واکسن آنفولانزا برای این افراد واجبه! | ایرانی بهتره یا خارجی؟
- دکتر محمد مهدی حسن زاده
- 4 نظر
- آخرین آپدیت: 5 روز پیش
فهرست مطالب
با وزیدن اولین نسیمهای خنک پاییزی، دغدغهای آشنا به سراغ تمام خانوادهها، به خصوص والدین، میآید: فصل شیوع بیماریها و سرماخوردگی و آنفولانزا. هر سال در همین حوالی، این سوال بزرگ در ذهنها شکل میگیرد که آیا تزریق واکسن آنفولانزا یک اقدام پیشگیرانه هوشمندانه است یا یک هزینه اضافی؟ این سوال امسال، با اعلام هزینههای جدید، جدیتر از همیشه پرسیده میشود. آیا واقعاً لازم است برای پیشگیری از یک بیماری فصلی، چنین هزینهای را متقبل شویم؟ کدام مارک بهتر است؟ و از همه مهمتر، آیا این واکسن برای کودک یا خانم باردار من ایمن است؟ در این راهنمای جامع و کامل از وی مام، ما به عنوان همراه همیشگی شما، قصد داریم به تمام سوالات کلیدی شما درباره واکسن آنفولانزا ۱۴۰۴ پاسخ دهیم. هدف ما این است که با ارائه اطلاعات شفاف، معتبر و به دور از پیچیدگیهای پزشکی، به شما کمک کنیم تا با دیدی باز و آگاهانه، بهترین تصمیم را برای سلامت خود و عزیزانتان بگیرید.
قیمت واکسن آنفولانزا ۱۴۰۴
اولین و ملموسترین سوالی که امسال برای بسیاری از خانوادهها پیش آمده، مربوط به هزینه تهیه واکسن است. با توجه به شرایط اقتصادی، طبیعی است که بخواهید بدانید آیا این هزینه در سبد مخارج خانواده توجیه دارد یا خیر. بر اساس اطلاعات منتشر شده برای سال ۱۴۰۴، قیمتها با افزایش قابل توجهی روبرو بودهاند که این موضوع تصمیمگیری را برای بسیاری دشوارتر کرده است. بیایید نگاهی دقیق به هزینههای اعلام شده برای هر برند بیندازیم:
- قیمت واکسن فلوگارد (Fluguard) ایرانی: حدود 900,000 تومان
- قیمت واکسن اینفلوواک (Influvac Tetra) هلندی: حدود 917,000 تومان
- قیمت واکسن واکسیگریپ (Vaxigrip Tetra) فرانسوی: حدود 1,150,000 تومان
همانطور که مشاهده میکنید، تفاوت قیمت قابل توجهی بین برندها وجود دارد. مدیر روابط عمومی انجمن داروسازان ایران نیز با اعلام قیمت حدود ۹۱۷ هزار تومان به صورت میانگین، به این نگرانی دامن زده است که با رسیدن قیمتها به نزدیکی یک میلیون تومان، ممکن است تقاضا از سوی اقشار آسیبپذیر کاهش یابد. اما آیا واقعاً باید به این هزینه به چشم یک خرج اضافی نگاه کرد؟
از نظر پزشکان وی مام، پاسخ منفی است. این هزینه در حقیقت یک سرمایهگذاری هوشمندانه بر روی سلامت است. ابتلا به یک دوره آنفولانزای شدید را تصور کنید: هزینه ویزیت پزشک، هزینه داروها (مانند داروهای ضدویروس و مسکنها)، حداقل ۳ تا ۵ روز غیبت از کار برای والدین و غیبت از مدرسه برای کودکان، و از همه مهمتر، درد، بیحالی و رنج ناشی از بیماری. مجموع این هزینهها، هم از نظر مالی و هم از نظر روانی، به راحتی میتواند چندین برابر هزینه یک دوز واکسن باشد. بنابراین، پرداخت هزینه برای پیشگیری، در مقایسه با هزینههای غیرقابل پیشبینی درمان، یک اقدام کاملاً منطقی و به صرفه است.
چند نوع واکسن آنفولانزا داریم؟

وقتی برای تهیه واکسن به داروخانه مراجعه میکنید، معمولاً با چند انتخاب روبرو میشوید که ممکن است شما را کمی سردرگم کند. دانستن اینکه هر کدام از این واکسنها چه هویتی دارند و توسط چه شرکتی ساخته شدهاند، به شما کمک میکند تا انتخاب آگاهانهتری داشته باشید. در حال حاضر، سه برند اصلی واکسن آنفولانزا در داروخانههای ایران توزیع میشوند که همگی از نوع واکسن آنفولانزا چهار ظرفیتی هستند. این یعنی هر سه، در برابر چهار سویه شایع ویروس آنفولانزا (دو سویه از نوع A و دو سویه از نوع B) ایمنی ایجاد میکنند.
