عمل حلقه معده چیست؟ ؛ هزینه، عوارض و دلایل منسوخ شدن باندینگ

زمانی که در مسیر پرچالش کاهش وزن، به دنبال گزینه‌های جراحی می‌گردید، احتمالاً با نام‌های مختلفی روبرو می‌شوید. یکی از این نام‌ها که شاید برایتان آشنا باشد، عمل حلقه معده یا عمل باندینگ معده است؛ روشی که زمانی به عنوان یکی از پیشگامان جراحی لاغری شناخته می‌شد. ما در وی مام، به خوبی می‌دانیم که این مسیر جستجو چقدر می‌تواند پر از سوال، ابهام و گاهی نگرانی باشد. وظیفه ما به عنوان یک راهنمای متخصص، این است که با شفافیت کامل، این روش جراحی را برای شما کالبدشکافی کنیم. در این مقاله جامع، قصد نداریم شما را بترسانیم یا تشویق کنیم، بلکه می‌خواهیم با ارائه اطلاعات دقیق و به‌روز، به شما بگوییم حلقه گذاری معده چیست، چگونه انجام می‌شود، چه عوارضی دارد و مهم‌تر از همه، چرا امروزه جراحان برجسته کمتر از گذشته آن را توصیه می‌کنند. با ما همراه باشید تا با آگاهی کامل، بهترین تصمیم را برای سلامتی خود بگیرید.

عمل حلقه معده چیست و چگونه عمل می‌کند؟

خب، بیایید از اصول اولیه شروع کنیم. عمل حلقه معده چیست؟ این روش که نام علمی آن “گاستریک باندینگ قابل تنظیم” است، یک نوع جراحی چاقی با مکانیسم “محدودکننده” به حساب می‌آید. شاید بپرسید محدودکننده یعنی چه؟ یعنی این عمل، برخلاف روش‌هایی مانند بای‌پس معده، مسیر جذب غذا در روده‌ها را تغییر نمی‌دهد، بلکه صرفاً مقدار غذایی که شما می‌توانید در یک وعده بخورید را محدود می‌کند. اما چگونه این کار را انجام می‌دهد؟ تصور کنید یک کمربند بسیار نرم و قابل تنظیم از جنس سیلیکون پزشکی دارید. در این جراحی، جراح این حلقه یا کمربند را به دور قسمت بالایی معده شما قرار می‌دهد. این کار باعث می‌شود معده شما به دو بخش نامساوی تقسیم شود:

1. یک کیسه کوچک (Pouch) در بالا: این بخش که درست زیر مری قرار دارد، بسیار کوچک است و حجم آن تقریباً به اندازه یک گردو است.
2. بخش اصلی و بزرگتر معده در پایین: که در زیر حلقه قرار گرفته است.

ایده اصلی حلقه معده برای لاغری این است که وقتی شما شروع به غذا خوردن می‌کنید، ابتدا همان کیسه کوچک بالایی پر می‌شود. پر شدن سریع این کیسه، سیگنال سیری را خیلی زودتر از حالت عادی به مغز شما ارسال می‌کند. در نتیجه، شما با خوردن مقدار بسیار کمی غذا، احساس سیری کامل می‌کنید. غذا سپس به آرامی از طریق مجرای تنگی که حلقه ایجاد کرده، به بخش پایینی معده و ادامه دستگاه گوارش منتقل می‌شود. به این ترتیب، حلقه انداختن معده با ایجاد یک سیری زودرس مکانیکی، به شما کمک می‌کند تا کالری کمتری مصرف کرده و در نتیجه وزن کم کنید.

برای دانستن تفاوت‌ها، مزایا و معایب هر روش لاغری، توصیه می‌کنیم سری به مقاله‌ی ما با عنوان انواع جراحی‌های لاغری بزنید.

