آیا تا به حال نام کیست تخمدان به گوشتان خورده است؟ این عارضه که در بین بانوان شایع است، انواع مختلفی دارد و یکی از آن‌ها کیست درموئید تخمدان است. شاید برایتان سوال باشد که آیا وجود این کیست در دوران بارداری می‌تواند مشکل‌ساز شود؟ یا اگر قصد بارداری دارید و متوجه وجود کیست درموئید در تخمدان خود شده‌اید، چه باید بکنید؟

نگران نباشید! در این مقاله جامع و کامل از وی مام ، به بررسی دقیق موضوع بارداری با کیست تخمدان درموئید می‌پردازیم. از اینکه کیست درموئید در تخمدان چیست و علائم کیست تخمدان درموئید چه مواردی هستند، تا  روش‌های درمان کیست درموئید تخمدان، همه چیز را با زبانی ساده برای شما شرح خواهیم داد. همچنین به نگرانی‌های رایج در مورد اینکه کیست درموئید تخمدان باعث نازایی میشود و اینکه آیا بعد از عمل کیست تخمدان میتوان باردار شد هم پاسخ می‌دهیم. با ما همراه باشید تا اطلاعات ارزشمندی در این زمینه کسب کنید و با آگاهی کامل، گام‌های درستی برای حفظ سلامتی خود بردارید.

کیست درموئید در تخمدان چیست؟

برای درک بهتر موضوع بارداری با کیست تخمدان درموئید، ابتدا باید بدانیم که اصلاً کیست درموئید در تخمدان چیست. کیست درموئید که به نام‌های دیگری مانند کیست مویی تخمدان یا تراتومای بالغ نیز شناخته می‌شود، نوعی تومور خوش‌خیم است که در تخمدان زنان ایجاد می‌شود. شاید اسم “کیست مویی” برایتان عجیب به نظر برسد، اما دلیل این نامگذاری، محتویات غیرمعمول این نوع کیست است.

برخلاف سایر انواع کیست تخمدان که معمولاً حاوی مایع هستند، کیست درموئید می‌تواند حاوی بافت‌های مختلفی باشد که به طور طبیعی در بدن وجود دارند، اما در این کیست به شکل غیرمعمولی تجمع پیدا کرده‌اند. این بافت‌ها می‌توانند شامل مو، پوست، دندان، استخوان، چربی و حتی بافت عصبی باشند! تصور کنید، یک توده کوچک در تخمدان که می‌تواند مو و دندان داشته باشد؛ واقعاً جالب است، نه؟

اما نگران نباشید، با وجود این محتویات عجیب، کیست درموئید معمولاً خوش‌خیم است و به سرطان تبدیل نمی‌شود. منشاء این کیست‌ها، سلول‌های زایای تخمدان هستند که به دلایلی نامعلوم، به جای تبدیل شدن به تخمک، شروع به رشد غیرطبیعی و تشکیل انواع بافت‌ها می‌کنند. به همین دلیل، کیست درموئید را نوعی تومور مادرزادی نیز می‌دانند، چرا که از بدو تولد در بدن وجود دارد، اما ممکن است تا سال‌ها بعد و زمانی که به اندازه کافی بزرگ شود، تشخیص داده نشود.

تفاوت کیست درموئید با سایر کیست های تخمدان در چیست؟ بیشتر کیست‌های تخمدان مانند کیست فولیکولی، کیست جسم زرد یا کیست هموراژیک، کیست‌های عملکردی هستند که در اثر تغییرات طبیعی هورمونی در طول چرخه قاعدگی ایجاد می‌شوند و معمولاً خود به خود از بین می‌روند. اما کیست درموئید یک تومور واقعی است که به خودی خود از بین نمی‌رود و برای درمان آن ممکن است نیاز به جراحی باشد.

کیست درموئید تخمدان در چه کسانی ایجاد می شود ؟ 

حال که متوجه شدیم کیست درموئید در تخمدان چیست، سوال بعدی که مطرح می‌شود این است که علت ایجاد کیست درموئید تخمدان چیست؟ متاسفانه، علت دقیق ایجاد کیست درموئید هنوز به طور کامل مشخص نیست. همانطور که گفتیم، نظریه غالب این است که کیست درموئید از سلول‌های زایای تخمدان منشا می‌گیرد. این سلول‌ها به طور طبیعی وظیفه تولید تخمک را بر عهده دارند، اما در مورد کیست درموئید، به نظر می‌رسد که در فرآیند تمایز و تکامل آن‌ها اختلالی رخ می‌دهد.

