10 روش درمان خانگی بی اشتهایی کودکان + معرفی میوه و معجون اشتها آور

«فقط یک قاشق دیگه!»، این جمله آشنایی است که هر روز در بسیاری از خانه‌ها تکرار می‌شود و نبرد بر سر غذا خوردن کودک، والدین را خسته، نگران و گاهی مستاصل می‌کند. بی اشتهایی کودک می‌تواند دلایل ساده و گذرا یا ریشه‌های عمیق‌تری داشته باشد که نیازمند توجه و بررسی است. ما در وی مام می‌دانیم که نگرانی شما فراتر از یک وعده غذای نخورده و معطوف به سلامت، رشد و آینده دلبندتان است. به همین دلیل، این راهنمای جامع و کامل را برای درمان خانگی بی اشتهایی کودکان آماده کرده‌ایم تا با درک علمی علت‌ها و اجرای راهکارهای عملی و اثبات‌شده، نه تنها کودک خود را با غذا آشتی دهید، بلکه آرامش و لذت را به میز و سفره خانواده بازگردانید.

چرا کودک من غذا نمی‌خورد؟ بررسی علت‌ بی‌ اشتهایی کودکان از نظر پزشکان متخصص

 

در پاسخ به این سوال کلیدی باید بگوییم، بی اشتهایی در کودکان به ندرت فقط یک دلیل دارد. از نظر پزشکان متخصص، این مشکل معمولاً ترکیبی پیچیده از سه دسته علت اصلی است: دلایل پزشکی و فیزیولوژیک، دلایل مرتبط با مراحل رشد طبیعی، و دلایل رفتاری و روانشناختی. شناخت اینکه کدام دسته از دلایل در کودک شما نقش پررنگ‌تری دارد، نقشه راه شما برای درمان خواهد بود.

۱. دلایل پزشکی: مشکلات پنهانی که اشتها را می‌دزدند

چرا؟ گاهی اوقات کودک شما واقعاً گرسنه است، اما یک مشکل یا درد پنهان مانع از غذا خوردن او می‌شود. بدن در زمان بیماری، تمام انرژی خود را صرف مبارزه با عامل بیماری‌زا می‌کند و به طور طبیعی اشتها را سرکوب می‌کند.

• عفونت‌های حاد: مواردی مانند عفونت گوش میانی، گلودرد استرپتوکوکی، یا حتی یک عفونت ادراری ساده می‌تواند باعث درد و بی‌قراری و در نتیجه کاهش شدید اشتها شود.
• مشکلات گوارشی: یبوست یک عامل بسیار شایع و دست‌کم گرفته‌شده است. وقتی روده‌ها پر باشند، کودک احساس سیری کاذب و نفخ می‌کند و میلی به خوردن غذای جدید ندارد. همچنین رفلاکس معده یا حساسیت‌های غذایی تشخیص داده نشده نیز می‌توانند باعث شوند کودک غذا خوردن را با درد و ناراحتی مرتبط بداند.
• کم‌خونی فقر آهن: همانطور که در بخش بعدی به تفصیل توضیح خواهیم داد، کم‌خونی یکی از اصلی‌ترین دلایل فیزیولوژیک بی‌اشتهایی مزمن است.

چه می‌شود اگر… اگر بی‌اشتهایی کودک شما به طور ناگهانی شروع شده و با علائم دیگری مانند تب، گریه‌های بی‌دلیل، اسهال، استفراغ یا بی‌حالی شدید همراه است، اولین قدم مراجعه به پزشک برای رد کردن دلایل پزشکی است.

۲. دلایل رشدی

چرا؟ بسیاری از دوره‌های بی‌اشتهایی، بخشی کاملاً طبیعی از فرآیند رشد کودک هستند و دانستن آن‌ها به والدین آرامش زیادی می‌دهد.

• کاهش سرعت رشد پس از یک سالگی: نوزادان در سال اول زندگی خود وزنشان تقریباً سه برابر می‌شود. این یک رشد انفجاری است. اما پس از یک سالگی، سرعت رشد به شدت کاهش می‌یابد. در نتیجه، نیاز بدن به کالری نیز به همان نسبت کمتر شده و اشتها به طور طبیعی کم می‌شود. این شایع‌ترین علت نگرانی والدین یک کودک ۱.۵ یا ۲ ساله است.
• دندان درآوردن: التهاب، درد و تورم لثه‌ها هنگام دندان درآوردن می‌تواند غذا خوردن را برای کودک به یک تجربه دردناک تبدیل کند. در این دوران، کودک ممکن است فقط غذاهای نرم و خنک را بپذیرد.
• جهش‌های رشدی: کودکان دوره‌هایی از رشد سریع و دوره‌هایی از ثبات دارند. کاملاً طبیعی است که در دوره‌های ثبات، اشتهای کمتری داشته باشند.

