ریزش مو بعد از زایمان از کی شروع میشه؟ ؛ علائم، علت و درمان ریزش مو بعد زایمان

ریزش مو بعد از زایمان مسئله‌ای است که بسیاری از مادران با آن روبه‌رو می‌شوند. معمولاً چند هفته پس از تولد نوزاد، موها شروع به ریزش می‌کنند و این موضوع می‌تواند باعث نگرانی شود. شاید برایتان سؤال باشد که چرا این اتفاق می‌افتد، تا چه زمانی ادامه دارد و آیا راهی برای جلوگیری از آن وجود دارد؟

در وی‌مام به زبانی ساده توضیح می‌دهیم که چرا ریزش مو بعد از زایمان رخ می‌دهد، از چه زمانی شروع می‌شود، چگونه می‌توان آن را کنترل کرد و چه روش‌هایی واقعاً مؤثر هستند.

اگر شما هم به دنبال پاسخی مطمئن هستید و می‌خواهید بدانید کدام روش‌ها برای درمان و پیشگیری بی‌خطر ریزش مو بعد از زایمان هستند، ادامه این مقاله را از دست ندهید.

چرا بعد از زایمان دچار ریزش مو می‌شویم؟

برای بسیاری از مادران، این ریزش موی ناگهانی و شدید، گیج‌کننده است؛ به خصوص که در دوران بارداری احتمالاً بهترین وضعیت موهای خود را تجربه کرده‌اند. اما واقعاً علت ریزش مو بعد از زایمان چیست؟ آیا به شیردهی ربط دارد؟ آیا نشانه کمبود ویتامین است؟ اگرچه عوامل متعددی می‌توانند این وضعیت را تشدید کنند، اما مقصر اصلی و شماره یک، یک تغییر هورمونی بزرگ و دراماتیک در بدن شماست. درک این فرآیند بیولوژیک نه تنها به کاهش نگرانی شما کمک می‌کند، بلکه دیدگاه شما را نسبت به این پدیده کاملاً تغییر خواهد داد.

نقش هورمون استروژن

برای فهمیدن علت ریزش موی پس از زایمان، ابتدا باید سفری کوتاه به دوران بارداری داشته باشیم. موهای سر ما یک چرخه رشد طبیعی دارند که شامل سه مرحله اصلی است:
۱. فاز رشد (آناژن): در این مرحله که می‌تواند چندین سال طول بکشد، مو به طور فعال در حال رشد است. در حالت عادی، حدود ۸۵ تا ۹۰ درصد موهای ما در این فاز قرار دارند.
۲. فاز انتقال (کاتاژن): یک دوره کوتاه چند هفته‌ای که در آن رشد مو متوقف می‌شود و فولیکول شروع به کوچک شدن می‌کند.
۳. فاز استراحت (تلوژن): این مرحله حدود ۳ ماه طول می‌کشد. در این فاز، مو دیگر رشدی ندارد اما در فولیکول باقی می‌ماند و در نهایت، به آرامی می‌ریزد تا راه برای رشد یک موی جدید باز شود. روزانه حدود ۵۰ تا ۱۰۰ تار موی ما به طور طبیعی این مرحله را طی کرده و می‌ریزند.
در دوران بارداری، بدن شما مقادیر بسیار زیادی هورمون استروژن تولید می‌کند. این سطح بالای استروژن یک تاثیر فوق‌العاده بر چرخه مو دارد: فاز رشد یا آناژن را به طور قابل توجهی طولانی‌تر می‌کند. در واقع، استروژن به موهای شما یک «تعطیلات طولانی» می‌دهد و اجازه نمی‌دهد طبق روال عادی وارد فاز استراحت و ریزش شوند. به همین دلیل است که موهای شما در دوران بارداری پرپشت‌تر، ضخیم‌تر و سالم‌تر به نظر می‌رسیدند.
اما پس از زایمان، با خروج جفت، سطح استروژن در بدن شما به شدت و با سرعت زیادی افت می‌کند. این سقوط آزاد هورمونی، سیگنالی قوی به تمام آن موهایی که در فاز رشد اضافی باقی مانده بودند، ارسال می‌کند و همه آن‌ها را به طور همزمان وارد فاز استراحت یا تلوژن می‌کند. این پدیده علمی، «تلوژن افلوویوم» یا همان آلوپسی بعد از زایمان نام دارد. حدود ۳ تا ۴ ماه بعد، یعنی زمانی که دوره استراحت این حجم عظیم از موها به پایان می‌رسد، همه با هم شروع به ریختن می‌کنند. پس موهایی که از دست می‌دهید، موهای جدید نیستند؛ بلکه مجموع تمام موهایی هستند که باید طی ۹ ماه گذشته به تدریج می‌ریختند اما به لطف هورمون‌ها نریخته بودند.