به زبان ساده‌تر، تصور کنید سلول‌های زایا مانند سلول‌های بنیادی و خام هستند که می‌توانند به انواع مختلف سلول‌های بدن تبدیل شوند. در حالت طبیعی، این سلول‌ها باید فقط به تخمک تبدیل شوند، اما در کیست درموئید، به اشتباه مسیر دیگری را طی می‌کنند و به سلول‌های پوستی، مویی، دندانی و غیره تبدیل می‌شوند.

آیا عوامل ژنتیکی در علت ایجاد کیست درموئید تخمدان نقش دارند؟ اگرچه نقش قطعی عوامل ژنتیکی در ایجاد کیست درموئید ثابت نشده است، اما برخی مطالعات نشان داده‌اند که احتمال بروز کیست درموئید در افرادی که سابقه خانوادگی این عارضه را دارند، کمی بیشتر است. با این حال، بیشتر موارد کیست درموئید به صورت پراکنده و بدون سابقه خانوادگی رخ می‌دهند.

 علت ایجاد کیست درموئید تخمدان به سبک زندگی یا عوامل محیطی خاصی ارتباط ندارد. بنابراین، شما نمی‌توانید با تغییر رژیم غذایی یا انجام ورزش‌های خاص، از ایجاد کیست درموئید جلوگیری کنید. همچنین، به هیچ وجه خودتان را به خاطر ابتلا به این عارضه سرزنش نکنید، چرا که علت ایجاد کیست درموئید خارج از کنترل شماست.

باردار شدن با وجود کیست تخمدان درموئید ممکنه ؟

اکنون به مهم‌ترین بخش مقاله می‌رسیم: احتمال بارداری با کیست تخمدان درموئید. آیا بارداری با کیست تخمدان درموئید خطرناک است؟ آیا کیست درموئید تخمدان در بارداری نیاز به درمان دارد؟ این‌ها سوالاتی هستند که ذهن بسیاری از بانوان باردار یا زنانی که قصد بارداری دارند را به خود مشغول می‌کند.

خبر خوب این است که کیست درموئید تخمدان به خودی خود مانع از بارداری نمی‌شود. بسیاری از زنان مبتلا به کیست درموئید بدون هیچ مشکلی باردار می‌شوند و دوران بارداری سالمی را سپری می‌کنند. با این حال، وجود کیست درموئید در دوران بارداری می‌تواند چالش‌هایی را ایجاد کند و نیازمند مراقبت‌های ویژه باشد.

تاثیر کیست درموئید بر باروری چگونه است؟ همانطور که گفتیم، کیست درموئید مستقیماً باعث ناباروری نمی‌شود. اما در برخی موارد، اندازه و محل کیست ممکن است به طور غیرمستقیم بر باروری تاثیر بگذارد. کیست‌های بزرگ می‌توانند با فشار بر تخمدان، در فرآیند تخمک‌گذاری اختلال ایجاد کنند. همچنین، در صورتی که برای درمان کیست درموئید نیاز به جراحی باشد، احتمال آسیب به تخمدان و کاهش باروری وجود دارد، به خصوص اگر یک تخمدان به طور کامل برداشته شود.

خطرات و عوارض کیست درموئید در بارداری چیست؟

کیست درموئید تخمدان در بارداری ممکن است رشد کند و عوارضی مانند:

پیچ خوردگی کیست تخمدان در بارداری: این عارضه زمانی رخ می‌دهد که کیست به دور محور خود بچرخد و جریان خون به تخمدان را قطع کند. پیچ خوردگی کیست تخمدان در بارداری یک وضعیت اورژانسی است که با درد شدید و ناگهانی لگن، تهوع و استفراغ همراه است و نیاز به جراحی فوری دارد.
پارگی کیست: پارگی کیست درموئید می‌تواند باعث درد شدید شکم و خونریزی داخلی شود. همچنین، محتویات کیست در صورت ورود به حفره شکم، ممکن است باعث عفونت و التهاب شود.
فشار کیست بزرگ بر جنین و رحم: کیست‌های بسیار بزرگ می‌توانند با فشار بر رحم، باعث محدودیت رشد جنین، زایمان زودرس یا وضعیت غیرطبیعی قرارگیری جنین شوند.

با توجه به این عوارض کیست درموئید در بارداری، نظارت دقیق و منظم بر کیست در طول دوران بارداری بسیار مهم است. در بسیاری از موارد، کیست درموئید در دوران بارداری بدون هیچ مشکلی باقی می‌ماند و نیازی به درمان ندارد. اما در صورت بروز عوارض یا بزرگ شدن بیش از حد کیست، ممکن است درمان کیست درموئید در بارداری ضروری باشد.

