آیا می توان با دیسک کمر باردار شد ؟ : راهنمای جامع عوارض، خطرات و درمان
- دکتر محمد مهدی حسن زاده
- بدون نظر
- آخرین آپدیت: 4 روز پیش
فهرست مطالب
مادر شدن، تجربهای بینظیر و شگفتانگیز در زندگی هر زن است. اما گاهی اوقات، این مسیر پر از چالشهایی میشود که نیازمند آگاهی و مراقبت ویژه است. یکی از این چالشها، بارداری با دیسک کمر است. اگر شما هم جزو بانوانی هستید که با این مسئله دست و پنجه نرم میکنید، نگران نباشید! این مقاله از وی مام راهنمای شما خواهد بود تا با آگاهی کامل، این دوران را با کمترین درد و بیشترین آرامش سپری کنید.
در این مقاله همراه ما باشید تا به زوایای مختلف دیسک کمر حاملگی بپردازیم، از علائم دیسک کمر در بارداری گرفته تا روشهای تسکین درد و بهترین روش زایمان با دیسک کمر. با ما همراه شوید تا با اطلاعات دقیق و کاربردی، گامهای مطمئن تری در مسیر مادر شدن بردارید.
دیسک کمر در بارداری چه علائمی دارد؟

شاید برایتان سوال باشد که دیسک کمر در بارداری چه علائمی دارد؟ و چگونه میتوان آن را از کمردردهای طبیعی دوران بارداری تشخیص داد؟ در دوران بارداری، به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش وزن، بسیاری از زنان درد کمر در بارداری را تجربه میکنند. اما علائم دیسک کمر در بارداری کمی متفاوت و گاهی شدیدتر است.
مهمترین علائم دیسک کمر حاملگی عبارتند از:
- درد شدید و تیر کشنده در ناحیه کمر: این درد معمولاً به صورت ناگهانی شروع میشود و میتواند به پاها، باسن و حتی انگشتان پا انتشار یابد (که اگر به پا بزند به سیاتیک بارداری نیز معروف است). این درد اغلب با حرکت، سرفه یا عطسه تشدید میشود.
- بی حسی و گزگز در پاها: احساس سوزن سوزن شدن یا خواب رفتگی در پاها، به خصوص در ناحیه انگشتان، میتواند از علائم دیسک کمر حاملگی باشد.
- ضعف عضلانی در پاها: در موارد شدیدتر، بارداری با دیسک کمر شدید میتواند منجر به ضعف عضلات پاها شود، به طوری که ممکن است در راه رفتن یا بلند کردن پاها دچار مشکل شوید.
- گرفتگی عضلات کمر: عضلات اطراف ناحیه آسیب دیده ممکن است دچار گرفتگی و اسپاسم شوند که خود باعث افزایش درد میشود.
- تشدید درد با نشستن طولانی مدت: نشستن برای مدت طولانی، به خصوص روی سطوح نامناسب، میتواند درد را تشدید کند.
اگر هر کدام از این علائم را تجربه میکنید، به خصوص اگر درد شما شدید و مداوم است، حتماً با پزشک متخصص ارتوپد یا متخصص زنان و زایمان مشورت کنید تا تشخیص دقیق داده شود و درمان مناسب آغاز گردد. تشخیص زودهنگام علائم دیسک کمر در بارداری ، کلید مدیریت بهتر این عارضه است.
علل اصلی ابتلا به دیسک کمر در بارداری چیست ؟

حالا که با علائم آشنا شدیم، بد نیست بدانیم علل اصلی ابتلا به دیسک کمر در بارداری چیست؟ چرا برخی از بانوان در دوران بارداری بیشتر مستعد ابتلا به این عارضه میشوند؟
عوامل متعددی در بروز علت دیسک کمر حاملگی در دوران بارداری نقش دارند، از جمله:
- افزایش وزن در بارداری : افزایش وزن در دوران بارداری، به ویژه در ناحیه شکم، فشار زیادی را بر ستون فقرات وارد میکند و احتمال آسیب به دیسکهای بین مهرهای را افزایش میدهد.
- تغییرات هورمونی: هورمونهای بارداری، به ویژه هورمون ریلکسین، باعث شل شدن رباطها و مفاصل بدن میشوند. این امر اگرچه برای تسهیل زایمان طبیعی ضروری است، اما میتواند ستون فقرات را ناپایدارتر کرده و احتمال دیسک کمر حاملگی و پارگی دیسک را بیشتر کند.
