استفاده از مواد شوینده در بارداری؛ از خطرات بوی وایتکس و جرم‌گیر تا نظر پزشکان

دوران بارداری، دورانی سرشار از حس‌های ناب و البته نگرانی‌های جدید است. یکی از غریزه‌هایی که در بسیاری از مادران آینده شکوفا می‌شود، حس به اصطلاح «لانه‌سازی» و تمایل به پاکیزه و آماده کردن خانه برای ورود نوزاد است. اما درست در همین نقطه، یک دغدغه بزرگ خودش را نشان می‌دهد: آیا استفاده از مواد شوینده شیمیایی در بارداری برای جنین من خطرناک است؟ این نگرانی کاملاً طبیعی و به‌جاست. در دنیای محصولات رنگارنگ شیمیایی، تشخیص اینکه کدام‌یک بی‌خطر و کدام‌یک تهدیدی برای سلامت جنین محسوب می‌شود، کار ساده‌ای نیست. ما در وی مام اینجا هستیم تا به تمام سوالات شما در این زمینه پاسخ دهیم. در این راهنمای جامع، با نگاهی تخصصی اما زبانی ساده، به شما نشان می‌دهیم چگونه می‌توانید خانه‌ای تمیز و درخشان داشته باشید، بدون آنکه سلامت خود و عزیزترین موجود زندگی‌تان را به خطر بیندازید.

نظر پزشکان درمورد مواد شوینده در بارداری

وقتی صحبت از مواد شوینده در بارداری می‌شود، اولین و مهم‌ترین سوالی که به ذهن می‌رسد این است که جامعه پزشکی چه دیدگاهی دارد؟ در پاسخ باید بگوییم که موضع کلی پزشکان و متخصصان، «احتیاط هوشمندانه» است، نه «وحشت فلج‌کننده». هیچ پزشکی به شما نخواهد گفت که نه ماه تمام دست به سیاه و سفید نزنید، اما همگی بر لزوم آگاهی از خطرات و رعایت نکات ایمنی تاکید دارند.

برای درک بهتر این موضوع، باید بدانیم خطر اصلی از کجا ناشی می‌شود. بسیاری از مواد شوینده شیمیایی، به‌خصوص انواع قوی و صنعتی، حاوی «ترکیبات آلی فرّار» (Volatile Organic Compounds یا VOCs) هستند. این ترکیبات به‌راحتی در دمای اتاق به گاز تبدیل شده و در هوا پخش می‌شوند. وقتی شما در یک فضای بسته مانند حمام یا آشپزخانه از این مواد استفاده می‌کنید، این گازها از دو طریق اصلی می‌توانند وارد بدن شما شوند:

1. از طریق تنفس: شما این بخارات سمی را مستقیماً استنشاق می‌کنید و وارد جریان خون شما می‌شوند.

2. از طریق پوست: پوست بزرگ‌ترین عضو بدن است و قابلیت جذب مواد شیمیایی را دارد، به‌خصوص اگر برای مدت طولانی با آن در تماس باشد یا دچار خراشیدگی باشد.

پس از ورود این مواد به جریان خون مادر، این پتانسیل وجود دارد که از طریق جفت به جنین در حال رشد نیز منتقل شوند. مواد شیمیایی خطرناکی مانند فتالات‌ها (که اغلب در خوشبوکننده‌ها یافت می‌شوند)، فنول‌ها، کلر، آمونیاک و ترکیبات اسیدی قوی می‌توانند در این دسته قرار بگیرند.

نکته مهمی که متخصصان وی مام بر آن تاکید دارند، تمایز بین باورهای رایج و حقایق علمی است. یک باور رایج این است که «هر بوی شیمیایی برای جنین ضرر دارد». این گزاره کاملاً دقیق نیست. خطر اصلی به سه عامل کلیدی بستگی دارد: نوع ماده شیمیایی، غلظت آن در محیط، و مدت زمان قرار گرفتن در معرض آن. استشمام لحظه‌ای بوی یک شوینده ملایم در یک فضای باز با تهویه مناسب، با نیم ساعت کار کردن با جرم‌گیر در یک حمام کوچک و بدون پنجره، قابل مقایسه نیست.

