6 روش تضمینی جلوگیری طبیعی از بارداری: راهنمای صفر تا صد
- نویسنده: دکتر محمد مهدی حسن زاده
- انتشار:
- بدون نظر
- بروزرسانی: 6 روز پیش
در دنیای پرهیاهوی امروز، بسیاری از زوجها به دنبال روشهای جلوگیری از بارداری طبیعی هستند. دلیل این گرایش روزافزون، دوری از عوارض جانبی روشهای هورمونی، تمایل به زندگی سالمتر و درک بهتر بدن خود است. اگر شما هم جزو این دسته از افراد هستید و میخواهید با روشهای پیشگیری از بارداری طبیعی آشنا شوید، این مقاله راهنمای جامع شما خواهد بود.
روشهای هورمونی و دستگاههای داخل رحمی، با وجود کارایی بالا، گاهی با عوارض ناخوشایندی همراه هستند. قرصهای ضد بارداری، آمپولها و آییودیها میتوانند تغییرات هورمونی ایجاد کنند که منجر به نوسانات خلقی، افزایش وزن، سردرد و مشکلات دیگر شوند. در مقابل، روشهای طبیعی جلوگیری از بارداری، رویکردی متفاوت و سازگارتر با بدن ارائه میدهند. اما سوال اصلی اینجاست: جلوگیری بارداری طبیعی چیست؟ و آیا واقعاً میتوان به این روشها اعتماد کرد؟
جلوگیری بارداری طبیعی چیست؟

جلوگیری بارداری طبیعی، مجموعهای از تکنیکها و روشها است که بدون استفاده از دارو، هورمون یا وسایل فیزیکی، از بارداری ناخواسته جلوگیری میکنند. به عبارت دیگر، در روش جلوگیری بارداری طبیعی، شما به بدن خود گوش میدهید، چرخهی قاعدگی خود را میشناسید و در روزهایی که احتمال باروری بیشتر است، از رابطهی جنسی پرهیز میکنید یا از روشهای محافظتی دیگر استفاده میکنید. روش طبیعی جلوگیری از بارداری، یک سبک زندگی است، نه فقط یک روش پیشگیری.
چرا روش های طبیعی جلوگیری از بارداری محبوب شدهاند؟
دلایل متعددی برای این استقبال وجود دارد:
- بدون عوارض جانبی هورمونی: شاید مهمترین مزیت روش های طبیعی جلوگیری از بارداری، عدم وجود عوارض جانبی هورمونی باشد. دیگر خبری از نوسانات خلقی، افزایش وزن یا سردردهای آزاردهنده نیست.
- کم هزینه یا رایگان: بسیاری از روش های طبیعی پیشگیری از بارداری نیاز به هیچ هزینهای ندارند. تنها چیزی که لازم دارید، آگاهی و دقت است.
- سازگار با بدن و چرخه طبیعی: جلوگیری طبیعی بارداری، به جای سرکوب چرخهی طبیعی بدن، با آن هماهنگ میشود و به شما کمک میکند تا ریتم بدن خود را بهتر بشناسید.
- تقویت آگاهی از بدن و باروری: با استفاده از روش های طبیعی جلوگیری از بارداری، شما به تدریج با نشانههای باروری بدن خود آشنا میشوید و درک عمیقتری از سلامت جنسی خود پیدا میکنید.
- قابل استفاده برای زوجهای مذهبی یا دارای محدودیتهای پزشکی: روش های جلوگیری از بارداری بدون دارو، برای زوجهایی که به دلایل مذهبی یا پزشکی نمیتوانند از روشهای هورمونی استفاده کنند، گزینهی مناسبی است.
اما نباید از محدودیتها و سختی های جلوگیری طبیعی از بارداری غافل شد:
نیاز به دقت و نظم بالا: روش جلوگیری بارداری طبیعی، نیازمند دقت و نظم فراوان است. عدم رعایت دقیق دستورالعملها میتواند احتمال بارداری با جلوگیری طبیعی را افزایش دهد.
اثربخشی کمتر نسبت به روشهای هورمونی: در مقایسه با روشهای هورمونی، درصد بارداری در جلوگیری طبیعی بالاتر است.
آمارها نشان میدهد که در صورت استفادهی نادرست، احتمال بارداری با جلوگیری طبیعی میتواند تا 24% برسد. در حالی که این احتمال برای قرصهای ضد بارداری حدود 9% و برای کاندوم مردانه 18% است.