۳. دلایل رفتاری و روانشناختی

چرا؟ از حدود ۱۸ ماهگی، کودکان وارد مرحله شگفت‌انگیز اما چالش‌برانگیز “استقلال‌طلبی” می‌شوند. غذا خوردن یکی از اولین حوزه‌هایی است که کودک احساس می‌کند بر آن کنترل دارد.

• نیاز به استقلال و “نه” گفتن: گاهی کودک شما گرسنه است، اما صرفاً برای نشان دادن استقلال و قدرت خود، از خوردن امتناع می‌کند. هرچه شما بیشتر اصرار کنید، او در موضع خود سرسخت‌تر می‌شود.
• بی اشتهایی عصبی یا انتخابی: کودک ممکن است به دلیل یک تجربه بد (مثلاً خفگی خفیف با یک غذا) از آن غذا بترسد یا به دلیل استرس و اضطراب (مانند تغییرات در خانواده، تولد نوزاد جدید، یا شروع مهدکودک) اشتهای خود را از دست بدهد.
• حواس‌پرتی: روشن بودن تلویزیون، وجود اسباب‌بازی‌های جذاب یا بازی کردن بقیه اعضای خانواده هنگام غذا، به راحتی می‌تواند توجه کودک را از غذا منحرف کند.

مثال عملی (سناریوی پرتکرار): یک کودک دو ساله که تا دیروز با اشتها غذا می‌خورده، ناگهان از همه چیز امتناع می‌کند. والدین نگران می‌شوند و به او اصرار می‌کنند، دنبالش راه می‌افتند و حتی او را تهدید می‌کنند. کودک متوجه می‌شود که غذا نخوردن، یک ابزار قدرتمند برای جلب توجه و به کرسی نشاندن حرفش است. این چرخه معیوب، دلیل اصلی بسیاری از مشکلات تغذیه‌ای رفتاری است.

درمان خانگی بی‌اشتهایی کودکان، فقط به استفاده از مواد غذایی مقوی محدود نمی‌شود، بلکه گاهی روش‌های انگیزشی بیشترین اثر را دارند. اگر می‌خواهید با لیست راه های تشویق کودک به غذا خوردن آشنا شوید و بدانید چطور بدون فشار، میل او به غذا را افزایش دهید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله جامع ما در این زمینه را بخوانید.

کمبود کدام ویتامین باعث بی اشتهایی کودکان می شود؟

در پاسخ به این سوال مهم باید بگوییم، اگرچه کمبود ویتامین‌های مختلفی می‌تواند بر سلامت کلی بدن تاثیر بگذارد، اما از نظر علمی، کمبود دو ماده معدنی کلیدی یعنی روی (Zinc) و آهن (Iron)، ارتباط مستقیم و اثبات‌شده‌ای با کاهش اشتها در کودکان دارند. کمبود ویتامین‌های گروه B نیز می‌تواند در این زمینه نقش داشته باشد.

نقش حیاتی آهن و کم‌خونی فقر آهن

چرا؟ آهن جزء اصلی هموگلوبین، پروتئین موجود در گلبول‌های قرمز خون است که وظیفه حمل اکسیژن به تمام سلول‌های بدن را بر عهده دارد. وقتی کودک دچار کمبود آهن یا همان کم‌خونی فقر آهن می‌شود، اکسیژن‌رسانی به سلول‌ها مختل می‌شود. این وضعیت منجر به علائمی مانند خستگی مزمن، ضعف، رنگ‌پریدگی، بی‌قراری و مهم‌تر از همه، کاهش شدید اشتها می‌شود. در واقع بدن انرژی لازم برای هضم و جذب غذا را ندارد و سیگنال گرسنگی را صادر نمی‌کند.

چه می‌شود اگر… اگر کودک شما اغلب خسته و بی‌حال به نظر می‌رسد، پوست رنگ‌پریده‌ای دارد و علاوه بر بی‌اشتهایی، تمایل به خوردن مواد غیرخوراکی مانند خاک یا گچ دارد (پدیده پیکا)، حتماً باید به کم‌خونی مشکوک شد.