کیست درموئید تخمدان باعث نازایی میشود؟

یکی از نگرانی‌های رایج در مورد کیست درموئید تخمدان این است که آیا کیست درموئید تخمدان باعث نازایی میشود؟خیر کیست درموئید تخمدان به طور مستقیم باعث نازایی نمی‌شود.

همانطور که بارها در این مقاله اشاره کردیم، کیست درموئید یک تومور خوش‌خیم است که معمولاً تاثیر منفی بر باروری ندارد. بسیاری از زنانی که کیست درموئید تخمدان دارند، بدون هیچ مشکلی باردار می‌شوند و کیست آن‌ها هیچ تاثیری بر توانایی بارداری آن‌ها ندارد.

با این حال، در موارد نادر، کیست درموئید ممکن است به طور غیرمستقیم بر باروری تاثیر بگذارد. کیست‌های بسیار بزرگ می‌توانند با فشار بر تخمدان، در فرآیند تخمک‌گذاری اختلال ایجاد کنند و شانس بارداری را کاهش دهند. همچنین، در صورتی که برای درمان کیست درموئید نیاز به جراحی باشد و به تخمدان آسیب وارد شود، باروری ممکن است به طور موقت یا دائمی تحت تاثیر قرار بگیرد.

اما باز هم تاکید می‌کنیم که کیست درموئید تخمدان باعث نازایی به معنای واقعی کلمه نمی‌شود. مشکلات ناباروری معمولاً به دلایل دیگری مانند مشکلات تخمک‌گذاری، مشکلات لوله‌های فالوپ، مشکلات رحم یا مشکلات مربوط به اسپرم مردان مربوط می‌شوند و کیست درموئید به ندرت عامل اصلی ناباروری است.

آیا بعد از عمل کیست تخمدان میتوان باردار شد؟

بسیاری از زنانی که تحت عمل کیست تخمدان قرار می‌گیرند، نگران بارداری بعد از عمل کیست تخمدان هستند. آیا بعد از عمل کیست تخمدان میتوان باردار شد؟ بارداری بعد از عمل کیست تخمدان درموئید چه شرایطی دارد؟

خبر خوب این است که در بیشتر موارد، بارداری بعد از عمل کیست تخمدان امکان‌پذیر است. همانطور که گفتیم، کیست درموئید به خودی خود مانع از بارداری نمی‌شود و جراحی کیست درموئید نیز معمولاً تاثیر منفی بر باروری ندارد، به شرطی که جراحی به درستی انجام شود و آسیبی به تخمدان وارد نشود.

با این حال، باروری بعد از جراحی کیست تخمدان ممکن است تحت تاثیر عوامل زیر قرار بگیرد:

• نوع جراحی: لاپاراسکوپی کیست تخمدان معمولاً کمترین تاثیر را بر باروری دارد، چرا که آسیب کمتری به تخمدان وارد می‌کند. لاپاراتومی کیست تخمدان ممکن است با خطر بیشتری از آسیب به تخمدان و کاهش باروری همراه باشد.
• میزان آسیب به تخمدان: در برخی موارد، ممکن است در حین جراحی، بخشی از بافت سالم تخمدان نیز برداشته شود. هر چه میزان بافت تخمدان برداشته شده بیشتر باشد، احتمال کاهش باروری بیشتر است. در موارد نادر، ممکن است یک تخمدان به طور کامل برداشته شود که در این صورت، بارداری طبیعی کمی دشوارتر خواهد بود، اما همچنان امکان‌پذیر است.
• عوارض جراحی: عوارض نادری مانند عفونت یا خونریزی بعد از جراحی، ممکن است به طور موقت باروری را تحت تاثیر قرار دهند.

به طور کلی، بیشتر زنانی که تحت عمل کیست تخمدان قرار می‌گیرند، بعد از بهبودی کامل می‌توانند به طور طبیعی باردار شوند. پزشکان معمولاً توصیه می‌کنند که بعد از جراحی کیست تخمدان، حدود 3 تا 6 ماه برای اقدام به بارداری صبر کنید تا بدن به طور کامل بهبود یابد. در صورتی که نگران باروری بعد از جراحی کیست تخمدان هستید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

علائم کیست تخمدان درموئید

کیست تخمدان درموئید چگونه خود را نشان می‌دهند؟ در بسیاری از موارد، کیست درموئید هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند و به طور کاملاً اتفاقی در طول معاینات لگنی روتین یا سونوگرافی که به دلایل دیگر انجام می‌شود، کشف می‌گردد. به همین دلیل، به کیست درموئید، “قاتل خاموش” تخمدان نیز می‌گویند، چرا که ممکن است سال‌ها بدون علامت در بدن وجود داشته باشد و به تدریج رشد کند.