- تغییر مرکز ثقل بدن: با بزرگ شدن شکم، مرکز ثقل بدن به جلو منتقل میشود. برای حفظ تعادل، کمر قوس بیشتری پیدا میکند که این وضعیت فشار زیادی را به دیسکهای کمر وارد میسازد.
- ضعف عضلات شکم و کمر: عضلات شکم و کمر نقش مهمی در حمایت از ستون فقرات دارند. در دوران بارداری، به دلیل تغییرات بدن و کمتحرکی، این عضلات ممکن است ضعیف شوند و حمایت کافی را از ستون فقرات انجام ندهند.
- سابقه دیسک کمر: بانوانی که قبل از بارداری سابقه دیسک کمر داشتهاند، بیشتر در معرض تشدید علائم در دوران بارداری هستند.
شناخت علل اصلی ابتلا به دیسک کمر در بارداری به ما کمک میکند تا با اتخاذ تدابیر پیشگیرانه، خطر ابتلا به این عارضه را کاهش دهیم.
ممکن است دیسک کمر باعث سقط جنین شود؟

یکی از نگرانیهای رایج در میان بانوان باردار مبتلا به دیسک کمر، این است که ممکن است دیسک کمر باعث سقط جنین شود؟ این سوالی است که پاسخ آن نیازمند شفافسازی است.
خبر خوب این است که دیسک کمر به خودی خود باعث سقط جنین نمیشود. هیچ مدرک علمی معتبری وجود ندارد که نشان دهد دیسک کمر مستقیماً منجر به سقط جنین میشود. نگرانی در این مورد بیشتر به دلیل درد شدید و مزمن مادر است که میتواند بر سلامت عمومی او تاثیر بگذارد.
درد شدید و استرس زیاد در دوران بارداری، اگرچه به طور مستقیم باعث سقط جنین نمیشوند، اما میتوانند به طور غیرمستقیم بر سلامت جنین تاثیر بگذارند. با این حال، این تاثیرات معمولاً بسیار نادر و غیرمستقیم هستند و به هیچ وجه به معنای قطعی بودن سقط جنین نیستند.
مهمترین نکته این است که بارداری با دیسک کمر به معنای افزایش خطر سقط جنین نیست. با مدیریت صحیح درد و مراقبتهای پزشکی مناسب، میتوانید بارداری سالم و ایمنی را تجربه کنید. اگر همچنان نگران هستید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا خیالتان راحت شود.
باردار شدن بعد از عمل دیسک کمر با پلاتین ممکن است؟

بسیاری از بانوانی که بارداری بعد از عمل دیسک کمر را تجربه میکنند، نگران عوارض احتمالی هستند، به ویژه اگر در عمل جراحی از پلاتین استفاده شده باشد. سوالی که مطرح میشود این است که بارداری بعد از عمل دیسک کمر با پلاتین چه ملاحظاتی دارد؟
خبر خوب این است که حامله شدن بعد از عمل دیسک کمر، حتی با وجود پلاتین، معمولاً امکانپذیر است و در بیشتر موارد، هیچ مشکلی ایجاد نمیکند. با این حال، رعایت برخی نکات و مراقبتهای ویژه ضروری است:
- صبر کردن برای زمان مناسب: توصیه میشود برای بارداری بعد از عمل دیسک کمر را حداقل 6 ماه تا 1 سال صبر کنید تا بدن به طور کامل بهبود یابد و عضلات اطراف ستون فقرات تقویت شوند.
- مشورت با پزشک متخصص: قبل از اقدام به بارداری بعد از جراحی دیسک کمر، حتماً با پزشک متخصص ارتوپد و متخصص زنان و زایمان خود مشورت کنید. پزشک میتواند وضعیت شما را ارزیابی کرده و توصیههای لازم را ارائه دهد.
- رعایت اصول نشستن و ایستادن : به وضعیت بدنی خود در هنگام نشستن، ایستادن و بلند کردن اجسام توجه ویژه داشته باشید.
- ورزشهای مناسب: ورزش های مناسب بارداری با دیسک کمر که توسط فیزیوتراپیست توصیه میشود را به طور منظم انجام دهید.
- فیزیوتراپی: در صورت بروز درد کمر، به فیزیوتراپیست مراجعه کنید.
- کنترل وزن: از افزایش وزن بیش از حد در دوران بارداری خودداری کنید.