متن انگلیسی:

Postpartum hair loss is a common condition that occurs about three months after childbirth and can last up to six months. It’s a normal part of pregnancy and is only temporary. For most people, your hair will grow back to its original fullness.

ترجمه متن:
ریزش مو پس از زایمان یک بیماری شایع است که حدود سه ماه پس از زایمان رخ می‌دهد و می‌تواند تا شش ماه ادامه داشته باشد. این یک بخش طبیعی از بارداری است و موقتی است. برای اکثر افراد، موهای شما به پرپشتی اولیه خود باز خواهد گشت.

my.clevelandclinic

علائم ریزش مو پس از زایمان چیست؟

یکی از سوالات مهم این است که چگونه این نوع ریزش مو را از سایر مشکلات تشخیص دهیم. علائم ریزش مو پس از زایمان کاملاً مشخص است. این ریزش به صورت پراکنده و یکنواخت در تمام نقاط سر رخ می‌دهد. شما متوجه کم‌پشت شدن کلی موهایتان می‌شوید، اما به ندرت پیش می‌آید که لکه‌های طاسی کامل یا ریزش سکه‌ای را تجربه کنید. اوج این ریزش معمولاً هنگام دوش گرفتن یا شانه زدن موها خود را نشان می‌دهد و دیدن یک مشت مو در دستانتان می‌تواند بسیار نگران‌کننده باشد، اما این بخشی از الگوی طبیعی این پدیده است. اگر ریزش موی شما به صورت لکه‌ای یا همراه با خارش، قرمزی و پوسته‌ریزی است، باید برای بررسی علل دیگر مانند عفونت قارچی یا آلوپسی آره‌آتا به پزشک مراجعه کنید.

چه عوامل دیگری باعث ریزش مو بعد از زایمان میشود؟

اگرچه هورمون‌ها بازیگر اصلی این صحنه هستند، اما برخی شرایط دیگر مرتبط با دوره پس از زایمان می‌توانند به عنوان عوامل تشدیدکننده عمل کرده و ریزش مو را شدیدتر کنند:
استرس و خستگی: مراقبت از یک نوزاد، کم‌خوابی‌های شبانه و مسئولیت‌های جدید، یک استرس بزرگ جسمی و روحی به بدن وارد می‌کند. استرس خود به تنهایی می‌تواند باعث ریزش مو از نوع تلوژن افلوویوم شود و این امر می‌تواند ریزش موی هورمونی شما را تشدید نماید.
کم‌خونی پس از زایمان: از دست دادن خون در حین زایمان، به خصوص در سزارین یا زایمان‌های سخت، می‌تواند ذخایر آهن بدن را کاهش دهد. کم‌خونی فقر آهن یکی از دلایل بسیار شایع ریزش مو است و می‌تواند بهبودی وضعیت موهای شما را به تاخیر بیندازد.
عملکرد تیروئید: گاهی اوقات، بارداری و زایمان می‌تواند باعث بروز اختلالات تیروئیدی، به خصوص کم‌کاری تیروئید پس از زایمان شود. یکی از علائم اصلی مشکلات تیروئید، ریزش موی شدید است. اگر ریزش موی شما بیش از حد طولانی شد، پزشک حتماً عملکرد تیروئید شما را بررسی خواهد کرد.