با این حال، در برخی موارد، علائم کیست تخمدان درموئید بروز می‌کنند. این علائم معمولاً زمانی ظاهر می‌شوند که کیست به اندازه کافی بزرگ شده باشد یا عوارضی مانند پیچ‌خوردگی یا پارگی ایجاد کند. علائم شایع کیست تخمدان درموئید عبارتند از:

• درد لگن یا شکم: این درد می‌تواند مبهم و مداوم باشد، یا به صورت ناگهانی و شدید بروز کند. درد ناگهانی و شدید معمولاً نشان‌دهنده پیچ خوردگی کیست تخمدان است که یک وضعیت اورژانسی پزشکی محسوب می‌شود.
• احساس پری یا سنگینی در لگن: بزرگ شدن کیست می‌تواند باعث احساس پری، فشار یا سنگینی در ناحیه لگن شود.
• نفخ و تورم شکم: کیست‌های بزرگ می‌توانند باعث نفخ و افزایش سایز شکم شوند.
• تهوع و استفراغ: در صورت پیچ خوردگی کیست تخمدان، ممکن است تهوع و استفراغ نیز رخ دهد.
• تب: در صورتی که کیست درموئید پاره شود یا عفونی گردد، ممکن است تب نیز ایجاد شود.

در برخی موارد نادر، علائم کیست تخمدان درموئید ممکن است غیر اختصاصی باشند و با علائم بارداری یا سایر علائم مشکلات تخمدان اشتباه گرفته شوند. به همین دلیل، تشخیص دقیق و افتراق کیست درموئید از سایر بیماری‌ها، نیازمند مراجعه به پزشک و انجام معاینات و آزمایشات لازم است.

درمان کیست درموئید تخمدان

روش‌های درمان کیست درموئید تخمدان چیست؟ انتخاب روش درمان به عوامل مختلفی مانند اندازه کیست، علائم، سن بیمار، تمایل به بارداری و وضعیت عمومی سلامتی بستگی دارد. به طور کلی، روش‌های درمان کیست درموئید تخمدان شامل:

• روش انتظار و مشاهده: در مواردی که کیست کوچک، بدون علامت و بدون خطر عوارض است، پزشک ممکن است روش “انتظار و مشاهده” را توصیه کند. در این روش، بیمار به طور منظم با سونوگرافی‌های دوره‌ای تحت نظر قرار می‌گیرد تا تغییرات اندازه کیست بررسی شود. این روش معمولاً برای کیست‌های کوچک و بدون علامت در دوران بارداری نیز مناسب است.
• جراحی: در صورتی که کیست بزرگ باشد، علامت‌دار باشد، مشکوک به بدخیمی باشد یا عوارضی مانند پیچ خوردگی یا پارگی ایجاد کند، جراحی کیست درموئید ضروری است. جراحی کیست درموئید می‌تواند به دو روش انجام شود:
• لاپاراسکوپی: این روش یک جراحی کم تهاجمی است که از طریق چند برش کوچک در شکم انجام می‌شود. لاپاراسکوپی کیست تخمدان مزایای زیادی دارد، از جمله درد کمتر بعد از عمل، بهبودی سریع‌تر و جای زخم کوچک‌تر. لاپاراسکوپی معمولاً روش ارجح برای جراحی کیست درموئید غیر باردار است.
• لاپاراتومی: این روش جراحی باز است که از طریق یک برش بزرگ در شکم انجام می‌شود. لاپاراتومی کیست تخمدان معمولاً در مواردی که کیست بسیار بزرگ است، مشکوک به بدخیمی است یا لاپاراسکوپی امکان‌پذیر نیست، انجام می‌شود.

جراحی کیست درموئید در بارداری چه زمانی انجام می‌شود؟ در بیشتر موارد، جراحی کیست درموئید در بارداری به تعویق می‌افتد و بعد از زایمان انجام می‌شود، مگر اینکه کیست بسیار بزرگ باشد، علامت‌دار باشد یا عوارضی مانند پیچ خوردگی ایجاد کند. در صورت نیاز به جراحی در دوران بارداری، بهترین زمان جراحی کیست درموئید در بارداری سه ماهه دوم بارداری است، چرا که در این زمان خطر سقط جنین کمتر است.