استفاده از مواد شوینده در اوایل بارداری

سه ماهه اول بارداری، یعنی تا پایان هفته دوازدهم، حیاتی‌ترین و حساس‌ترین دوره رشد جنین است. در این بازه زمانی، فرآیندی به نام «ارگانوژنز» یا اندام‌زایی در حال وقوع است. این یعنی تمام اعضا و سیستم‌های اصلی بدن جنین، از قلب و مغز گرفته تا دست‌ها و پاها، در حال شکل‌گیری هستند. سلول‌ها با سرعتی باورنکردنی در حال تقسیم و تمایز یافتن هستند و جنین در برابر عوامل خارجی و مواد شیمیایی آسیب‌پذیری بسیار بالایی دارد.

به همین دلیل، متخصصان به‌شدت توصیه می‌کنند که در سه ماهه اول، وسواس بیشتری در دوری از مواد شیمیایی قوی به خرج دهید. قرار گرفتن در معرض غلظت بالای برخی ترکیبات شیمیایی در این دوره می‌تواند ریسک ناهنجاری‌های مادرزادی را افزایش دهد. این به معنای کنار گذاشتن کامل نظافت نیست، بلکه به معنای انتخاب هوشمندانه و روی آوردن به جایگزین‌های ایمن‌تر است که در ادامه به تفصیل به آن‌ها خواهیم پرداخت.

استفاده از مواد شوینده در ماه آخر بارداری

با ورود به سه ماهه سوم و به‌خصوص ماه آخر بارداری، نوع نگرانی‌ها کمی تغییر می‌کند. در این مرحله، اندام‌های اصلی جنین تشکیل شده و بیشتر در حال رشد و تکامل هستند. اگرچه حساسیت دوره ارگانوژنز گذشته، اما خطرات جدیدی مطرح می‌شود که بیشتر متوجه سلامت خود مادر است و به‌طور غیرمستقیم می‌تواند بر جنین تأثیر بگذارد.

در ماه‌های پایانی، رحم بزرگ‌شده به دیافراگم و ریه‌ها فشار می‌آورد و ظرفیت تنفسی مادر به خودی خود کاهش می‌یابد. در چنین شرایطی، استنشاق بخارات تند شیمیایی می‌تواند خیلی سریع‌تر منجر به تنگی نفس، سرگیجه، سرفه و تحریک شدید سیستم تنفسی شود. این حالت استرس‌زا برای مادر، قطعاً برای جنینی که در آستانه تولد قرار دارد نیز مطلوب نیست. بنابراین، احتیاط در تمام دوران بارداری، از روز اول تا آخر، یک اصل کلیدی است.

خطرناک‌ترین مواد شوینده در بارداری؛ با این لیست آشنا شوید

دانستن نام و خطرات مشخص هر ماده به شما کمک می‌کند تا با آگاهی بیشتری خرید کنید و از محصولات پرخطر دوری کنید. در ادامه، لیستی از رایج‌ترین و خطرناک‌ترین مواد شوینده که یک زن باردار باید از آن‌ها اجتناب کند یا با احتیاط بسیار شدید استفاده نماید، آورده شده است.

• وایتکس و سفیدکننده‌های حاوی کلر: شاید بتوان وایتکس را مشهورترین عضو این لیست دانست. خطر اصلی این ماده، استنشاق گاز کلر است. این گاز به‌شدت سیستم تنفسی را تحریک کرده و می‌تواند باعث سرفه، تنگی نفس و سوزش گلو و چشم شود. خطر بزرگ‌تر زمانی رخ می‌دهد که وایتکس با مواد شوینده دیگر، به‌خصوص آمونیاک (موجود در برخی شیشه‌شوی‌ها) یا جوهر نمک، ترکیب شود. این ترکیب گازهای بسیار سمی و کشنده‌ای تولید می‌کند که حتی برای افراد غیرباردار نیز فوق‌العاده خطرناک است. بوی وایتکس در بارداری یکی از پرتکرارترین نگرانی‌هاست و توصیه قطعی ما در وی مام، حذف کامل آن از برنامه نظافت یا سپردن کار با آن به فرد دیگری است.

• جرم‌گیرها و لوله‌بازکن‌ها: این محصولات برای حل کردن سخت‌ترین جرم‌ها و گرفتگی‌ها طراحی شده‌اند و به همین دلیل حاوی مواد شیمیایی بسیار قوی و خورنده‌ای مانند سود سوزآور (سدیم هیدروکسید) یا اسیدهای قوی هستند. بوی جرم گیر در بارداری به دلیل ماهیت اسیدی و قلیایی شدید آن، می‌تواند آسیب جدی به بافت ریه وارد کند. علاوه بر خطر استنشاق، تماس پوستی این مواد نیز می‌تواند باعث سوختگی‌های شیمیایی شدید شود. استشمام بوی جرم گیر در بارداری حتی برای چند لحظه در یک فضای بسته می‌تواند منجر به علائم شدید تنفسی شود.