عدم محافظت در برابر بیماریهای مقاربتی: روش های طبیعی پیشگیری از بارداری، هیچ محافظتی در برابر بیماریهای مقاربتی ندارند. بنابراین، اگر در معرض خطر این بیماریها هستید، استفاده از کاندوم همچنان ضروری است.
ممکن است برای همه زوجها مناسب نباشد: روش های طبیعی کنترل بارداری ، ممکن است برای زوجهایی که چرخهی قاعدگی نامنظم دارند یا نمیتوانند به طور منظم نشانههای باروری را پیگیری کنند، مناسب نباشد.
گرچه روشهای طبیعی برای بسیاری از خانمها جذاب است، اما گاهی شرایطی پیش میآید که نیاز به روشی مطمئنتر و بدون نیاز به یادآوری روزانه باشد. اگر در کنار روشهای طبیعی میخواهید گزینههای هورمونی با اثر طولانیتر را هم بشناسید، آشنایی با آمپول سه ماهه ضد بارداری میتواند دید بهتری از مزایا و محدودیتهای این انتخاب به شما بدهد.
روش های اصلی جلوگیری طبیعی بارداری چگونه است؟

حال به سراغ اصل مطلب میرویم: جلوگیری طبیعی بارداری چگونه است؟ روشهای متعددی در این دسته قرار میگیرند که هر کدام سازوکار و میزان اثربخشی خاص خود را دارند. مهمترین این روشها عبارتند از:
روش آگاهی از باروری (Fertility Awareness-Based Methods – FABM)
این روش، هستهی اصلی جلوگیری طبیعی بارداری را تشکیل میدهد. ایدهی اصلی در این روش، شناسایی روزهای باروری در چرخهی قاعدگی است. به زبان ساده، شما با شناخت نشانههای بدن خود، متوجه میشوید که در چه روزهایی از ماه احتمال بارداری بیشتر است و در آن روزها از رابطه جنسی بدون محافظت پرهیز میکنید.
روشهای مختلفی زیرمجموعهی روش آگاهی از باروری قرار میگیرند:
روش تقویمی (ریتم یا چرخهای): این روش، قدیمیترین و شاید سادهترین روش آگاهی از باروری است. برای استفاده از روش تقویمی، باید به مدت 6 تا 12 ماه چرخهی قاعدگی خود را به دقت ثبت کنید. سپس با استفاده از فرمولهای خاص، روزهای باروری خود را تخمین بزنید. به طور خلاصه، از کوتاهترین چرخهی خود 18 روز کم کنید تا اولین روز باروری و از بلندترین چرخهی خود 11 روز کم کنید تا آخرین روز باروری مشخص شود. در این بازهی زمانی، باید از رابطهی جنسی پرهیز کنید. اگرچه جدول جلوگیری طبیعی از بارداری و اپلیکیشنهای متعددی برای کمک به این روش وجود دارند، اما باید توجه داشت که روش تقویمی نیازمند ثبت دقیق چرخهها و محاسبات درست است. میزان اثربخشی این روش در صورت استفادهی صحیح حدود 95% است، اما در استفادهی معمول، این میزان به حدود 76% کاهش مییابد.
روش روزهای استاندارد باروری (SDM)
روش روزهای استاندارد، نسخهی سادهتر روش تقویمی است. در این روش، روزهای 8 تا 19 چرخهی قاعدگی به عنوان دورهی باروری در نظر گرفته میشود. این روش برای بانوانی که چرخهی قاعدگی منظم 26 تا 32 روزه دارند، مناسب است.
مزیت روش روزهای استاندارد، سادگی آن است، اما دقت آن نسبت به روش تقویمی کمتر است و فقط در صورتی موثر است که چرخههای قاعدگی شما منظم باشد. شرایطی مانند بیماریهای تیروئیدی، استرس شدید، تغییرات وزن ناگهانی و ورزش سنگین میتوانند چرخهی قاعدگی را نامنظم کرده و تاثیر جلوگیری طبیعی در بارداری را تحت تاثیر قرار دهند.