حلقه گذاری معده چگونه است؟

آگاهی از فرآیند جراحی می‌تواند به کاهش استرس شما کمک زیادی کند. پس بیایید ببینیم حلقه گذاری معده چگونه است؟ این عمل امروزه تقریباً همیشه به روش لاپاراسکوپی انجام می‌شود که یک تکنیک کم‌تهاجمی است و به جای یک برش بزرگ، از چند برش کوچک استفاده می‌کند. مراحل کلی جراحی حلقه گذاری معده به شرح زیر است:

• آماده‌سازی و بیهوشی: قبل از شروع، شما تحت بیهوشی عمومی کامل قرار می‌گیرید. این یعنی در طول عمل کاملاً بیهوش خواهید بود و هیچ دردی را حس نخواهید کرد.
• ایجاد برش‌های کوچک: جراح معمولاً ۴ تا ۵ برش بسیار کوچک (حدود یک سانتی‌متر) بر روی شکم شما ایجاد می‌کند.
• وارد کردن ابزارها: از طریق این برش‌ها، ابزارهای جراحی ظریف و یک دوربین کوچک به نام لاپاراسکوپ وارد فضای شکم می‌شود. جراح تمام مراحل عمل را بر روی یک مانیتور با کیفیت بالا مشاهده می‌کند.
• قرار دادن حلقه: جراح با استفاده از ابزارهای مخصوص، حلقه سیلیکونی را به دقت به دور قسمت فوقانی معده قرار داده و آن را در جای خود محکم می‌کند.
• اتصال پورت تزریق: این حلقه به یک لوله نازک متصل است که سر دیگر آن به یک قطعه کوچک به نام “پورت” یا “دریچه” وصل می‌شود. جراح این پورت را در زیر پوست دیواره شکم شما، در محلی که به راحتی قابل لمس باشد، قرار می‌دهد. این پورت نقشی حیاتی دارد؛ زیرا پزشک در آینده می‌تواند از طریق آن و با تزریق یا خارج کردن مایع استریل، حلقه را تنگ‌تر یا گشادتر کرده و میزان محدودیت را تنظیم کند. به همین دلیل به آن حلقه گذاری قابل تنظیم معده می‌گویند.
• پایان عمل: پس از اطمینان از قرارگیری صحیح حلقه و پورت، ابزارها خارج شده و برش‌های کوچک با بخیه بسته می‌شوند. این عمل معمولاً بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول می‌کشد.

مزیت اصلی روش لاپاراسکوپی، درد کمتر پس از عمل، دوره نقاهت کوتاه‌تر و باقی ماندن جای زخم بسیار ناچیز است.

متن انگلیسی:

Laparoscopic gastric banding is surgery to help with weight loss. The surgeon places a band around the upper part of your stomach to create a small pouch to hold food. The band limits the amount of food you can eat by making you feel full after eating small amounts of food.

ترجمه متن:
حلقه گذاری معده به روش لاپاراسکوپی، نوعی جراحی برای کمک به کاهش وزن است. جراح، حلقه‌ای را در اطراف قسمت بالایی معده شما قرار می‌دهد تا یک کیسه کوچک برای نگهداری غذا ایجاد کند. این حلقه با ایجاد احساس سیری پس از خوردن مقدار کمی غذا، میزان غذایی را که می‌توانید بخورید محدود می‌کند.

medlineplus

عوارض حلقه معده چیست؟

این بخش، یکی از مهم‌ترین قسمت‌های بحث ماست و به شما توضیح می‌دهد که چرا با وجود سادگی ظاهری، این روش دیگر انتخاب اول جراحان نیست. می‌دانیم که مواجه شدن با لیست عوارض حلقه معده می‌تواند نگران‌کننده باشد، اما آگاهی از این موارد برای یک تصمیم‌گیری منطقی ضروری است. عوارض باندینگ معده فقط به خطرات عمومی هر جراحی محدود نمی‌شود، بلکه شامل مشکلات مکانیکی خاصی است که مختص وجود یک جسم خارجی در بدن است.