• جوهر نمک (هیدروکلریک اسید): جوهر نمک یک اسید بسیار قوی است که برخی به اشتباه برای تمیزکاری‌های سنگین از آن استفاده می‌کنند. باید بگوییم که استفاده از جوهر نمک در بارداری مطلقاً ممنوع است. بخارات متصاعد شده از این ماده به‌شدت سمی و خورنده هستند و می‌توانند آسیب‌های دائمی به ریه‌ها وارد کنند. بوی جوهرنمک در بارداری به‌هیچ‌وجه نباید استشمام شود و این محصول باید به طور کامل از دسترس شما دور نگه داشته شود.

• شوینده‌های حاوی آمونیاک: آمونیاک اغلب در شیشه‌شوی‌ها و برخی پاک‌کننده‌های چندمنظوره یافت می‌شود. اگرچه خطر آن به اندازه وایتکس یا جرم‌گیر نیست، اما بخارات آن نیز محرک قوی برای چشم‌ها، بینی، گلو و ریه‌هاست و می‌تواند باعث تشدید حالت تهوع در دوران بارداری شود.

• خوشبوکننده‌های هوا و اسپری‌های صنعتی: این یک خطر پنهان است. بسیاری از خوشبوکننده‌های هوا، چه به صورت اسپری و چه مدل‌های برقی، حاوی ترکیبات شیمیایی به نام «فتالات» هستند. تحقیقات نشان داده است که فتالات‌ها می‌توانند در عملکرد سیستم غدد درون‌ریز (هورمون‌ها) اختلال ایجاد کنند. با توجه به اهمیت تعادل هورمونی در دوران بارداری، بهتر است از این محصولات استفاده نکرده و به جای آن از تهویه هوا یا روش‌های طبیعی برای خوشبو کردن خانه استفاده کنید.

• برخی لکه‌برهای فرش و مبل: این محصولات اغلب حاوی حلال‌های شیمیایی قوی برای پاک کردن لکه‌های روغنی و سخت هستند. این حلال‌ها نیز جزو ترکیبات آلی فرّار (VOCs) محسوب شده و استشمام آن‌ها در یک محیط بسته توصیه نمی‌شود.

پودرها هم مواد مضری دارن که می‌تونه از طریق پوست جذب بشه. برای اینکه با این خطرات آشنا بشید، حتما راهنمای آرایش کردن و مواد ممنوعه در بارداری رو بخونید.

علائم مسمومیت با مواد شوینده در بارداری و اقدامات فوری

با وجود تمام احتیاط‌ها، ممکن است به صورت تصادفی در معرض بخارات شدید مواد شوینده قرار بگیرید. شناخت علائم مسمومیت و دانستن اقدامات صحیح در آن لحظه، می‌تواند از بروز مشکلات جدی جلوگیری کند. از نظر متخصصان وی مام، علائم مسمومیت با مواد شوینده را می‌توان به دو دسته خفیف و شدید تقسیم کرد:

علائم خفیف و اولیه:

• سردرد و احساس سبکی سر

• حالت تهوع و گاهی استفراغ

• سوزش خفیف در چشم‌ها، بینی و گلو

• آبریزش بینی یا اشک‌ریزش

• سرفه‌های خفیف

علائم شدید و اورژانسی (که نیاز به اقدام فوری دارند):

• تنگی نفس شدید و احساس خفگی

• درد یا سنگینی در قفسه سینه

• سرگیجه شدید یا از دست دادن تعادل

• سرفه‌های شدید و بی‌وقفه

• کبودی لب‌ها یا نوک انگشتان

• تاری دید یا اختلال در هوشیاری

به نقل از pregnancybirthbaby :
متن انگلیسی:

When using cleaning products while pregnant, be sure to wear protective equipment such as gloves and a face mask. Avoid breathing in fumes — make sure that you have plenty of fresh air.