جمع بندی

در این مقاله از وی مام  به طور جامع به موضوع بارداری با کیست تخمدان درموئید پرداختیم. همانطور که آموختیم، کیست درموئید یک تومور خوش‌خیم است که در تخمدان زنان ایجاد می‌شود و می‌تواند حاوی بافت‌های غیرمعمولی مانند مو و دندان باشد. علت ایجاد کیست درموئید تخمدان هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد که از سلول‌های زایای تخمدان منشا می‌گیرد.

کیست درموئید تخمدان معمولاً بدون علامت است، اما در برخی موارد می‌تواند باعث درد لگن، نفخ و سایر علائم شود. بارداری با کیست تخمدان درموئید در بیشتر موارد بدون مشکل است، اما کیست در دوران بارداری نیازمند مراقبت‌های ویژه و نظارت دقیق است. روش‌های درمان کیست درموئید تخمدان شامل انتظار و مشاهده و جراحی است که انتخاب روش درمان بستگی به شرایط خاص هر بیمار دارد.

در نهایت، مهم است به یاد داشته باشید که کیست درموئید تخمدان باعث نازایی نمی‌شود و بارداری بعد از عمل کیست تخمدان در بیشتر موارد امکان‌پذیر است. اگر کیست درموئید در تخمدان شما تشخیص داده شده است، نگران نباشید و حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید تا با دریافت مشاوره و مراقبت‌های مناسب، سلامتی خود را حفظ کرده و در صورت تمایل، بارداری سالم و موفقی را تجربه کنید.

سوالات متداول

آیا کیست تخمدان درموئید خطرناک است؟

به طور کلی، کیست درموئید عموماً خوش‌خیم است و به سرطان تبدیل نمی‌شود. اما در صورت عدم درمان یا بروز عوارض مانند پیچ خوردگی یا پارگی، می‌تواند خطرناک باشد و نیازمند مداخله پزشکی فوری باشد. به همین دلیل، تشخیص و پیگیری پزشکی کیست درموئید بسیار مهم است.

آیا کیست تخمدان درموئید بر جنین تاثیر دارد؟

کیست درموئید به خودی خود تاثیر مستقیمی بر جنین ندارد. اما عوارض کیست درموئید در بارداری مانند پیچ خوردگی یا پارگی می‌تواند برای مادر خطرناک باشد و به طور غیرمستقیم بارداری را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین، کیست‌های بسیار بزرگ ممکن است با فشار بر رحم، باعث محدودیت رشد جنین شوند.

آیا کیست درموئید در بارداری خود به خود رفع می شود؟

احتمال رفع خود به خودی کیست درموئید بسیار کم است. کیست‌های درموئید معمولاً خود به خود از بین نمی‌روند و برای درمان آن‌ها ممکن است نیاز به جراحی باشد. در دوران بارداری، کیست درموئید معمولاً به طور منظم تحت نظر قرار می‌گیرد و در صورت لزوم، بعد از زایمان درمان می‌شود.

بهترین زمان جراحی کیست درموئید در بارداری چه زمانی است؟

در صورت نیاز به جراحی کیست درموئید در بارداری، سه ماهه دوم بارداری معمولاً بهترین زمان جراحی است. در این زمان، خطر سقط جنین کمتر است و جراحی با کمترین خطر برای مادر و جنین انجام می‌شود. البته تصمیم نهایی در مورد زمان جراحی، بستگی به شرایط خاص هر بیمار و نظر پزشک متخصص دارد.

آیا با وجود کیست تخمدان درموئید می توان زایمان طبیعی داشت؟

در بسیاری از موارد، وجود کیست تخمدان درموئید مانع زایمان طبیعی نیست. اما در موارد خاص، مانند کیست‌های بسیار بزرگ که ممکن است مانع عبور جنین از کانال زایمان شوند، یا در صورت بروز عوارض کیست درموئید در دوران بارداری، ممکن است زایمان سزارین توصیه شود. تصمیم نهایی در مورد روش زایمان، بستگی به شرایط خاص هر بیمار و نظر پزشک متخصص دارد.

منبع : clevelandclinic

دکتر محمد مهدی حسن زاده

تجربه طولانی من در زمینه دارو و مشاوره سلامت به بیماران عزیز نشان داده است که دسترسی به اطلاعات صحیح و قابل درک، نقش بسیار مهمی در روند بهبود بیماری دارد. تلاش من بر این است که دانش تخصصی و معتبر را به زبان ساده و کاربردی در اختیار شما قرار دهم.
دکتر محمدمهدی حسن‌زاده تروجنی ؛ داروساز

کد نظام پزشکی د-31658

عضو رسمی انجمن داروسازان ایران