شیر کافی، امری بسیار مهم است. کمآبی یکی از دلایل شایع و قابل پیشگیری کاهش موقت شیر است.
-
چقدر آب بنوشیم؟ نیازی به غرق کردن خودتان در آب نیست. یک قانون ساده این است که به حس تشنگی خود اعتماد کنید. همیشه یک بطری آب کنار دست خود، به خصوص در محلی که معمولاً شیر میدهید، داشته باشید و هر بار پس از شیردهی یک لیوان آب بنوشید. رنگ ادرار شما باید زرد روشن یا بیرنگ باشد؛ ادرار زرد تیره نشانه کمآبی است.
رژیم غذایی متعادل
بدن شما برای تولید شیر مغذی، به کالری و مواد مغذی اضافی نیاز دارد. تمرکز خود را به جای یک ماده خاص، بر روی یک رژیم غذایی متنوع و متعادل بگذارید.
-
کالری کافی: مادران شیرده به طور متوسط روزانه به ۳۰۰ تا ۵۰۰ کالری اضافی نیاز دارند. این کالری را از منابع سالم مانند پروتئینهای بدون چربی (مرغ، ماهی، تخممرغ، حبوبات)، چربیهای سالم (آووکادو، آجیل، روغن زیتون) و کربوهیدراتهای پیچیده (غلات کامل، سبزیجات) تأمین کنید.
-
تنوع غذایی: سعی کنید از تمام گروههای غذایی استفاده کنید تا طیف وسیعی از ویتامینها و مواد معدنی را دریافت کنید.
استراحت و کاهش استرس
شاید این عامل کمتر از بقیه به چشم بیاید، اما تأثیر آن فوقالعاده است. خستگی مفرط و استرس بالا میتوانند دشمن شماره یک شیردهی باشند. استرس به طور مستقیم تولید شیر را کم نمیکند، اما میتواند در عملکرد هورمون اکسیتوسین و رفلکس جهش شیر اختلال ایجاد کند. وقتی استرس دارید، شیر به راحتی از سینهها جاری نمیشود و نوزاد کلافه شده و سینه را رها میکند.
-
راهکارهای عملی: تا جایی که ممکن است استراحت کنید. “وقتی نوزاد میخوابد، شما هم بخوابید” یک شعار نیست، یک اصل مهم برای بقا در ماههای اول است! از همسر، خانواده و دوستانتان کمک بگیرید. حتی چند دقیقه مدیتیشن یا تنفس عمیق در روز میتواند تفاوت بزرگی ایجاد کند.
مقایسه محبوبترین مواد شیرافزا:
| ماده غذایی | نقش در شیردهی | روش مصرف رایج | احتیاطها / نکات مهم |
|---|---|---|---|
| جو دوسر | منبع آهن و کاهشدهنده استرس؛ تحریک پرولاکتین | فرنی، اسموتی، کیک | تقریباً بیخطر؛ مناسب برای اکثر مادران |
| شنبلیله | فیتواستروژن؛ افزایش پرولاکتین | دمنوش، مکمل | میتواند قند خون را کاهش دهد؛ ممکن است نفخ ایجاد کند؛ با پزشک مشورت شود |
| رازیانه | فیتواستروژن؛ تسهیل جریان شیر | دمنوش، ادویه غذا | در مصرف دمنوش غلیظ احتیاط شود |
| بادام | پروتئین و چربی سالم برای غنیتر شدن شیر | شیر بادام، میانوعده | در حد تعادل مصرف شود (حاوی کالری بالا) |
| خرما | انرژی سریع؛ افزایش سطح پرولاکتین | در معجونها یا تنهایی | برای دیابتیها در حد کنترلشده مصرف شود |
| تخم کتان | امگا ۳ و لیگنانها؛ پشتیبان سلامت هورمونی | پودر در اسموتی، ماست | بهصورت آسیاب شده مصرف شود؛ در مقادیر بالا ملین است |
| کنجد | منبع کلسیم؛ کمک به سلامت عمومی مادر | در شیر بادام، غذا یا حلوا | در حد متعادل مصرف شود |
معجون چاقی و افزایش شیر مادر
بسیاری از مادران در دوران شیردهی دچار کاهش وزن میشوند و به دنبال راهی برای تأمین کالری مورد نیاز بدن خود هستند. از طرفی، نگرانی از کمبود شیر نیز وجود دارد. به همین دلیل عبارت “معجون چاقی و افزایش شیر مادر” مورد توجه قرار میگیرد.