ترجمه فارسی:

هنگام استفاده از مواد شوینده در دوران بارداری، حتماً از تجهیزات محافظتی مانند دستکش و ماسک صورت استفاده کنید. از استنشاق بخارات شیمیایی خودداری کرده و مطمئن شوید که هوای تازه به اندازه کافی در فضا جریان دارد.

 

راهنمای قدم‌به‌قدم اقدامات فوری از زبان وی مام:

اگر شما یا یکی از اطرافیانتان دچار علائم شدید شدید، آرامش خود را حفظ کرده و مراحل زیر را به سرعت انجام دهید:

1. ترک فوری محیط: اولین و مهم‌ترین کار، خارج شدن از فضای آلوده و رفتن به یک محیط با هوای آزاد و تازه است. پنجره‌ها را باز کنید تا هوا جریان پیدا کند.

2. تماس با اورژانس (۱۱۵): بدون هیچ تردیدی با اورژانس تماس بگیرید. حتی اگر احساس می‌کنید علائم در حال بهتر شدن است، شرایط یک زن باردار خاص است و باید توسط متخصص بررسی شود. به اپراتور اورژانس حتماً اطلاع دهید که باردار هستید و با چه ماده‌ای کار می‌کردید.

3. شستشو در صورت تماس پوستی: اگر ماده شوینده روی پوست یا چشم شما پاشیده است، فوراً آن ناحیه را برای حداقل ۱۵ دقیقه با آب فراوان و ولرم شستشو دهید. لباس‌های آلوده را نیز از تن خارج کنید.

4. عدم تحریک به استفراغ: اگر به صورت تصادفی ماده‌ای را بلعیده‌اید، هرگز خودتان را وادار به استفراغ نکنید. برخی مواد شیمیایی خورنده در مسیر برگشت می‌توانند آسیب بیشتری به مری و گلو وارد کنند. منتظر دستورالعمل کادر درمان بمانید.

نکته کلیدی: حتی اگر پس از قرار گرفتن در هوای آزاد علائم شما برطرف شد، بهتر است در اولین فرصت موضوع را با پزشک متخصص زنان خود در میان بگذارید تا از سلامت کامل خود و جنین مطمئن شوید.

در کنار خطرات شیمیایی، خطرات محیطی دیگه‌ای مثل امواج هم وجود داره. خیلی از مادران نگران تاثیر امواج موبایل روی جنین هستن. اگه شما هم این دغدغه رو دارید، مقاله هر آنچه باید درباره خطرات موبایل در بارداری بدانید اطلاعات خوبی بهتون میده.

راهنمای کامل تمیزکاری امن در دوران بارداری از زبان وی مام

 

حالا که با خطرات آشنا شدیم، به بخش شیرین ماجرا می‌رسیم: چگونه می‌توانیم با خیال راحت خانه را تمیز کنیم؟ خبر خوب این است که با رعایت چند اصل ساده و استفاده از جایگزین‌های هوشمندانه، نظافت در بارداری نه تنها ممکن، بلکه می‌تواند فعالیتی لذت‌بخش باشد.

اصول طلایی ایمنی در نظافت:

1. تهویه، تهویه و باز هم تهویه! این مهم‌ترین قانون است. قبل از شروع هر کاری، تمام پنجره‌ها و درها را باز کنید تا یک جریان هوای قوی در محیط ایجاد شود. هرگز در یک فضای بسته مانند حمام یا دستشویی بدون تهویه مناسب از هیچ ماده شوینده‌ای (حتی انواع ملایم) استفاده نکنید.

2. برچسب‌ها را با دقت بخوانید: این عادت را در خود ایجاد کنید. به دنبال کلمات کلیدی مانند «خطر»، «سمی»، «خورنده» یا «محرک» روی برچسب‌ها باشید و از خرید آن‌ها اجتناب کنید. در مقابل، به دنبال محصولاتی با برچسب «گیاهی»، «فاقد VOC»، «بدون کلر و آمونیاک» و «زیست‌تخریب‌پذیر» باشید.

3. از دستکش محافظ استفاده کنید: همیشه هنگام کار با مواد شوینده، حتی انواع طبیعی، از دستکش‌های لاستیکی بلند و ضخیم استفاده کنید تا از تماس پوستی جلوگیری شود.

4. هرگز مواد شوینده را ترکیب نکنید: این اشتباهی مرگبار است. ترکیب سفیدکننده با آمونیاک یا جوهر نمک گازهای سمی تولید می‌کند. قانون کلی این است: هر شوینده‌ای را فقط به تنهایی استفاده کنید.