روش بررسی مخاط دهانه رحم (Cervical Mucus Method)
روش بررسی مخاط دهانه رحم، بر پایهی تغییرات مخاط دهانه رحم در طول چرخهی قاعدگی استوار است. بعد از قاعدگی، مقدار مخاط کم است. با نزدیک شدن به زمان تخمکگذاری، مقدار مخاط افزایش یافته و بافتی لغزنده، شفاف و کشسان (شبیه سفیده تخممرغ) پیدا میکند. این نوع مخاط، محیط مناسبی برای حرکت اسپرمها به سمت تخمک فراهم میکند. برای استفاده از این روش، میتوانید با استفاده از دستمال یا انگشتان، چند بار در روز میزان و بافت مخاط را بررسی کنید. در روزهای باروری (زمانی که مخاط لغزنده و کشسان است)، باید از رابطهی جنسی پرهیز کنید. روش بررسی مخاط دهانه رحم، به شما کمک میکند تا نشانههای باروری بدن خود را بهتر بشناسید و نحوه ی جلوگیری طبیعی از بارداری را به درستی اجرا کنید.
روش اندازهگیری دمای پایه بدن (Basal Body Temperature – BBT)
روش اندازهگیری دمای پایه بدن، بر پایهی تغییرات دمای بدن در طول چرخهی قاعدگی استوار است. دمای بدن در زمان تخمکگذاری حدود 0.5 تا 1 درجه فارنهایت افزایش مییابد. برای استفاده از این روش، باید هر روز صبح قبل از خروج از رختخواب و قبل از هرگونه فعالیت، دمای بدن خود را با یک دماسنج مخصوص اندازهگیری کنید و آن را ثبت کنید. با ثبت دما در طول چند ماه، میتوانید الگوی دمای بدن خود را شناسایی کرده و زمان تخمکگذاری را پیشبینی کنید.
برای دقت بیشتر، میتوانید علائم دیگری مانند حساسیت سینهها، کمردرد یا نفخ را نیز بررسی کنید. روش اندازهگیری دمای پایه بدن، همیشه دقیق نیست زیرا عوامل مختلفی مانند بیماری، استرس، مصرف الکل و تغییرات دمای محیط میتوانند بر دمای بدن تاثیر جلوگیری طبیعی در بارداری بگذارند.
روش خروج آلت (Withdrawal)
روش خروج، یکی از قدیمیترین روشهای جلوگیری طبیعی از بارداری است. در این روش، مرد قبل از انزال، آلت تناسلی خود را از واژن خارج میکند تا از ورود اسپرم به رحم جلوگیری شود. اگرچه روش خروج به نظر ساده میرسد، اما نیازمند کنترل بسیار بالا و تجربه است. احتمال بارداری با جلوگیری طبیعی به روش خروج، حدود 22% است. علاوه بر این، مایع پیشاب که قبل از انزال اصلی از آلت مرد خارج میشود، ممکن است حاوی مقداری اسپرم باشد و منجر به بارداری شود. بنابراین، روش خروج به عنوان یک روش مطمئن جلوگیری طبیعی از بارداری توصیه نمیشود.
شیردهی (LAM – روش آمنوره شیردهی)
روش شیردهی، یک روش موقت جلوگیری طبیعی از بارداری برای مادران شیرده است. این روش تنها در 6 ماه اول پس از زایمان و در صورت شیردهی کامل و مداوم موثر است. برای استفاده از روش شیردهی، باید حداقل هر 4 ساعت در روز و هر 6 ساعت در شب به نوزاد خود شیر دهید و از شیر خشک یا شیشه شیر استفاده نکنید.
روش شیردهی به دلیل ترشح هورمون پرولاکتین، از تخمکگذاری جلوگیری میکند. اما از آنجایی که تخمکگذاری قبل از شروع اولین قاعدگی پس از زایمان اتفاق میافتد، ممکن است قبل از آنکه متوجه شوید، باردار شوید. بنابراین، روش شیردهی فقط در شرایط خاص و برای مدت محدود قابل اعتماد است.
سادهترین روش جلوگیری از بارداری خانگی و از نظر طب سنتی

در کنار روشهای مدرن جلوگیری طبیعی از بارداری، روشهای سنتی و خانگی نیز وجود دارند که در طول تاریخ مورد استفاده قرار گرفتهاند. سادهترین روش جلوگیری از بارداری خانگی که شاید به ذهن برسد، استفاده از گیاهان دارویی و خوراکیهای خاص است. متخصصان طب سنتی معتقدند که برخی گیاهان خواص ضد بارداری دارند. از جمله خوراکی های طبیعی برای جلوگیری از بارداری که در طب سنتی توصیه شدهاند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- دمنوش جعفری: مصرف روزانهی دمنوش گیاه جعفری، یکی از راه حل طبیعی برای جلوگیری از بارداری در طب سنتی است. گفته میشود جعفری با تاثیر بر هورمونهای بدن، میتواند از بارداری جلوگیری کند.