منابع غذایی غنی از آهن: گوشت قرمز، جگر، عدس، لوبیا، اسفناج و زردآلو خشک.

نقش شگفت‌انگیز “روی” (Zinc) در حس چشایی

چرا؟ روی یک ماده معدنی است که شاید کمتر به آن توجه شود، اما نقشی حیاتی در عملکرد صحیح حس چشایی و بویایی دارد. پرزهای چشایی روی زبان برای تشخیص طعم‌ها به روی نیاز دارند. در صورت کمبود روی، حساسیت این پرزها کم شده و طعم غذاها برای کودک تغییر می‌کند یا “بی‌مزه” به نظر می‌رسد. طبیعتاً وقتی غذا طعم خوبی نداشته باشد، کودک میلی به خوردن آن نخواهد داشت.

دیدگاه علمی در مقابل باور رایج: بسیاری از والدین تصور می‌کنند کودکشان “بدغذا” است، در حالی که از نظر پزشکی، ممکن است کودک به دلیل کمبود روی، واقعاً طعم‌ها را به درستی درک نکند.

منابع غذایی غنی از روی: گوشت قرمز، مرغ، حبوبات (به خصوص نخود)، تخم کدو و انواع مغزیجات.

نکته کلیدی و بسیار مهم از طرف وی‌مام

تشخیص قطعی کمبود این مواد مغذی حیاتی، تنها از طریق اندازه‌گیری سطح آن‌ها در خون و تفسیر آزمایش توسط پزشک ممکن است. هرگز و تحت هیچ شرایطی به صورت خودسرانه به کودک خود مکمل آهن یا روی ندهید. دوز بیش از حد این مواد می‌تواند سمی و خطرناک باشد. از نظر پزشکان وی مام، بررسی دوره‌ای و منظم آزمایش خون کودک، یکی از بهترین راه‌ها برای اطمینان از سلامت عمومی اوست. حتی خدماتی مانند تفسیر آنلاین جواب آزمایش خون کودک توسط متخصصان می‌تواند قدم اول برای درک وضعیت سلامتی او و تصمیم‌گیری برای مراجعه حضوری باشد.

رنگ و ظاهر غذا نقش مهمی در تحریک اشتهای کودک دارد و می‌تواند بی‌اشتهایی را تا حد زیادی کاهش دهد. برای آشنایی با تکنیک‌های جذاب کردن وعده‌های غذایی و تاثیر رنگ غذا بر افزایش اشتهای کودکان و نوزادان بهتر است مقاله تخصصی ما را مطالعه کنید.

10 استراتژی طلایی درمان خانگی بی اشتهایی کودکان

 

در پاسخ به این سوال که “برای بی‌اشتهایی کودکم چه کنم؟” باید بگوییم بهترین و پایدارترین درمان خانگی، تغییر هوشمندانه نگرش و رفتار والدین و ایجاد یک محیط غذایی مثبت، آرام و بدون استرس است، نه تمرکز وسواس‌گونه بر خود غذا. به این مبحث وارد می‌شویم تا با این استراتژی‌های عملی آشنا شوید.

۱. قانون طلایی اول: فشار، اصرار و تهدید مطلقاً ممنوع!

چرا؟ این مهم‌ترین و در عین حال سخت‌ترین قانون است. اصرار، خواهش، تهدید (“اگر نخوری پارک نمی‌ریم”) یا جایزه دادن (“اگر بخوری برات فلان چیز رو می‌خرم”)، همگی نتیجه معکوس می‌دهند. این کارها غذا خوردن را به یک میدان نبرد قدرت تبدیل می‌کند و اضطراب شدیدی را در کودک ایجاد می‌کند. کودک غذا را با یک تجربه منفی مرتبط دانسته و مقاومت او بیشتر می‌شود.

۲. ایجاد یک برنامه غذایی منظم و قابل پیش‌بینی

چگونه؟ برای کودک خود ۳ وعده اصلی و ۲ میان‌وعده سالم در ساعات مشخص تعریف کنید. بین این وعده‌ها، به جز آب، هیچ ماده غذایی دیگری (به خصوص شیر، آبمیوه و هله هوله) به او ندهید. این کار باعث می‌شود ساعت بیولوژیک بدن کودک تنظیم شده و در زمان وعده اصلی، واقعاً احساس گرسنگی کند. ریزه‌خواری در طول روز، بزرگترین دشمن اشتها است.