از لغزش حلقه تا فرسایش بافت معده

برخلاف روش‌هایی مانند اسلیو که آناتومی بدن را به طور دائمی تغییر می‌دهند، حلقه معده یک وسیله مکانیکی است که می‌تواند دچار مشکل شود. شایع‌ترین عوارض حلقه انداختن معده عبارتند از:

• لغزش حلقه (Band Slippage): این شایع‌ترین عارضه بلندمدت است. در این حالت، حلقه از محل اصلی خود جابجا شده و به سمت پایین می‌لغزد. این اتفاق می‌تواند باعث گشاد شدن کیسه کوچک بالایی معده شده و علائمی مانند تهوع، استفراغ شدید و درد ایجاد کند. لغزش حلقه اغلب نیازمند جراحی مجدد برای اصلاح یا خارج کردن کامل آن است.
• فرسایش حلقه (Band Erosion): در موارد نادر اما جدی، حلقه به تدریج به دیواره معده فشار آورده و آن را سوراخ می‌کند و به داخل معده نفوذ می‌کند. این وضعیت می‌تواند منجر به عفونت‌های جدی شود و نیازمند جراحی فوری برای خارج کردن حلقه است.
• مشکلات پورت و لوله اتصال: پورت تزریق ممکن است بچرخد، نشت کند یا لوله اتصال آن دچار پارگی یا انسداد شود که همگی نیازمند یک پروسیجر اصلاحی هستند.

عوارض گوارشی

به دلیل وجود یک مجرای تنگ ثابت، بیماران دارای حلقه معده نسبت به سایر روش‌ها، بیشتر دچار مشکلات گوارشی می‌شوند. عدم تحمل برخی غذاها، به خصوص نان، برنج و گوشت‌های سفت، بسیار شایع است. اگر غذا به خوبی جویده نشود یا فرد سریع غذا بخورد، ممکن است در محل حلقه گیر کرده و باعث درد، استفراغ و رفلاکس شدید اسید شود. این مشکلات مداوم می‌تواند کیفیت زندگی بیمار را به شدت تحت تاثیر قرار دهد و لذت غذا خوردن را از بین ببرد.

نیاز به جراحی‌های مجدد و مراجعات مکرر

یکی از بزرگترین معایب عمل حلقه گذاری معده، نرخ بالای نیاز به جراحی مجدد است. مطالعات بلندمدت نشان داده‌اند که درصد قابل توجهی از بیماران (گاهی تا ۵۰ درصد) در طی ۱۰ سال پس از عمل، به دلیل عوارض یا عدم کاهش وزن کافی، نیازمند جراحی دیگری برای خارج کردن حلقه می‌شوند. علاوه بر این، نیاز به مراجعات مکرر به پزشک برای تنظیم حلقه (تنگ یا گشاد کردن آن از طریق پورت) نیز یکی دیگر از جنبه‌های پردردسر این روش است.

تصمیم برای انجام جراحی‌های مکرر، به خصوص برای بانوان، نیازمند بررسی دقیق شرایط سلامتی است. یک چت فوری با پزشکی می‌تواند به شما در درک بهتر تاثیرات این مداخلات بر بدن‌تان و برنامه‌ریزی‌های آینده مانند بارداری کمک کند.

اگر می‌خواهید بدانید این روش چگونه بدون جراحی به کاهش وزن کمک می‌کند، حتماً مقاله‌ی کامل ما با عنوان بوتاکس معده چیست؟ را بخوانید.

چرا محبوبیت عمل حلقه معده کاهش یافته است؟

با توجه به عوارضی که ذکر شد، شاید این سوال برایتان پیش آمده باشد که چرا روشی با این همه مزیت ظاهری (مانند قابلیت تنظیم و برگشت‌پذیری) دیگر محبوبیت گذشته را ندارد؟ پاسخ در نتایج بلندمدت نهفته است. در دهه‌های گذشته، با ظهور و تکامل روش‌های جدیدتر مانند اسلیو معده، جراحان و بیماران به نتایج بهتری دست یافتند. تحقیقات علمی گسترده نشان داد که:

1. کاهش وزن کمتر: به طور میانگین، میزان کاهش وزن با حلقه معده (حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد از اضافه وزن) به طور قابل توجهی کمتر از اسلیو (۶۰ تا ۷۰ درصد) و بای‌پس (۷۰ تا ۸۰ درصد) است.
2. نرخ بالاتر عوارض بلندمدت: همانطور که گفتیم، مشکلات مکانیکی حلقه در درازمدت بسیار شایع است.
3. کیفیت زندگی پایین‌تر: محدودیت‌های غذایی شدید و مشکلات گوارشی مداوم، کیفیت زندگی بیماران دارای حلقه را نسبت به بیمارانی که عمل اسلیو انجام داده‌اند، پایین‌تر می‌آورد.