خبر خوب این است که بسیاری از مواد غذایی که به عنوان شیرافزا شناخته میشوند، به طور طبیعی کالری بالایی دارند و میتوانند به تأمین انرژی و کالری مورد نیاز مادر کمک کنند. ترکیبی از جو دوسر، مغزها (مانند بادام و گردو)، کره مغزها (مانند کره بادامزمینی یا بادام)، خرما و شیر پرچرب، میتواند یک نوشیدنی بسیار مقوی و پرکالری باشد که هم به افزایش شیر کمک میکند و هم انرژی از دست رفته مادر را جبران مینماید. در واقع، هدف اصلی “چاق شدن” نیست، بلکه تغذیه و تقویت بدن مادر است تا بتواند هم نیازهای خود و هم نیازهای نوزادش را برآورده کند.
لازم به ذکر است که این موضوع بیشتر بر اساس تجربه و باورهای فردی است تا شواهد علمی معتبر برای “چاقکنندگی” این معجونها. هدف اصلی، تامین کالری سالم و مورد نیاز بدن مادر است.
این معجونها به افزایش حجم شیر شما کمک میکنند. اما کیفیت و چربی شیر هم به همان اندازه مهم است. اگر احساس میکنید شیر شما آبکی است و نوزاد را سیر نمیکند، راهکارهای سادهای برای حل این مشکل وجود دارد. برای یادگیری این روشها، مقاله چگونه شیر مادر را چرب و مقوی کنیم؟ را مطالعه کنید.
کلام آخر ویمام
مسیر شیردهی یک سفر منحصربهفرد برای هر مادر و نوزاد است. در این مسیر، به یاد داشته باشید که بدن شما به طور غریزی میداند چگونه نوزادتان را تغذیه کند. در این مقاله از وی مام، تلاش کردیم تا نشان دهیم که اساس و پایه افزایش شیر مادر، مکیدن مکرر نوزاد و تخلیه سینههاست. یک “معجون” یا ماده غذایی به تنهایی نمیتواند معجزه کند. در عوض، با تمرکز بر یک رژیم غذایی متعادل و غنی، نوشیدن آب فراوان، استراحت کافی و مدیریت استرس، بهترین شرایط را برای بدن خود فراهم میکنید. خوراکیهای شیرافزا و دستورالعملهای سالمی که معرفی شد، میتوانند به عنوان یک مکمل عالی و نیروی کمکی در کنار این اصول اساسی عمل کنند. به غریزه مادری خود اعتماد کنید و در صورت داشتن هرگونه نگرانی جدی، حتماً از یک مشاور شیردهی یا پزشک کمک بگیرید.
سوالات متداول
از چه زمانی میتوانم برای افزایش شیر مادر از معجون استفاده کنم؟
ابتدا روی وضعیت صحیح شیردهی و تغذیه مکرر تمرکز کنید. اگر پس از چند هفته همچنان نگران بودید و با پزشک مشورت کردید، میتوانید خوراکیها و نوشیدنیهای مغذی و شیرافزا را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
آیا مصرف رازیانه در دوران شیردهی بیخطر است؟
مصرف متعادل رازیانه در غذا یا به صورت دمنوش رقیق معمولاً بیخطر تلقی میشود. با این حال، به دلیل نبود تحقیقات کافی، از مصرف بیش از حد یا مکملهای غلیظ آن بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.
آیا ممکن است این معجونها برای نوزاد حساسیت ایجاد کنند؟
بله، هر ماده غذایی جدید در رژیم مادر میتواند به طور بالقوه روی نوزاد تأثیر بگذارد. مواد جدید را یکییکی به رژیم خود اضافه کنید و مراقب علائمی مانند بیقراری، نفخ یا بثورات پوستی در نوزاد باشید.
چقدر طول میکشد تا تأثیر یک معجون شیرافزا را ببینم؟
تأثیر آن در افراد مختلف، متفاوت است. برخی مادران طی ۲۴ تا ۷۲ ساعت متوجه تغییر میشوند، در حالی که برای برخی دیگر ممکن است بیشتر طول بکشد یا تأثیر قابل توجهی نداشته باشد. ثبات در مصرف مهمتر از یک وعده است.
آیا استرس واقعاً شیر مادر را کم میکند؟
استرس میزان تولید شیر را کاهش نمیدهد، اما میتواند با رفلکس «جاری شدن» شیر تداخل ایجاد کند و دسترسی نوزاد به شیر را دشوار سازد. بنابراین، آرامش برای یک شیردهی موفق بسیار مهم است.
منبع: uhhospitals
- دسته بندی: افزایش شیر مادر, شیردهی, مقالات
- برچسب: افزایش شیر مادر, شیردهی