5. از اسپری کردن مستقیم خودداری کنید: به جای اسپری کردن مستقیم مواد شوینده روی سطوح (که باعث پخش شدن ذرات در هوا می‌شود)، ابتدا ماده را روی یک دستمال یا اسفنج ریخته و سپس سطح را با آن تمیز کنید.

جایگزین‌های خانگی، طبیعی و قدرتمند:

شما می‌توانید بسیاری از پاک‌کننده‌های موثر و ایمن را با موادی که در آشپزخانه دارید، بسازید. این روش‌ها هم برای سلامت شما و جنین بهتر هستند و هم برای محیط زیست و جیب شما!

• پاک‌کننده چندمنظوره با سرکه: یک بطری اسپری را با مقادیر مساوی سرکه سفید و آب پر کنید. این محلول برای تمیز کردن سطوح آشپزخانه، شیشه‌ها، آینه‌ها و کف سرامیکی فوق‌العاده است. سرکه یک ضدعفونی‌کننده طبیعی و ملایم است. برای بوی بهتر، می‌توانید پوست چند پرتقال یا لیمو را برای چند روز در آن بیندازید.

• خمیر جادویی جوش شیرین: جوش شیرین یک ساینده ملایم و بوگیر عالی است. مقداری جوش شیرین را با کمی آب مخلوط کنید تا یک خمیر غلیظ به دست آید. از این خمیر برای تمیز کردن سینک ظرفشویی، اجاق گاز، داخل فر و حتی درز بین کاشی‌ها استفاده کنید.

• ضدعفونی‌کننده و سفیدکننده طبیعی: به جای وایتکس، از پراکسید هیدروژن ۳٪ (آب اکسیژنه) که در داروخانه‌ها یافت می‌شود، استفاده کنید. این ماده می‌تواند لکه‌ها را از بین ببرد و سطوح را ضدعفونی کند. همچنین می‌توانید از آبلیمو به دلیل خاصیت اسیدی و سفیدکنندگی طبیعی آن برای برخی لکه‌ها استفاده کنید.

بهترین راه‌حل: کمک بگیرید!

و در نهایت، مهم‌ترین توصیه‌ای که ما در وی مام برای شما داریم این است: از کمک گرفتن نترسید و احساس عذاب وجدان نکنید. بارداری دوره‌ای است که شما باید انرژی خود را برای رشد یک انسان دیگر ذخیره کنید. کارهای سنگین نظافتی مانند شستن فرش، تمیز کردن سرویس‌های بهداشتی با مواد قوی یا جابجا کردن وسایل را به همسر، خانواده یا دوستانتان بسپارید. مراقبت از خود، بهترین نوع مراقبت از جنین است.

آیا استفاده از مواد شوینده در شیردهی هم خطرناک است؟

این سوال بسیاری از مادران پس از زایمان است. آیا با تولد نوزاد، تمام محدودیت‌ها برداشته می‌شود؟ باید بگوییم که احتیاط‌ها همچنان باید ادامه پیدا کند، اما ماهیت خطرات کمی تغییر می‌کند. در دوران شیردهی، دیگر جفتی برای انتقال مستقیم مواد شیمیایی به بدن نوزاد وجود ندارد، اما راه‌های دیگری برای آسیب احتمالی وجود دارد:

1. خطر برای مادر: سلامت شما به عنوان یک مادر شیرده اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد. استنشاق بخارات شیمیایی می‌تواند شما را بیمار کرده و توانایی شما برای مراقبت از نوزاد و شیردهی را تحت تأثیر قرار دهد.

2. باقی‌ماندن مواد روی سطوح: نوزادان دنیا را با دهان و دستان خود کشف می‌کنند. آن‌ها روی زمین می‌خزند، اسباب‌بازی‌ها را به دهان می‌برند و هر سطحی را لمس می‌کنند. باقی‌ماندن ذرات مواد شوینده قوی روی این سطوح می‌تواند از طریق پوست یا دهان وارد بدن نوزاد شده و باعث مسمومیت یا واکنش‌های آلرژیک شود.

3. ذرات معلق در هوا: اسپری کردن مواد شیمیایی، ذرات آن را در هوا معلق می‌کند و نوزاد که سیستم تنفسی بسیار حساسی دارد، می‌تواند این ذرات را استنشاق کند.