به همین دلایل، امروزه عمل حلقه معده در بسیاری از مراکز پیشرفته جراحی چاقی، دیگر به عنوان خط اول درمان پیشنهاد نمی‌شود و جای خود را به روش‌های موثرتر و با عوارض کمتر داده است.

اگر به دنبال راهی کم‌تهاجمی برای کاهش وزن هستید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله‌ی جامع ما با عنوان بالن معده چیست؟ را از دست ندهید.

هزینه باندینگ معده چقدر است؟

با وجود کاهش محبوبیت، این عمل هنوز هم در برخی مراکز انجام می‌شود و آگاهی از هزینه‌ها برای بیماران ضروری است. هزینه باندینگ معده به عوامل متعددی از جمله نوع بیمارستان (دولتی یا خصوصی)، پوشش بیمه پایه و تکمیلی شما بستگی دارد. در ادامه، یک تفکیک کامل از هزینه‌ها ارائه شده است:

• بیمارستان دولتی (بدون بیمه): در این حالت، تمام هزینه‌ها بر عهده بیمار بوده و مبلغی بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومان خواهد بود.
• بیمارستان دولتی (با بیمه تامین اجتماعی): بیمه تامین اجتماعی بخشی از هزینه بستری را پوشش می‌دهد، اما هزینه‌های اصلی مانند تجهیزات مصرفی (از جمله خود حلقه) به صورت آزاد محاسبه می‌شود. هزینه پرداختی بیمار در این حالت بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان است.
• بیمارستان دولتی (با بیمه تامین اجتماعی + تکمیلی): با داشتن بیمه تکمیلی با سقف تعهد مناسب، هزینه پرداختی شما می‌تواند به شدت کاهش یافته و به ۵ تا ۱۰ میلیون تومان برسد.
• بیمارستان خصوصی (بدون بیمه): در این حالت، هزینه‌ها به طور قابل توجهی بالاتر بوده و بیمار باید مبلغی بین ۷۰ تا ۱۲۰ میلیون تومان را پرداخت کند.
• بیمارستان خصوصی (با بیمه تامین اجتماعی): تامین اجتماعی تنها بخش کوچکی از هزینه بستری را پوشش می‌دهد و هزینه نهایی برای بیمار بین ۶۰ تا ۹۰ میلیون تومان خواهد بود.
• بیمارستان خصوصی (با بیمه تامین اجتماعی + تکمیلی): این بهترین سناریو برای انجام عمل در بیمارستان خصوصی است. بسته به سقف و فرانشیز بیمه تکمیلی، هزینه پرداختی شما می‌تواند بین ۱۰ تا ۴۰ میلیون تومان متغیر باشد.

حلقه معده بهتر است یا بالن و اسلیو؟

برای یک انتخاب آگاهانه، مقایسه این روش با جایگزین‌های اصلی آن ضروری است.

• حلقه معده بهتر است یا بالن؟ بالن یک روش غیرجراحی و موقت (۶ تا ۱۲ ماهه) است، در حالی که حلقه یک جراحی با وسیله‌ای دائمی (مگر اینکه خارج شود) است. کاهش وزن با حلقه معمولاً بیشتر از بالن است، اما عوارض بلندمدت آن نیز به مراتب جدی‌تر است. بالن به عنوان یک روش کم‌ریسک‌تر برای شروع تغییر سبک زندگی در نظر گرفته می‌شود.
• حلقه معده بهتر است یا اسلیو؟ این مهم‌ترین مقایسه است. اسلیو میزان کاهش وزن بیشتر، کیفیت زندگی بهتر (از نظر تحمل غذایی) و نرخ عوارض بلندمدت کمتری دارد. اگرچه اسلیو غیرقابل بازگشت است، اما امروزه به دلیل نتایج برتر، به عنوان روش ارجح در نظر گرفته می‌شود.

در جدول زیر می‌توانید این مقایسه را به صورت خلاصه مشاهده کنید.