- چای ریشه گیاه پنبه: مصرف روزانه 2 لیوان چای ریشه گیاه پنبه، روش دیگری است که در طب سنتی برای جلوگیری از بارداری به روش سنتی توصیه میشود. ریشه گیاه پنبه حاوی ترکیباتی است که ممکن است خاصیت ضد بارداری داشته باشند.
- ترکیب دانه هویج وحشی با آب: مصرف منظم ترکیب دانه هویج وحشی با مقدار زیادی آب، روش دیگری است که در طب سنتی برای جلوگیری طبیعی از بارداری پیشنهاد میشود. دانه هویج وحشی ممکن است دارای خواص ضد باروری باشد.
- داروی گیاهی گلپر: مصرف داروی گیاهی گلپر دو هفته قبل از نزدیکی، روش دیگری است که در طب سنتی برای جلوگیری از بارداری به روش سنتی مورد استفاده قرار میگیرد. گلپر ممکن است با تاثیر بر چرخهی قاعدگی، از بارداری جلوگیری کند.
- اسپرمکشهای طبیعی موضعی: در طب سنتی، استفاده موضعی از اسپرمکشهای طبیعی مانند سرکه سیب یا جوش شیرین هنگام نزدیکی نیز توصیه شده است. گفته میشود این مواد میتوانند با تغییر pH محیط واژن، اسپرمها را از بین ببرند.
با وجود این روشهای سنتی، باید به یاد داشته باشید که در جلوگیری از بارداری به روش سنتی و خانگی، احتمال بارداری جلوگیری طبیعی را به طور کامل از بین نمیبرد و درصد بارداری در جلوگیری طبیعی به این روشها ممکن است بالا باشد. شواهد علمی کافی برای اثبات اثربخشی این روشها وجود ندارد و روش های سنتی جلوگیری از بارداری نباید به عنوان روشهای اصلی و مطمئن پیشگیری در نظر گرفته شوند. همچنین، مصرف گیاهان دارویی میتواند با عوارض جانبی و تداخلات دارویی همراه باشد. بنابراین، قبل از استفاده از هرگونه روش سنتی، حتماً با پزشک یا متخصص طب سنتی مشورت کنید.
در مورد جلوگیری از بارداری بعد از رابطه به روش طبیعی نیز باید گفت که روشهای طبیعی به عنوان روش اورژانسی یا بعد از رابطه جنسی توصیه نمیشوند. برخی روشهای سنتی ادعا میکنند که بعد از رابطه موثرند (مانند دوش واژینال با سرکه)، اما این روشها نه تنها از نظر علمی تایید نشدهاند، بلکه میتوانند خطرناک نیز باشند. در صورت نیاز به جلوگیری از بارداری بعد از رابطه به روش طبیعی، بهتر است از روشهای مطمئنتر مانند قرصهای اورژانسی استفاده کنید.
برخی مادران ترجیح میدهند کنترل بیشتری روی زمان تزریق داشته باشند و دوز هورمون کمتری دریافت کنند. اگر به دنبال مقایسه روشهای طبیعی با یک گزینه کوتاهمدتتر و قابل برگشت هستید، بررسی آمپول یک ماهه جلوگیری از بارداری اطلاعات مفیدی درباره میزان اثرگذاری و نحوه عملکردش ارائه میدهد.
احتمال بارداری با جلوگیری طبیعی چقدر است؟

احتمال بارداری با جلوگیری طبیعی، سوالی است که ذهن بسیاری از زوجها را به خود مشغول میکند. همانطور که اشاره شد، درصد بارداری در جلوگیری طبیعی نسبت به روشهای هورمونی بالاتر است. در جلوگیری طبیعی امکان بارداری هست و هیچ روش طبیعی 100% موثر نیست. اما اگر سوال دارید که در جلوگیری طبیعی احتمال بارداری دارد چقدر؟ احتمال بارداری جلوگیری طبیعی در صورت استفادهی صحیح از روشهای آگاهی از باروری، حدود 5% در سال است. اما در استفادهی معمول، این میزان به 24% افزایش مییابد.
به عبارت دیگر، از هر 100 زوجی که به مدت یک سال از روش های طبیعی جلوگیری از بارداری استفاده میکنند، احتمال دارد 24 زوج باردار شوند.