بنابراین، توصیه می‌شود که در دوران شیردهی نیز به استفاده از روش‌های ایمن و شوینده‌های طبیعی و ملایم که پیش‌تر توضیح داده شد، ادامه دهید. استفاده از جوهر نمک در شیردهی یا کار با جرم‌گیرهای قوی همچنان یک کار پرخطر محسوب می‌شود و بهتر است از آن اجتناب کنید. همیشه پس از نظافت، سطوح را با یک دستمال مرطوب و تمیز پاک کنید تا هیچ اثری از مواد شوینده باقی نماند.

تمیز کردن خونه با این مواد، بخشی از کارهای روزمره‌ست. حمام کردن هم همینطوره. اما آیا هر روز حمام کردن در بارداری مشکلی نداره؟ دمای آب چطور؟ برای اینکه با خیال راحت این کار رو انجام بدید، مقاله نکات مهم حمام کردن در دوران بارداری رو مطالعه کنید.

کلام آخر ویمام

همانطور که با هم بررسی کردیم، استفاده از مواد شوینده شیمیایی در بارداری نیازمند آگاهی و مدیریت هوشمندانه است. هدف این راهنمای جامع، ایجاد ترس و وسواس نبود، بلکه ارائه دانشی بود که به شما قدرت انتخاب و آرامش خیال بدهد. به یاد داشته باشید که کلید اصلی در چهار کلمه خلاصه می‌شود: احتیاط، تهویه، جایگزین‌های طبیعی و کمک گرفتن. شما به عنوان یک مادر، قدرتمندترین محافظ فرزندتان هستید و با همین آگاهی‌ها، بهترین تصمیم‌ها را برای سلامت او خواهید گرفت. ما در وی مام مفتخریم که در این مسیر زیبا و حساس، در کنار شما هستیم و از سلامت شما و کودکتان حمایت می‌کنیم.

سوالات متداول

اگر ندانسته در بارداری از مواد شوینده قوی استفاده کردم، چه کار کنم؟

آرامش خود را حفظ کنید، فوراً محیط را ترک کرده و در هوای آزاد نفس بکشید. اگر علائمی مانند سرگیجه یا تنگی نفس دارید، با پزشک یا اورژانس تماس بگیرید. در بیشتر موارد، یک بار تماس کوتاه و ناآگاهانه خطری جدی ایجاد نمی‌کند، اما احتیاط واجب است.

آیا بوی مواد شوینده می‌تواند باعث سقط جنین یا نقص عضو شود؟

تماس شدید و طولانی‌مدت با غلظت بالای برخی مواد شیمیایی فرّار می‌تواند ریسک‌هایی را به همراه داشته باشد، اما استشمام بوی خفیف و کوتاه‌مدت مواد شوینده خانگی معمولاً منجر به چنین عوارض شدیدی نمی‌شود. مهم‌ترین عامل، شدت و مدت زمان مواجهه است.

استفاده از شوینده‌های گیاهی و طبیعی در بارداری کاملاً بی‌خطر است؟

در دوران شیردهی هم باید نگران استفاده از مواد شوینده باشم؟

بله، اما نگرانی‌ها متفاوت است. خطر اصلی، باقی ماندن مواد روی سطوحی است که نوزاد با آن‌ها در تماس است و همچنین تأثیر بخارات شیمیایی بر سیستم تنفسی شما. بهتر است همچنان از شوینده‌های ملایم و روش‌های ایمن استفاده کنید.

آیا استفاده از ماسک معمولی هنگام کار با وایتکس یا جرم‌گیر کافی است؟

خیر، ماسک‌های جراحی معمولی جلوی بخارات و گازهای شیمیایی را نمی‌گیرند و فقط از ورود ذرات درشت جلوگیری می‌کنند. برای کار با این مواد، بهترین راهکار تهویه کامل محیط و عدم استفاده از آن‌هاست. در صورت لزوم، از ماسک‌های فیلتردار مخصوص استفاده شود.

تا چند ماهگی بارداری باید از مواد شوینده شیمیایی دوری کرد؟

سه ماهه اول بارداری به دلیل شکل‌گیری اندام‌های حیاتی جنین، حساس‌ترین دوره است. با این حال، توصیه می‌شود در تمام طول بارداری احتیاط کرده و استفاده از مواد شیمیایی قوی را به حداقل ممکن برسانید یا از جایگزین‌های ایمن استفاده کنید.

 

منبع: kidshealth