۳. هنر سرو کردن: کوچک اما مقوی

چگونه؟ یک بشقاب پر از غذا می‌تواند برای کودکی که اشتهای کمی دارد، بسیار دلهره‌آور و دلزده‌کننده باشد. به جای آن، از یک بشقاب کوچک استفاده کرده و فقط یک یا دو قاشق از غذا را در آن بریزید. به کودک بگویید: “اگر دوست داشتی، باز هم هست.” این کار حس کنترل را به کودک می‌دهد و مقاومت او را کم می‌کند. همچنین سعی کنید غذاهای کم‌حجم اما پرکالری (مانند سوپ‌های غلیظ شده با خامه یا کره، پوره با مقداری روغن زیتون) را در برنامه او بگنجانید.

۴. کودک را به یک سرآشپز کوچک تبدیل کنید

چرا؟ وقتی کودک در فرآیند خرید و آماده‌سازی غذا مشارکت می‌کند، حس مالکیت و کنجکاوی او تحریک می‌شود. اجازه دهید در شستن سبزیجات، هم زدن مواد یا چیدن میز به شما کمک کند. کودکی که خودش در درست کردن سالاد کمک کرده، به احتمال بسیار بیشتری آن را امتحان خواهد کرد.

۵. محیط غذاخوری را جذاب و آرام کنید

چگونه؟ قانون اصلی این است: زمان غذا، زمان خانواده است، نه زمان تماشای تلویزیون یا بازی با موبایل. تمام عوامل حواس‌پرتی را حذف کنید. از ظروف رنگی و مورد علاقه کودک استفاده کنید. غذا را به شکل‌های جالب (مثلاً صورتک خندان) تزیین کنید و با آرامش و به عنوان یک خانواده کنار هم غذا بخورید. شما بهترین الگوی غذا خوردن برای کودک خود هستید.

۶. به حق انتخاب کودک احترام بگذارید

چگونه؟ به جای اینکه بپرسید “غذا می‌خوری؟” (که پاسخ آن به احتمال زیاد “نه” است)، دو گزینه سالم به او پیشنهاد دهید. مثلاً: “دوست داری ماکارونی بخوری یا کتلت؟” این کار حس کنترل و استقلال را به کودک می‌دهد در حالی که انتخاب نهایی همچنان در دست شماست.

۷. معرفی غذاهای جدید با صبر و حوصله

مشکل رایج: “کودک من هیچ غذای جدیدی را امتحان نمی‌کند.” باید بدانید که یک کودک ممکن است نیاز داشته باشد یک غذای جدید را ۱۰ تا ۱۵ بار ببیند، لمس کند یا بو کند تا نهایتاً حاضر به امتحان کردن آن شود. هرگز ناامید نشوید. مقدار بسیار کمی از غذای جدید را در کنار غذای مورد علاقه‌اش قرار دهید، بدون اینکه اصراری برای خوردن آن بکنید.

۸. محدود کردن مایعات قبل از غذا

چرا؟ نوشیدن مقادیر زیاد شیر یا آبمیوه، حتی تا یک ساعت قبل از وعده اصلی، معده کوچک کودک را پر کرده و احساس سیری کاذب به او می‌دهد. مصرف مایعات را به بین وعده‌های غذایی یا پس از اتمام غذا موکول کنید.

۹. افزایش فعالیت بدنی

چرا؟ یک ارتباط مستقیم بین فعالیت فیزیکی و افزایش اشتها وجود دارد. مطمئن شوید که کودک شما در طول روز به اندازه کافی فرصت برای دویدن، بازی کردن و سوزاندن انرژی دارد. یک ساعت بازی در پارک می‌تواند بهترین پیش‌غذا برای وعده شام باشد.

۱۰. صبور باشید و آرامش خود را حفظ کنید

و در نهایت، به یاد داشته باشید که این یک فرآیند است، نه یک مسابقه. روزهای خوب و بد وجود خواهند داشت. مهم این است که شما به عنوان والدین، یک رویکرد ثابت، آرام و مثبت را حفظ کنید. طبق تجربه ما در وی مام، موفقیت والدینی که این استراتژی‌ها را با صبر و مداومت اجرا می‌کنند، بسیار بیشتر از کسانی است که به دنبال راه‌حل‌های سریع و موقتی هستند.