عوامل متعددی میتوانند تاثیر جلوگیری طبیعی در بارداری را افزایش دهند و جلوگیری طبیعی باعث بارداری میشود. این عوامل عبارتند از:
عدم دقت و نظم در اجرای روشها: روش های طبیعی جلوگیری از بارداری نیازمند دقت و نظم فراوان هستند. عدم ثبت دقیق چرخهی قاعدگی، اشتباه در تفسیر نشانههای باروری و عدم پرهیز از رابطهی جنسی در روزهای پرخطر، احتمال بارداری با جلوگیری طبیعی را افزایش میدهد.
چرخههای قاعدگی نامنظم: روش های طبیعی کنترل بارداری طبیعی، برای بانوانی که چرخهی قاعدگی منظم دارند، موثرتر هستند. در صورت نامنظم بودن چرخهها، پیشبینی روزهای باروری دشوارتر میشود و احتمال بارداری با جلوگیری طبیعی افزایش مییابد.
استرس و بیماری: استرس و بیماری میتوانند چرخهی قاعدگی و نشانههای باروری را تحت تاثیر قرار دهند و تاثیر جلوگیری طبیعی در بارداری را کاهش دهند.
عدم همکاری زوجین: روش های طبیعی جلوگیری از بارداری نیازمند همکاری و تعهد هر دو طرف است. عدم هماهنگی و عدم پایبندی به اصول روش، احتمال بارداری با جلوگیری طبیعی را افزایش میدهد.
جلوگیری از بارداری به روش طبیعی چه عوارضی دارد؟ نگاهی به مزایا و معایب
جلوگیری از بارداری به روش طبیعی چه عوارضی دارد؟ شاید این سوال برای بسیاری از افراد مطرح شود. در مقایسه با روشهای هورمونی، جلوگیری طبیعی از بارداری ضرر دارد کمتری دارد و مضرات جلوگیری از بارداری طبیعی تقریباً ناچیز است. اما آیا جلوگیری طبیعی باعث نازایی میشود؟ خیر، جلوگیری طبیعی از بارداری به هیچ وجه باعث نازایی نمیشود. در واقع، یکی از مزایای روش های طبیعی پیشگیری از بارداری، این است که هیچ مضرات جلوگیری از بارداری طبیعی جدی برای سلامتی ندارند.
روش طبیعی جلوگیری از بارداری توسط مردان و روش طبیعی جلوگیری از بارداری توسط زنان، در اصل یکسان هستند و بر پایهی فیزیولوژی زنانه استوارند. در روش های طبیعی جلوگیری از بارداری، زنان نقش فعالتری دارند و باید نشانههای باروری خود را به دقت پیگیری کنند. اما روش طبیعی جلوگیری از بارداری توسط مردان نیز نقش مهمی دارد و همکاری و همراهی او برای موفقیت این روش ضروری است.
جدول جلوگیری طبیعی از بارداری
برای سهولت استفاده از روش تقویمی، میتوانید از جدول جلوگیری طبیعی از بارداری استفاده کنید. جدول جلوگیری طبیعی از بارداری، ابزاری بصری است که به شما کمک میکند تا روزهای باروری و غیر باروری چرخهی قاعدگی خود را به راحتی مشخص کنید. برای استفاده از جدول جلوگیری طبیعی از بارداری، ابتدا باید چرخههای قاعدگی خود را به مدت چند ماه ثبت کنید. سپس با استفاده از فرمولهای روش تقویمی، روزهای باروری را محاسبه کرده و در جدول علامتگذاری کنید. جدول جلوگیری طبیعی از بارداری میتواند به عنوان یک راهنمای کمکی برای نحوه ی جلوگیری طبیعی از بارداری مورد استفاده قرار گیرد. آموزش جلوگیری از بارداری طبیعی با استفاده از جدول، میتواند به درک بهتر این روش کمک کند.
نتیجهگیری
روش های طبیعی جلوگیری از بارداری، گزینهای ارزشمند برای زوجهایی هستند که به دنبال روشهای غیر هورمونی، کمهزینه و سازگار با بدن خود هستند. با جلوگیری طبیعی از حاملگی، شما به بدن خود احترام میگذارید، چرخهی طبیعی خود را میشناسید و آگاهانه برای تنظیم خانوادهی خود تصمیم میگیرید. اگر جلوگیری طبیعی از بارداری را به درستی بیاموزید و با دقت و مسئولیتپذیری از آن استفاده کنید، میتوانید از مزایای آن بهرهمند شوید و در عین حال از احتمال بارداری با جلوگیری طبیعی آگاه باشید. انتخاب روش پیشگیری از بارداری، تصمیمی شخصی است. با مطالعهی دقیق، مشورت با پزشک و در نظر گرفتن شرایط و ترجیحات خود، بهترین روش را برای خود و همسرتان انتخاب کنید و به سوی زندگی سالمتر و آگاهانهتر گام بردارید.