در صورت بروز علائم هشدار مانند درد شدید و ناگهانی کمر، بی حسی یا ضعف در پاها، فوراً به پزشک مراجعه کنید. به طور کلی، بارداری بعد از عمل دیسک کمر با پلاتین با رعایت مراقبتهای مناسب و مشورت با پزشک متخصص، میتواند با موفقیت و بدون مشکل خاصی سپری شود.
عوارض بارداری با دیسک کمر برای مادر چیست؟
شاید این سوال ذهن شما را مشغول کرده باشد که عوارض بارداری با دیسک کمر چیست؟ آیا بارداری با دیسک کمر شدید میتواند خطراتی برای مادر و جنین به همراه داشته باشد؟
خوشبختانه، در بیشتر موارد، عوارض بارداری با دیسک کمر قابل مدیریت و کنترل هستند. اما عدم توجه به این عارضه و عدم درمان مناسب میتواند منجر به مشکلات زیر شود:
درد مزمن و ناتوان کننده: درد مداوم و شدید میتواند کیفیت زندگی مادر را به شدت تحت تاثیر قرار دهد و انجام فعالیتهای روزمره را دشوار سازد.
محدودیت حرکتی: درد و گرفتگی عضلات میتواند دامنه حرکتی مادر را محدود کرده و انجام حرکات ساده مانند خم شدن، بلند شدن و راه رفتن را با مشکل مواجه کند.
مشکلات خواب: درد کمر میتواند خواب شبانه را مختل کرده و منجر به خستگی و کمبود انرژی شود.
افسردگی و اضطراب: درد مزمن و محدودیتهای ناشی از آن میتواند زمینه را برای بروز افسردگی و اضطراب در دوران بارداری فراهم کند.
در مورد عوارض دیسک کمر در بارداری برای جنین، خبر خوب این است که دیسک کمر به طور مستقیم بر جنین تاثیر منفی نمیگذارد. با این حال، درد شدید و مزمن مادر میتواند به طور غیرمستقیم بر سلامت عمومی او تاثیر بگذارد و به طور بالقوه، هرچند بسیار نادر، با عوارضی مانند زایمان زودرس یا محدودیت رشد جنین مرتبط باشد. اما جای نگرانی نیست، با مراقبتهای مناسب و مدیریت درد، میتوان از این عوارض احتمالی پیشگیری کرد.
امن ترین روش های تسکین درد دیسک کمر در بارداری (نظر متخصص ارتوپد)

حال به بخش مهم و کاربردی مقاله میرسیم: روش های تسکین درد دیسک کمر در حاملگی ، به دلیل محدودیتهای مصرف دارو، انتخاب روشهای مناسب برای تسکین درد کمر از اهمیت ویژهای برخوردار است. خوشبختانه، روشهای غیردارویی موثر و ایمن بسیاری وجود دارند که میتوانند به شما در مدیریت درد کمک کنند.
برخی از روش های تسکین درد دیسک کمر در بارداری که متخصصان ارتوپد توصیه میکنند عبارتند از:
- استراحت: استراحت کافی و اجتناب از فعالیتهای سنگین و پرفشار، به ویژه در زمان تشدید درد، بسیار مهم است. با این حال، استراحت مطلق طولانی مدت توصیه نمیشود، زیرا میتواند منجر به ضعف عضلات شود.
- کمپرس گرم و سرد: استفاده از کمپرس گرم و سرد به صورت متناوب میتواند به کاهش درد و التهاب کمک کند. کمپرس گرم عضلات را شل میکند و کمپرس سرد التهاب را کاهش میدهد.
- اصلاح وضعیت بدنی: توجه به اصلاح وضعیت بدنی در هنگام نشستن، ایستادن و خوابیدن بسیار مهم است. از نشستن طولانی مدت در یک وضعیت ثابت خودداری کنید، از صندلی مناسب با پشتیبانی کمری استفاده کنید و هنگام ایستادن، وزن بدن را به طور مساوی روی هر دو پا توزیع کنید. برای خوابیدن، به پهلو بخوابید و یک بالش بین زانوها قرار دهید.
- کمربند بارداری: استفاده از کمربند بارداری میتواند به حمایت از شکم و کمر کمک کرده و فشار وارده بر ستون فقرات را کاهش دهد.
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپی برای دیسک کمر در بارداری یکی از موثرترین روشهای غیردارویی برای تسکین درد و بهبود عملکرد است. فیزیوتراپیست میتواند تمرینات تقویتی و کششی مناسب را به شما آموزش دهد و با استفاده از تکنیکهای دستی، به کاهش درد و گرفتگی عضلات کمک کند. ورزش های مناسب بارداری با دیسک کمر شامل تمرینات تقویتی عضلات شکم و کمر، تمرینات کششی و تمرینات هوازی سبک مانند پیادهروی و شنا هستند.