اشتها آور قوی خانگی برای کودکان

در پاسخ به این سوال پرتکرار باید بگوییم، بهترین و قوی‌ترین اشتها آورهای خانگی، خوراکی‌ها و ترکیباتی هستند که هم مواد مغذی کلیدی مورد نیاز بدن (مانند روی و آهن که به آن‌ها اشاره شد) را تامین می‌کنند و هم با طعم، عطر و خواص طبیعی خود، سیستم گوارش و حس چشایی کودک را به طور سالم و طبیعی تحریک می‌کنند. در ادامه چند ایده عالی و امتحان‌شده را معرفی می‌کنیم.

معجون‌ها و اسموتی‌های مقوی

چرا؟ اسموتی‌ها یک راهکار فوق‌العاده برای گنجاندن حجم زیادی از کالری و مواد مغذی در یک وعده کوچک و خوشمزه هستند.

• اسموتی موز و خرما: یک عدد موز رسیده، دو عدد خرمای بدون هسته، یک قاشق غذاخوری پودر مغزیجات (به خصوص بادام یا گردو که منبع روی هستند) و یک فنجان شیر را در مخلوط‌کن بریزید. این اسموتی یک صبحانه اشتها آور برای کودکان و سرشار از پتاسیم، آهن و کالری است.
• اسموتی توت و ماست: ترکیبی از توت‌فرنگی یا شاتوت (سرشار از آنتی‌اکسیدان)، ماست یونانی (پروبیوتیک و پروتئین بالا) و یک قاشق چای‌خوری عسل (برای کودکان بالای یک سال) یک میان‌وعده عالی و اشتها آور است.

سوپ‌های غنی‌شده: غذایی کامل و راحت‌الحلقوم

چرا؟ سوپ‌ها، به خصوص برای کودکانی که در دوران دندان درآوردن هستند یا غذاهای سفت را دوست ندارند، یک گزینه ایده‌آل هستند.

• سوپ جو و آب قلم: آب قلم یا پای مرغ سرشار از ژلاتین، کلسیم و مواد مغذی است که به تقویت سیستم ایمنی و گوارش کمک می‌کند. مقداری جو پرک، هویج ریز رنده شده و کمی سینه مرغ پخته و ریش‌شده را به آن اضافه کنید. در انتها، کمی جعفری تازه و چند قطره آبلیموی تازه طعم آن را عالی می‌کند.
• غلیظ کردن سوپ: برای افزایش کالری سوپ، می‌توانید در انتهای پخت یک قاشق غذاخوری کره یا خامه به آن اضافه کنید.

جادوی ادویه‌ها و طعم‌دهنده‌های طبیعی

چرا؟ برخی ادویه‌ها و طعم‌ها به طور طبیعی باعث تحریک ترشح آنزیم‌های گوارشی و افزایش اشتها می‌شوند.

• نعناع و آویشن: افزودن مقدار کمی پودر نعناع خشک یا پودر آویشن به ماست، دوغ یا حتی روی کتلت، عطر و طعم فوق‌العاده‌ای ایجاد کرده و به هضم غذا کمک می‌کند.
• طعم‌های ترش و ملس: استفاده از رب انار طبیعی و شیرین، چند قطره آبلیموی تازه یا سرکه سیب خانگی (در حد بسیار کم) در سس سالاد یا روی غذا، می‌تواند بزاق را تحریک کرده و کودک را به غذا خوردن ترغیب کند.

معرفی میوه های اشتها آور برای کودکان

در پاسخ به این سوال که کدام میوه‌ها اشتها را باز می‌کنند، باید بگوییم میوه‌هایی مانند انار، انواع مرکبات (پرتقال و لیمو شیرین)، آلو و انبه به دلیل طعم دلپذیر و منحصربه‌فرد، ویتامین‌های ضروری (به‌ویژه ویتامین C) و فیبر بالا، جزو بهترین گزینه‌های طبیعی برای تحریک اشتهای کودکان به شمار می‌روند.