ریزش مو بعد از زایمان از کی شروع میشه؟

پس از درک علت، مهم‌ترین سوالی که ذهن هر مادری را به خود مشغول می‌کند، مربوط به زمان‌بندی این پدیده است. دانستن اینکه این دوره چه زمانی شروع می‌شود و مهم‌تر از آن، چه زمانی به پایان می‌رسد، به شما کمک می‌کند تا با دیدی واقع‌بینانه و نگرانی کمتری با آن روبرو شوید.
“ریزش مو بعد از زایمان از کی شروع میشه؟” این ریزش هرگز بلافاصله پس از زایمان اتفاق نمی‌افتد. همانطور که توضیح دادیم، پس از افت هورمونی، موها ابتدا باید دوره استراحت یا تلوژن خود را که حدوداً ۳ ماه است، طی کنند. بنابراین، اکثر مادران اولین نشانه‌های افزایش ریزش مو را حدوداً در ماه دوم تا چهارم پس از زایمان مشاهده می‌کنند. پس اگر در هفته‌های اول پس از تولد نوزادتان موهایتان نریخت و ناگهان در ماه سوم با حجم زیادی از ریزش مواجه شدید، بدانید که این کاملاً طبیعی و قابل انتظار است.
و اما سوال حیاتی‌تر: “ریزش مو بعد از زایمان تا کی ادامه دارد؟” یا “ریزش مو بعد از زایمان چقدر طول میکشه؟” این سوالی است که پاسخ آن می‌تواند بار بزرگی را از روی دوش شما بردارد. دوره ریزش فعال معمولاً چند ماه طول می‌کشد. اوج ریزش مو اغلب در حدود ماه چهارم یا پنجم پس از زایمان است. پس از این دوره، ریزش به تدریج کم شده و فولیکول‌ها دوباره فعال می‌شوند و شروع به ساخت موهای جدید می‌کنند. شما ممکن است متوجه رویش موهای کوتاه و ظریفی در خط رویش موی خود شوید که به اصطلاح به آن‌ها “موهای بچه” می‌گویند. این یک نشانه عالی از شروع بهبودی است. در اکثر قریب به اتفاق مادران، حجم موها بین ۶ تا ۱۲ ماه پس از زایمان به حالت عادی و تراکم قبل از بارداری بازمی‌گردد.

جدول زمانی انتظاری ریزش موی پس از زایمان:

• ۱ تا ۳ ماهگی پس از زایمان: ریزش موی حداقلی یا عادی. موها هنوز در فاز استراحت هستند.
• ۳ تا ۶ ماهگی پس از زایمان: شروع و اوج ریزش مو. این دوره فعال‌ترین زمان ریزش است.
• ۶ تا ۱۲ ماهگی پس از زایمان: کاهش تدریجی ریزش و شروع رشد مجدد موهای جدید.
• ۱۲ ماهگی به بعد: در اکثر مادران، حجم مو به حالت عادی بازگشته است.

برای ریزش مو بعد از زایمان چه باید کرد؟

حالا به مهم‌ترین بخش بحث می‌رسیم: “برای ریزش مو بعد زایمان چه کنیم؟” اول از همه باید این واقعیت را بپذیریم که نمی‌توان به طور کامل جلوی این نوع ریزش موی هورمونی را گرفت، زیرا این یک فرآیند بیولوژیک و طبیعی است. اما خبر خوب این است که با مجموعه‌ای از اقدامات، می‌توانیم این دوره را بهتر مدیریت کنیم، از تشدید آن جلوگیری کرده و به رشد سریع‌تر و قوی‌تر موهای جدید کمک شایانی نماییم. در ادامه، راه های درمان ریزش مو بعد از زایمان را به صورت گام به گام و کاربردی برای شما شرح می‌دهیم.

تغذیه مناسب برای ریزش مو بعد از زایمان

بدن شما پس از زایمان و در دوران شیردهی، یک کارخانه ۲۴ ساعته است که به سوخت و مواد اولیه باکیفیت نیاز دارد. تغذیه شما نه تنها بر کیفیت شیر، بلکه مستقیماً بر سرعت بهبودی خودتان و سلامت موهایتان تاثیر می‌گذارد. یک رژیم غذایی متعادل و غنی از مواد مغذی، بهترین هدیه‌ای است که می‌توانید به خودتان بدهید.

بهترین دارو و مکمل برای ریزش مو بعد از زایمان چیست؟

این یکی از پرتکرارترین سوالات است. بسیار مهم است که بدانید دوران پس از زایمان، به خصوص اگر در حال شیردهی هستید، زمان مصرف خودسرانه هیچ دارو یا مکملی نیست. بهترین دارو برای ریزش مو بعد از زایمان وجود خارجی ندارد، زیرا این یک بیماری نیست که نیاز به دارو داشته باشد. با این حال، جبران کمبودهای احتمالی از طریق مکمل‌ها می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد.

بهترین اقدام، ادامه دادن مصرف ویتامین‌های دوران بارداری (پریناتال) یا شروع مصرف مکمل‌های مخصوص دوران پس از زایمان (پست‌ناتال) است، البته حتماً تحت نظر پزشک. این مکمل‌ها دوز متعادلی از ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز شما در این دوره را تامین می‌کنند. اگر پزشک پس از بررسی و آزمایش خون، تشخیص کم‌خونی یا کمبود ماده خاصی را بدهد، ممکن است مکمل آهن یا زینک با دوز بالاتر برای شما تجویز کند. اگر در مورد وضعیت خود و نیاز به مصرف مکمل سوال دارید، اما مراجعه حضوری برایتان دشوار است، می‌توانید از یک دکتر آنلاین برای مادران شیرده شبانه کمک بگیرید و به راحتی سوالات خود را بپرسید.