- ماساژ درمانی: ماساژ درمانی ملایم و تخصصی میتواند به کاهش تنش عضلانی و بهبود جریان خون در ناحیه کمر کمک کرده و درد را تسکین دهد.
- طب سوزنی: طب سوزنی نیز به عنوان یک روش مکمل برای تسکین درد کمر در بارداری مورد استفاده قرار میگیرد و برخی از بانوان از آن نتیجه مثبتی گرفتهاند.
- یوگا و پیلاتس بارداری: یوگا بارداری و پیلاتس بارداری، به شرط انجام تحت نظر مربی مجرب، میتوانند به تقویت عضلات، بهبود انعطافپذیری و کاهش درد کمر کمک کنند.
- آب درمانی: آب درمانی یا هیدروتراپی، به دلیل خاصیت شناوری آب که فشار را از روی مفاصل و عضلات کم میکند، میتواند روش بسیار موثری برای تسکین درد کمر در بارداری باشد.
- دارو درمانی (با احتیاط و تحت نظر پزشک): در موارد درد بسیار شدید و غیرقابل کنترل، پزشک ممکن است دارو برای دیسک کمر در بارداری تجویز کند. اما مصرف دارو در دوران بارداری باید با احتیاط و تنها با تجویز پزشک متخصص انجام شود. معمولاً داروهای مسکن ساده مانند استامینوفن در دوزهای مجاز در بارداری بیخطر هستند، اما مصرف داروهای قویتر مانند داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (مثل ایبوپروفن ، دیکلوفناک و … ) در سه ماهه اول و سوم بارداری توصیه نمیشود.
به یاد داشته باشید که بهترین روش برای تسکین درد کمر بارداری دیسک کمر، ترکیبی از روشهای ذکر شده و مشورت با پزشک متخصص است.
بهترین روش زایمان با دیسک کمر چیست؟

یکی از دغدغههای اصلی بانوان باردار مبتلا به دیسک کمر، انتخاب بهترین روش زایمان با وجود دیسک کمر است. آیا زایمان طبیعی با دیسک کمر امکانپذیر است؟ یا سزارین با دیسک کمر روش ایمنتری محسوب میشود؟
خبر خوب این است که با وجود دیسک کمر هم میتوان باردار شد و همچنین زایمان با دیسک کمر هم در بیشتر موارد امکانپذیر است ولی انتخاب روش زایمان باید با مشورت پزشک متخصص زنان و زایمان انجام شود.
زایمان طبیعی با دیسک کمر
در بسیاری از موارد، زایمان طبیعی در بارداری های با دیسک کمر امکانپذیر است. اگر درد کمر شما به خوبی کنترل شده باشد و متخصص زنان و زایمان شما زایمان طبیعی را برای شما مناسب بداند، میتوانید زایمان طبیعی را انتخاب کنید. در حین زایمان طبیعی، مهم است که از تکنیکهای صحیح زور زدن استفاده کنید و از وارد کردن فشار بیش از حد به کمر خودداری نمایید. همچنین، استفاده از بی حسی اپیدورال برای کاهش درد زایمان میتواند به شما کمک کند تا زایمان راحتتری داشته باشید.
سزارین با دیسک کمر
در برخی موارد خاص، پزشک ممکن است سزارین با دیسک کمر را توصیه کند. این موارد شامل:
بارداری با دیسک کمر شدید: اگر درد کمر شما بسیار شدید و ناتوان کننده باشد و با روشهای غیردارویی و دارویی کنترل نشود.
مشکلات عصبی جدی: در موارد نادر، دیسک کمر میتواند منجر به فشار شدید بر اعصاب نخاعی شود که ممکن است نیاز به سزارین داشته باشد.
انتخاب شخصی مادر: در نهایت، تصمیمگیری در مورد روش زایمان یک تصمیم مشترک بین مادر و پزشک است و در برخی موارد، مادر ممکن است به دلایل شخصی، سزارین را ترجیح دهد.
به طور خلاصه، بهترین روش زایمان با دیسک کمر برای هر فرد متفاوت است و باید با در نظر گرفتن شرایط فردی، شدت درد کمر و نظر متخصصان زنان و زایمان و ارتوپد تعیین شود.
پیشگیری از ابتلا به دیسک کمر در بارداری
پیشگیری از ابتلا به دیسک کمر در بارداری همواره بهتر از درمان است. با رعایت برخی نکات ساده و کاربردی، میتوانید خطر ابتلا به این عارضه را کاهش دهید و دوران بارداری راحتتری را تجربه کنید.