چرا این میوه‌ها موثر هستند؟

• انار: این میوه بهشتی با طعم ترش و ملس خود، یکی از معروف‌ترین اشتها آورهای طبیعی است. انار به پاکسازی کبد و بهبود فرآیند هضم کمک کرده و ترشح صفرا را تحریک می‌کند که این خود در افزایش میل به غذا موثر است. می‌توانید آب انار طبیعی یا دانه‌های آن را به کودک بدهید.
• مرکبات (پرتقال، لیمو شیرین، گریپ‌فروت): این میوه‌ها سرشار از ویتامین C هستند. همانطور که در بخش کمبود ویتامین‌ها اشاره کردیم، ویتامین C نقش کلیدی در افزایش جذب آهن موجود در غذاها دارد. بنابراین، مصرف مرکبات به همراه وعده‌های غذایی حاوی آهن (مانند عدسی یا گوشت) می‌تواند به مبارزه با کم‌خونی و در نتیجه افزایش اشتها کمک کند.
• انبه: انبه یک میوه پرکالری، شیرین و بسیار خوش‌طعم است که اکثر کودکان آن را دوست دارند. علاوه بر این، حاوی آنزیم‌های گوارشی طبیعی است که به هضم بهتر پروتئین‌ها و سایر مواد غذایی کمک می‌کند.
• آلو و آلوچه: این میوه‌ها نیز با طعم ترش و خاصیت ملینی که دارند، هم به عنوان یک محرک اشتها عمل می‌کنند و هم با کمک به رفع یبوست (که خود یکی از دلایل پنهان بی‌اشتهایی است)، به طور غیرمستقیم باعث بهبود اشتهای کودک می‌شوند.

ایده‌های خلاقانه برای سرو میوه‌های اشتها آور

• سالاد میوه رنگارنگ: ترکیبی از میوه‌های خرد شده با رنگ‌های مختلف در یک کاسه زیبا، می‌تواند بسیار جذاب باشد.
• بستنی یخی خانگی: پوره میوه‌هایی مانند انبه یا توت‌فرنگی را در قالب بستنی ریخته و در فریزر قرار دهید. این یک میان‌وعده سالم و هیجان‌انگیز است.
• دیپ ماست و میوه: تکه‌های میوه را در کنار یک کاسه کوچک ماست طعم‌دار شده با کمی عسل و نعناع قرار دهید تا کودک آنها را در ماست فرو برده و بخورد.

درمان بی اشتهایی کودکان زیر دو سال

در پاسخ به این دغدغه مهم باید بگوییم، درمان بی‌اشتهایی در این گروه سنی حساس، بیش از هر چیز نیازمند درک عمیق والدین از مراحل رشد کودک است و بر سه محور اصلی استوار است: پذیرش طعم‌ها و بافت‌های جدید، مدیریت درد و بی‌قراری ناشی از دندان درآوردن، و احترام به حجم کم معده و استقلال‌طلبی نوپای کودک.

دوران گذار، استقلال و غذاهای انگشتی

چرا؟ کودک نوپای شما در حال کشف دنیای اطراف و توانایی‌های خود است. او می‌خواهد خودش غذا بخورد، حتی اگر این کار با ریخت و پاش فراوان همراه باشد. این یک فرصت عالی است، نه یک مشکل.

چگونه؟ غذاهای انگشتی (Finger Foods) بهترین راهکار هستند. تکه‌های نرم میوه (موز، هلوی رسیده)، سبزیجات پخته شده (هویج، سیب‌زمینی)، پاستاهای فرمی کوچک یا تکه‌های کتلت را در اختیار او قرار دهید تا خودش برای خوردن تلاش کند. این کار حس استقلال او را ارضا کرده و غذا خوردن را به یک بازی اکتشافی لذت‌بخش تبدیل می‌کند.

مدیریت درد دندان درآوردن

چه می‌شود اگر… اگر کودک شما در حال دندان درآوردن است و از خوردن غذاهای گرم یا سفت امتناع می‌کند، این کاملاً طبیعی است.

چگونه؟ به او غذاهای خنک و نرم بدهید که لثه‌های ملتهب او را تسکین می‌دهند. پوره‌های میوه که برای چند دقیقه در یخچال بوده‌اند، ماست میوه‌ای خنک، یا حتی یک حوله تمیز و مرطوب که در فریزر گذاشته‌اید تا بجود، می‌توانند بسیار کمک‌کننده باشند. در این دوران به کودک فشار نیاورید و به ترجیحات او احترام بگذارید.