سوالات متداول
روش های طبیعی جلوگیری از بارداری کدامند؟
روشهای اصلی شامل روش آگاهی از باروری (روش تقویمی، روش روزهای استاندارد، روش بررسی مخاط دهانه رحم، روش اندازهگیری دمای پایه بدن)، روش خروج و روش شیردهی هستند.
آیا روش های طبیعی جلوگیری از بارداری واقعاً موثر هستند؟
بله، در صورت استفادهی صحیح و دقیق، روشهای طبیعی میتوانند موثر باشند. اما میزان اثربخشی آنها کمتر از روشهای هورمونی است و نیاز به دقت و نظم بیشتری دارند.
مزایا و معایب روش های طبیعی جلوگیری از بارداری چیست؟
مزایا شامل عدم وجود عوارض هورمونی، کمهزینه بودن، سازگاری با بدن و تقویت آگاهی از بدن است. معایب شامل نیاز به دقت بالا، اثربخشی کمتر و عدم محافظت در برابر بیماریهای مقاربتی است.
چگونه از روش های طبیعی برای جلوگیری از بارداری استفاده کنیم؟
برای استفاده از روشهای طبیعی، باید به دقت روش مورد نظر را بیاموزید، چرخهی قاعدگی خود را پیگیری کنید و در روزهای باروری از رابطهی جنسی پرهیز کنید یا از روشهای محافظتی دیگر استفاده کنید.
آیا روش های طبیعی جلوگیری از بارداری عوارض دارند؟
خیر، روشهای طبیعی به طور کلی عوارض جانبی ندارند. جلوگیری طبیعی از بارداری ضرر دارد کمتری نسبت به روشهای هورمونی دارد.
آیا روش های طبیعی جلوگیری از بارداری برای همه مناسب است؟
روشهای طبیعی ممکن است برای زوجهایی که چرخهی قاعدگی نامنظم دارند یا نمیتوانند به طور منظم نشانههای باروری را پیگیری کنند، مناسب نباشد.پ
آیا می توان از روش های طبیعی جلوگیری از بارداری برای تنظیم خانواده استفاده کرد؟
بله، روشهای طبیعی میتوانند برای تنظیم خانواده مورد استفاده قرار گیرند، اما نیاز به دقت و مسئولیتپذیری بیشتری نسبت به روشهای هورمونی دارند.
تفاوت روش های طبیعی جلوگیری از بارداری با روش های هورمونی چیست؟
روشهای طبیعی بدون استفاده از دارو یا هورمون عمل میکنند و بر پایهی شناخت چرخهی قاعدگی و نشانههای باروری استوارند. روشهای هورمونی با تغییر هورمونهای بدن از بارداری جلوگیری میکنند.

من دکتر محمد مهدی حسنزاده هستم، داروساز و نویسنده مقالات علمی درباره داروها، تغذیه و سلامت مادر و کودک در ویمام.
عضو نظام پزشکی ایران (شماره نظام: د۳۱۶۵۸)
تحصیلاتم را در دانشگاه علوم پزشکی لرستان به پایان رساندهام و بیش از ۸ سال است در حوزه دارو، سلامت و آموزش علم پزشکی فعالیت میکنم.
در ویمام تلاش میکنم محتوایی علمی، دقیق و در عین حال قابلدرک برای عموم بنویسم تا به آگاهی و تصمیمگیری آگاهانهتر خانوادهها در زمینه مصرف دارو و مراقبتهای دوران بارداری و کودکی کمک کنم.
هدف من این است که علم داروسازی و پزشکی را به زبانی سادهتر و کاربردیتر در اختیار مردم قرار دهم تا مسیر سلامت برای همه روشنتر و آگاهانهتر باشد.
کد نظام پزشکی د-31658
عضو رسمی انجمن داروسازان ایران
- دسته بندی: پیشگیری از بارداری, سلامت بانوان, مقالات
- برچسب: پیشگیری از بارداری