راهکارهای پیشگیری از ابتلا به دیسک کمر در بارداری عبارتند از:
تقویت عضلات کمر و شکم قبل از بارداری: اگر قصد بارداری دارید، از قبل از بارداری با انجام تمرینات ورزشی منظم، عضلات کمر و شکم خود را تقویت کنید.
حفظ وزن مناسب در بارداری: از افزایش وزن بیش از حد در دوران بارداری خودداری کنید. افزایش وزن کنترل شده و تدریجی، فشار کمتری را بر ستون فقرات وارد میکند.
رعایت اصول نشستن و ایستادن در بارداری: به وضعیت بدنی خود در هنگام انجام فعالیتهای روزمره توجه کنید. از بلند کردن اجسام سنگین و حرکات ناگهانی خودداری کنید. هنگام نشستن، از صندلی مناسب با پشتیبانی کمری استفاده کنید.
ورزش منظم در دوران بارداری: ورزش های مناسب بارداری با دیسک کمر مانند پیادهروی، شنا، یوگا و پیلاتس را به طور منظم و تحت نظر مربی مجرب انجام دهید.
تغذیه سالم: از یک رژیم غذایی سالم و متعادل پیروی کنید که حاوی کلسیم، ویتامین D و سایر مواد مغذی ضروری برای سلامت استخوانها و عضلات باشد.
با رعایت این نکات پیشگیری از ابتلا به دیسک کمر در بارداری، میتوانید به طور قابل توجهی خطر ابتلا به این عارضه را کاهش دهید و از کمردردهای دوران بارداری در امان بمانید.
آیا بارداری برای دیسک کمر ضرر جدی دارد؟

در پایان، به این سوال مهم میرسیم که با هم مرور کنیم آیا بارداری برای دیسک کمر ضرر جدی دارد؟ و آیا بارداری دیسک کمر را بدتر می کند؟
پاسخ این است که بارداری به خودی خود برای دیسک کمر ضرری جدی ندارد، اما میتواند علائم آن را تشدید کند. تغییرات فیزیولوژیکی دوران بارداری، به ویژه افزایش وزن و تغییرات هورمونی، میتوانند فشار بیشتری را بر ستون فقرات وارد کرده و درد دیسک کمر را افزایش دهند.
با این حال، بارداری در صورتی که به درستی مدیریت نشود برای دیسک کمر ضرر دارد و آن را بدتر می کند . با مراقبتهای مناسب، روش های تسکین درد دیسک کمر در بارداری و پیروی از توصیههای پزشکی، میتوان بارداری را با وجود کمر درد به خوبی پشت سر گذاشت و از تشدید علائم جلوگیری کرد.
جمع بندی
بارداری با دیسک کمر میتواند چالشبرانگیز باشد، اما به هیچ وجه غیرممکن نیست. با آگاهی از علائم دیسک کمر در بارداری، علل و عوارض آن، و با بهرهگیری از روش های تسکین درد دیسک کمر در بارداری و پیشگیری از ابتلا به دیسک کمر در بارداری، میتوانید این دوران را با کمترین درد و بیشترین آرامش سپری کنید.
به یاد داشته باشید که مهمترین قدم، مشورت با پزشک متخصص زنان و زایمان و متخصص ارتوپد است. با همکاری تیم پزشکی خود، میتوانید بهترین برنامه مراقبتی را برای خودتان طراحی کنید و بارداری سالم و موفقی را تجربه نمایید.
امیدواریم این مقاله جامع، اطلاعات مفیدی را در اختیار شما قرار داده باشد. اگر سوالات بیشتری دارید، در بخش نظرات با ما در میان بگذارید. سلامتی و آرامش شما آرزوی ماست.
سوالات متداول درباره بارداری با دیسک کمر
آیا با وجود دیسک کمر میشه باردار شد؟
بله، قطعا! با وجود دیسک کمر میشه باردار شد و بسیاری از بانوان با موفقیت بارداری خود را با وجود این عارضه سپری میکنند. مهمترین نکته، مدیریت صحیح درد و مراقبتهای پزشکی مناسب در دوران بارداری است.
آیا بارداری دیسک کمر را بدتر می کند؟
بله، بارداری دیسک کمر را بدتر می کند در برخی موارد. تغییرات فیزیولوژیکی دوران بارداری میتواند فشار بیشتری را بر ستون فقرات وارد کرده و درد کمر را افزایش دهد. با این حال، با مدیریت صحیح درد و مراقبتهای مناسب، میتوان از تشدید علائم جلوگیری کرد.