پرهیز از مقایسه و نگرانی‌های بی‌مورد

یکی از بزرگترین اشتباهات والدین، مقایسه کودک خود با دیگران است. حجم غذای یک کودک ۱.۵ ساله به دلیل کاهش سرعت رشد، به مراتب کمتر از حجم غذای یک نوزاد ۹ ماهه است. به نمودار رشد مخصوص کودک خود که توسط پزشک یا در مراکز بهداشت رسم می‌شود، اعتماد کنید، نه به حجم غذای کودک همسایه. والدینی که به تازگی این مسیر را آغاز کرده‌اند، می‌توانند با دریافت مشاوره آنلاین شروع غذای کمکی از بروز بسیاری از این نگرانی‌ها و اشتباهات جلوگیری کنند.

چه زمانی به دارو نیاز است؟ بهترین دارو برای بی اشتهایی کودکان

در پاسخ به این سوال بسیار مهم باید بگوییم، دارو همیشه و همواره آخرین خط درمان است و باید فقط و فقط با تشخیص دقیق علت زمینه‌ای و تجویز مستقیم پزشک متخصص اطفال مصرف شود. بهترین “دارو” در قدم اول، تشخیص صحیح است.

مقایسه دیدگاه‌ها: شربت اشتها آور داروخانه‌ای در مقابل رویکرد علمی

باور رایج و خطرناک: متاسفانه بسیاری از والدین با مراجعه به فروم‌هایی مانند نی نی سایت یا با توصیه اطرافیان، به صورت خودسرانه اقدام به خرید انواع شربت اشتها آور برای کودکان از داروخانه می‌کنند. آنها به دنبال یک راه‌حل سریع برای تمام شدن نگرانی‌هایشان هستند.

دیدگاه علمی و پزشکی (رویکرد وی‌مام): از نظر پزشکی، این کار مانند این است که برای خاموش کردن آژیر خطر آتش‌سوزی، باتری آن را در بیاوریم به جای اینکه خود آتش را پیدا و خاموش کنیم. بی‌اشتهایی یک علامت است، نه خود بیماری. یک پزشک متخصص ابتدا با معاینه و در صورت لزوم درخواست آزمایش، به دنبال علت اصلی (آتش) می‌گردد. آیا کودک کم‌خونی دارد؟ آیا دچار عفونت است؟ آیا مشکل گوارشی دارد؟

انواع داروهایی که ممکن است پزشک تجویز کند

1. مکمل‌های ویتامینی و معدنی: اگر آزمایش خون نشان دهد که بی‌اشتهایی ناشی از کمبود آهن یا روی است، پزشک دوز دقیق و مناسب سن کودک از این مکمل‌ها را تجویز خواهد کرد. این داروها با رفع کمبود، به تدریج اشتها را به حالت طبیعی بازمی‌گردانند.
2. شربت‌های اشتها آور (حاوی سیپروهپتادین): این داروها که به عنوان آنتی‌هیستامین شناخته می‌شوند، با تاثیر مستقیم بر مرکز اشتها در مغز، باعث افزایش موقتی و گاهی شدید اشتها می‌شوند. اما مصرف آنها عوارض جانبی شایعی مانند خواب‌آلودگی شدید، گیجی و بی‌قراری دارد و معمولاً فقط در موارد خاصی مانند ناتوانی شدید در وزن‌گیری و برای دوره‌های کوتاه توسط پزشک تجویز می‌شوند.

چه زمانی باید واقعا نگران شد و اقدام فوری کرد؟

اگر بی‌اشتهایی کودک شما طولانی شده و در نمودار رشد او که توسط پزشک یا مرکز بهداشت رسم می‌شود، باعث توقف یا کندی چشمگیر در روند وزن‌گیری شده است، دیگر زمان آزمون و خطای بیشتر با درمان‌های خانگی نیست. در این مرحله، این وضعیت به یک مسئله پزشکی جدی تبدیل شده است. دریافت یک مشاوره آنلاین برای وزن نگرفتن نوزاد یا کودک از یک متخصص اطفال، برای ارزیابی دقیق وضعیت، بررسی نمودار رشد و تصمیم‌گیری برای اقدامات بعدی، یک گام حیاتی و کاملاً ضروری برای جلوگیری از مشکلات رشدی در آینده است.

گاهی بی‌اشتهایی ریشه در کمبود مواد مغذی خاصی در بدن کودک دارد. مثلا کمبود سلنیوم یکی از عواملی است که می‌تواند باعث کاهش اشتها شود. برای اینکه با علائم کمبود سلنیوم در کودکان و منابع غذایی آن آشنا شوید، این مقاله را حتما مطالعه کنید.