درمان خانگی ریزش مو بعد از زایمان

در کنار تغذیه، برخی راهکارهای خانگی ساده می‌توانند به عنوان یک درمان خانگی ریزش مو بعد از زایمان عمل کرده و به بهبود وضعیت موهای شما کمک کنند:
ماساژ پوست سر: چند بار در هفته، با نوک انگشتان خود (نه ناخن‌ها) پوست سر را به آرامی و به صورت دایره‌ای ماساژ دهید. این کار گردش خون را در ناحیه پوست سر افزایش داده و به رسیدن مواد مغذی بیشتر به فولیکول‌ها کمک می‌کند. می‌توانید این کار را با چند قطره روغن نارگیل یا بادام شیرین انجام دهید.
ماسک موی تخم‌مرغ: تخم‌مرغ سرشار از پروتئین است. یک عدد تخم‌مرغ را با یک قاشق روغن زیتون مخلوط کرده و به ساقه موهای خود بمالید. پس از ۳۰ دقیقه با آب خنک و شامپوی ملایم بشویید.
استفاده از آلوئه‌ورا: ژل خالص آلوئه‌ورا خاصیت تسکین‌دهندگی و مرطوب‌کنندگی برای پوست سر دارد. می‌توانید مقداری از آن را مستقیماً روی پوست سر ماساژ داده و پس از یک ساعت بشویید.

چگونه از ریزش مو بعد از زایمان جلوگیری کنیم؟

همانطور که گفتیم، جلوگیری کامل از این پدیده ممکن نیست، اما با رعایت نکات مراقبتی زیر می‌توانیم از تشدید آن و آسیب بیشتر به موها جلوگیری کنیم:
با موهایتان با ملایمت رفتار کنید: از شانه کردن یا برس کشیدن خشن موها، به خصوص زمانی که خیس هستند، خودداری کنید. از شانه دندانه درشت استفاده کنید و همیشه از پایین موها شروع به باز کردن گره‌ها کنید.
حرارت را به حداقل برسانید: استفاده از سشوار با حرارت بالا، اتوی مو و دستگاه‌های فر کننده را تا حد امکان محدود کنید. حرارت زیاد باعث خشکی و شکنندگی ساقه مو می‌شود.
از مدل موهای کششی پرهیز کنید: بستن موها به صورت دم اسبی یا گوجه‌ای بسیار سفت، به ریشه موها فشار وارد کرده و می‌تواند ریزش مو را تشدید کند.
شامپوی مناسب انتخاب کنید: از شامپوهای ملایم و حجم‌دهنده استفاده کنید. شامپوهای حجم‌دهنده با پوشاندن ساقه مو با لایه‌ای نازک، باعث می‌شوند موها به طور موقت پرپشت‌تر به نظر برسند.
استرس خود را مدیریت کنید: می‌دانیم که این کار در دوره نوزادی دشوار است، اما حتی چند دقیقه آرامش در روز، یک دوش آب گرم یا گوش دادن به موسیقی می‌تواند تاثیر مثبتی داشته باشد. از همسر، خانواده و دوستانتان کمک بگیرید.

کلام آخر ویمام

دوران پس از زایمان، یک دوره بازسازی و تطبیق برای بدن شماست و ریزش مو، یکی از طبیعی‌ترین بخش‌های این فرآیند است. امیدواریم با خواندن این مقاله جامع، به این اطمینان رسیده باشید که آنچه تجربه می‌کنید، یک بیماری نیست، بلکه یک مرحله کاملاً موقتی است. به جای تمرکز بر تارهای موی ریخته شده، سعی کنید بر روی موهای جدید و کوتاهی که به زودی در خط رویش موهایتان ظاهر می‌شوند، تمرکز کنید. به بدن خود برای این فرآیند شگفت‌انگیز زمان بدهید و با خودتان مهربان باشید. با تغذیه مناسب، مراقبت ملایم و مقدار زیادی صبر، موهای شما دوباره سلامت و شادابی خود را به دست خواهند آورد. اگر ریزش موی شما بیش از یک سال ادامه پیدا کرد یا علائم غیرعادی دیگری مشاهده کردید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. در تمام این مسیر، وی مام در کنار شماست تا با ارائه اطلاعات دقیق و همدلانه، به شما در سپری کردن این دوران با آرامش و آگاهی کمک کند.

منبع: hopkinsmedicine , my.clevelandclinic