چگونه درد دیسک کمر را در دوران بارداری تسکین دهیم؟
روش های تسکین درد دیسک کمر در بارداری متنوع هستند و شامل روشهای غیردارویی مانند استراحت، کمپرس گرم و سرد، اصلاح وضعیت بدنی، فیزیوتراپی، ماساژ درمانی، یوگا و پیلاتس بارداری و در موارد شدیدتر، دارو درمانی تحت نظر پزشک متخصص میباشند.
آیا با دیسک کمر می توان زایمان طبیعی داشت؟
بله، آیا با دیسک کمر می توان زایمان طبیعی داشت؟ در بسیاری از موارد، پاسخ مثبت است. زایمان طبیعی با دیسک کمر امکانپذیر است و انتخاب روش زایمان باید با مشورت پزشک متخصص زنان و زایمان و متخصص ارتوپد انجام شود.
چه ورزش هایی برای دیسک کمر در بارداری مجاز است؟
چه ورزش هایی برای دیسک کمر در بارداری مجاز است؟ ورزشهای سبک و کمفشار مانند پیادهروی، شنا، یوگا و پیلاتس بارداری، به شرط انجام تحت نظر مربی مجرب و فیزیوتراپیست، برای بانوان باردار مبتلا به دیسک کمر مجاز و مفید هستند.
آیا دیسک کمر بر جنین تاثیر می گذارد؟
آیا دیسک کمر بر جنین تاثیر می گذارد؟ خیر، دیسک کمر به طور مستقیم بر جنین تاثیر منفی نمیگذارد. با این حال، درد شدید و مزمن مادر میتواند به طور غیرمستقیم بر سلامت عمومی او تاثیر بگذارد. با مدیریت صحیح درد و مراقبتهای پزشکی مناسب، میتوان از هرگونه تاثیر منفی احتمالی بر جنین پیشگیری کرد.

تجربه طولانی من در زمینه دارو و مشاوره سلامت به بیماران عزیز نشان داده است که دسترسی به اطلاعات صحیح و قابل درک، نقش بسیار مهمی در روند بهبود بیماری دارد. تلاش من بر این است که دانش تخصصی و معتبر را به زبان ساده و کاربردی در اختیار شما قرار دهم.
دکتر محمدمهدی حسنزاده تروجنی ؛ داروساز
کد نظام پزشکی د-31658
عضو رسمی انجمن داروسازان ایران
- دسته بندی: اقدام به بارداری, تخمکگذاری و باروری, مقالات
- برچسب: اقدام به بارداری, دیسک کمر
دستهها
- آزمایش و سونوگرافی بارداری
- ادراری و کلیه
- ارتوپد
- استخوان و مفاصل
- افزایش شیر مادر
- افزایش وزن و چاقی
- اقدام به بارداری
- بارداری و زایمان
- بیماری ها
- بیماری های ژنتیکی
- بیماری های سینه
- بیماری و مراقبت بارداری
- بیماریهای شایع کودکان
- پزشکان
- پوست و مو
- پیشگیری از بارداری
- تخمدان و رحم
- تخمکگذاری و باروری
- تشخیص باردار بودن
- تعیین جنسیت
- تغذیه بارداری
- تغذیه کودکان
- تغذیه مادر شیرده
- تغذیه و تناسب اندام
- تیروئید
- خانواده
- داخلی و عفونی
- دارو در بارداری و شیردهی
- داروها
- دیابت و متابولیسم
- رشد و مراقبت کودک
- رفتار و تربیت کودک
- روانشناسی
- زایمان طبیعی و سزارین
- سایر
- سلامت بانوان
- سلامت خانواده
- سلامت روان کودک و نوجوان
- سلامت مردان در باروری
- شیرخشک و غذای کمکی
- شیردهی
- عفونتها و ترشحات
- قاعدگی و اختلالات پریود
- قلب و عروق
- کاهش وزن و لاغری
- کبد
- کودک و اطفال
- گوارشی و معده
- گوش، حلق و بینی
- متخصص قلب و عروق
- مسائل جنسی
- مشکلات شیردهی
- مغز و اعصاب
- مقالات
- مکمل ها
- ناباروری و درمانها
- ناحیه تناسلی
- نکات روزانه تغذیه ای
- واکسیناسیون کودک
- یائسگی و تغییرات هورمونی