کلام آخر ویمام

بی‌اشتهایی کودک یک فصل چالش‌برانگیز از کتاب قطور رشد اوست، نه تمام داستان. این یک مشکل رایج است که تقریباً همه والدین به نوعی آن را تجربه می‌کنند. به جای تمرکز وسواس‌گونه بر مقدار غذای خورده شده در هر وعده، روی کیفیت رابطه خود با کودک و لذت‌بخش کردن تجربه غذا خوردن برای تمام اعضای خانواده سرمایه‌گذاری کنید. صبر، خلاقیت، ثبات قدم و تلاش برای درک علت‌های زمینه‌ای، قوی‌ترین ابزارهای شما در مسیر درمان خانگی بی اشتهایی کودکان هستند. به غریزه‌ی کودک خود برای تشخیص گرسنگی و سیری اعتماد کنید و به یاد داشته باشید که تیم متخصص وی مام همواره در کنار شماست تا با ارائه اطلاعات علمی و راهکارهای عملی، به شما کمک کند تا این مسیر را با آرامش، اطمینان و آگاهی طی کنید.

بی اشتهایی کودک بعد از سرماخوردگی تا چند روز طبیعی است؟

کاملاً طبیعی است که اشتهای کودک در طول بیماری و حتی تا یک هفته پس از بهبودی کامل، کمتر از حد معمول باشد. بدن در این دوران انرژی خود را صرف بازیابی می‌کند. با صبر و ارائه غذاهای سبک و مقوی، اشتها به تدریج باز خواهد گشت.

آیا دندان درآوردن باعث بی اشتهایی کامل کودک می‌شود؟

دندان درآوردن معمولاً باعث بی‌اشتهایی کامل نمی‌شود، بلکه ترجیحات غذایی کودک را تغییر می‌دهد. او ممکن است به دلیل درد لثه، غذاهای نرم، خنک و مایعات را به غذاهای سفت و گرم ترجیح دهد. این دوره موقتی است.

آیا شربت‌های اشتها آور برای کودکان عوارض دارند؟

بله، شربت‌های اشتها آور شیمیایی (مانند سیپروهپتادین) می‌توانند عوارضی مانند خواب‌آلودگی شدید، گیجی و بی‌قراری ایجاد کنند. به همین دلیل مصرف آنها باید حتماً تحت نظر پزشک و برای دوره‌های کوتاه باشد.

کودک من فقط هله هوله می‌خورد و میلی به غذا ندارد، چه کار کنم؟

اولین قدم، حذف کامل هله هوله‌ها از خانه است. وقتی جایگزین ناسالمی وجود نداشته باشد، کودک پس از مدتی به گزینه‌های سالم روی می‌آورد. با ایجاد یک برنامه غذایی منظم و ارائه میان‌وعده‌های سالم (مانند میوه و مغزیجات) این مشکل قابل حل است.

اگر کودک هیچ کدام از راهکارهای خانگی را نپذیرفت، قدم بعدی چیست؟

اگر راهکارهای خانگی را برای حداقل یک ماه با ثبات اجرا کردید و نتیجه نگرفتید، و به خصوص اگر کودک وزن‌گیری مناسبی ندارد، قدم بعدی مراجعه به متخصص اطفال برای بررسی دلایل پزشکی پنهان مانند کم‌خونی یا مشکلات گوارشی است.

آیا کم‌خونی همیشه دلیل اصلی بی‌اشتهایی است؟

خیر. کم‌خونی یکی از دلایل مهم و شایع بی‌اشتهایی مزمن است، اما تنها دلیل نیست. دلایل رفتاری (مانند لجبازی و استقلال‌طلبی) و سایر بیماری‌ها نیز می‌توانند باعث بی‌اشتهایی شوند. تشخیص دقیق بر عهده پزشک است.

چگونه می‌توانم وزن کودک بی‌اشتها را بالا ببرم؟

روی غذاهای کم‌حجم اما پرکالری تمرکز کنید. به سوپ و پوره‌های او مقداری کره یا روغن زیتون اضافه کنید. از مغزیجات پودر شده در معجون‌ها استفاده کنید و میان‌وعده‌هایی مانند آووکادو، موز و ماست پرچرب را در برنامه او بگنجانید.

 

منبع: timesofindia , playgroundprofessionals