ویژگی (Feature)	حلقه معده (Gastric Banding)	بالن معده (Gastric Balloon)	اسلیو معده (Sleeve Gastrectomy)
نوع روش	جراحی، لاپاراسکوپیک	غیرجراحی، آندوسکوپیک	جراحی، لاپاراسکوپیک
مکانیسم اصلی	محدودکننده (ایجاد کیسه کوچک)	اشغال فضا و ایجاد سیری	محدودکننده (حذف بخشی از معده)
قابلیت بازگشت	کاملاً برگشت‌پذیر (با جراحی)	کاملاً برگشت‌پذیر (با آندوسکوپی)	غیرقابل بازگشت
میزان کاهش وزن	خوب (حدود ۴۰-۵۰٪ اضافه وزن)	متوسط (۱۰-۱۵٪ وزن بدن)	بسیار بالا (۶۰-۷۰٪ اضافه وزن)
ریسک عوارض بلندمدت	بالا (لغزش، فرسایش، مشکلات پورت)	پایین (موقتی است)	متوسط (رفلاکس، کمبود ویتامین)

کلام آخر ویمام

در پایان این بررسی دقیق، باید بگوییم که عمل حلقه معده یا باندینگ، روشی است که نقش مهمی در تاریخچه جراحی چاقی داشته و به بسیاری از افراد کمک کرده است. با این حال، علم پزشکی همواره در حال پیشرفت است و امروزه با وجود روش‌های موثرتر و ایمن‌تری مانند اسلیو معده، حلقه معده دیگر به عنوان انتخاب اول توصیه نمی‌شود. تصمیم برای انجام هر نوع جراحی لاغری، یک تصمیم بزرگ و سرنوشت‌ساز است که باید با آگاهی کامل از تمام گزینه‌های موجود، مزایا و معایب هرکدام و با مشورت با یک تیم جراحی مجرب و به‌روز گرفته شود. به دنبال بهترین دکتر برای عمل حلقه معده یا سایر روش‌ها باشید و سوالات خود را بدون هیچ‌گونه خجالتی بپرسید. برای دریافت مشاوره و همراهی در این مسیر مهم، تیم متخصص وی مام همیشه در کنار شماست.

آیا حلقه معده از بدن خارج می‌شود یا دائمی است؟

حلقه معده طوری طراحی شده که به صورت دائمی در بدن باقی بماند. با این حال، به دلیل عوارض جانبی یا عدم کاهش وزن کافی، بسیاری از افراد پس از چند سال تصمیم به خارج کردن آن از طریق یک عمل جراحی دیگر می‌گیرند.

چه مدت بعد از عمل حلقه معده می‌توانم به زندگی عادی برگردم؟

به دلیل انجام عمل به روش لاپاراسکوپی، دوره نقاهت نسبتاً کوتاه است. اکثر افراد می‌توانند طی ۱ تا ۲ هفته به کار و فعالیت‌های عادی خود بازگردند، اما باید از انجام فعالیت‌های سنگین برای حدود یک ماه خودداری کنند.

تنظیم حلقه معده چگونه انجام می‌شود و آیا درد دارد؟

تنظیم حلقه یک فرآیند سرپایی ساده است. پزشک با یک سوزن نازک، از روی پوست شکم وارد پورت تزریق شده و با اضافه یا کم کردن مایع، حلقه را تنگ یا گشاد می‌کند. این فرآیند معمولاً دردناک نیست و فقط حس یک تزریق ساده را دارد.

آیا بعد از برداشتن حلقه معده، وزن دوباره برمیگردد؟

بله، این یک ریسک بسیار بزرگ است. به محض برداشتن حلقه، محدودیت فیزیکی از بین رفته و معده به حالت اولیه بازمی‌گردد. اگر فرد عادات غذایی خود را اصلاح نکرده باشد، بازگشت تمام وزن از دست رفته و حتی بیشتر از آن، تقریباً قطعی است.

چه کسانی هنوز هم ممکن است کاندید مناسبی برای حلقه معده باشند؟

در موارد بسیار نادر، برای بیمارانی که به دنبال یک روش کاملاً برگشت‌پذیر هستند و حاضر به پذیرش ریسک عوارض و نتایج ضعیف‌تر آن هستند، ممکن است این گزینه مطرح شود. با این حال، امروزه اکثر جراحان گزینه‌های بهتری را پیشنهاد می‌دهند.

منبع: my.clevelandclinic , medlineplus