واکسن اینفلوواک تترا هلندی (Influvac Tetra)
این واکسن که یکی از شناختهشدهترین و پرمصرفترین واکسنهای آنفولانزا در ایران طی سالهای اخیر بوده است، محصول شرکت داروسازی ابوت (Abbott) و ساخت کشور هلند است. واکسن آنفولانزای هلندی Influvac سالهاست که در بازار جهانی حضور دارد و به دلیل کیفیت و اثربخشی مطلوب، اعتماد بسیاری از پزشکان و مصرفکنندگان را جلب کرده است. این واکسن از نوع “ویروس غیرفعال شده” است که در ادامه به تفصیل در مورد آن توضیح خواهیم داد.
واکسن واکسی گریپ تترا فرانسوی (Vaxigrip Tetra)
این واکسن محصول شرکت معتبر و چندملیتی سانوفی (Sanofi)، یکی از بزرگترین شرکتهای داروسازی جهان، و ساخت کشور فرانسه است. واکسن آنفولانزای فرانسوی Vaxigrip نیز مانند رقیب هلندی خود، از اعتبار جهانی بالایی برخوردار است و به دلیل پروتکشن (سطح محافظت) بسیار قوی و عوارض جانبی محدود و خفیف، شهرت دارد. این واکسن نیز از نوع “ویروس غیرفعال شده” است.
واکسن فلوگارد ایرانی (Fluguard)
واکسن آنفولانزا ایرانی فلوگارد، یک دستاورد ارزشمند در حوزه بیوتکنولوژی کشور است. تفاوت اصلی این واکسن با دو نمونه خارجی، در تکنولوژی ساخت آن است. فلوگارد یک واکسن “نوترکیب” است. به زبان ساده، به جای استفاده از ویروس کامل، دانشمندان فقط بخشی از ویروس (پروتئین هماگلوتینین) که سیستم ایمنی را تحریک میکند، در آزمایشگاه و در سلولهای حشره تولید کرده و آن را خالصسازی میکنند. این تکنولوژی مدرن، نیاز به استفاده از تخممرغ در فرآیند تولید را از بین میبرد. با این حال، بر اساس اطلاعات موجود، ایمنی و اثربخشی این واکسن هنوز در گروههای حساسی مانند افراد زیر ۱۸ سال، زنان باردار و مادران شیرده به طور کامل به اثبات نرسیده و مطالعات در این زمینه ادامه دارد.
واکسن آنفولانزا ایرانی بهتره یا خارجی؟
این سوال، شاید کلیدیترین سوال برای بسیاری از افراد باشد، به خصوص با توجه به تفاوت قیمت قابل توجه. انتخاب بین این واکسنها نیازمند درک تفاوتهای ساختاری و کاربردی آنهاست. بیایید این موضوع را به صورت عمیق و شفاف بررسی کنیم.
تفاوت در ساختار دارویی واکسن آنفولانزا
همانطور که اشاره شد، تفاوت اصلی در تکنولوژی ساخت است:
- واکسنهای خارجی (هلندی و فرانسوی): این واکسنها بر پایه ویروس کامل اما کشته شده (غیرفعال) ساخته میشوند. ویروس در تخممرغهای بارور کشت داده شده، سپس استخراج و با مواد شیمیایی غیرفعال میشود. این روش، یک تکنولوژی بسیار قدیمی، معتبر و امتحان پس داده است.
- واکسن ایرانی (فلوگارد): این واکسن از تکنولوژی نوترکیب استفاده میکند. در این روش، کد ژنتیکی پروتئین سطحی ویروس (به نام هماگلوتینین یا HA) استخراج و وارد سلولهای حشره (Sf9) میشود. این سلولها مانند یک کارخانه، این پروتئین را به مقدار زیاد تولید میکنند. سپس این پروتئین خالصسازی شده و به عنوان واکسن استفاده میشود. مزیت بزرگ این روش، عدم نیاز به تخممرغ و سرعت بالاتر در تولید انبوه است.
تفاوت واکسن آنفولانزا هلندی و فرانسوی در چیست؟
این دو واکسن از نظر تکنولوژی ساخت، اثربخشی بالینی و ایمنی، بسیار به یکدیگر شبیه هستند. هر دو از نوع ویروس غیرفعال شده و چهار ظرفیتی بوده و توسط شرکتهای داروسازی بسیار معتبر جهانی تولید میشوند. تفاوتهای جزئی در جزئیات فرمولاسیون، سویههای دقیق استفاده شده (که هر سال توسط سازمان بهداشت جهانی تعیین میشود) و میزان آنتیژن هماگلوتینین ممکن است وجود داشته باشد، اما از دیدگاه کاربر نهایی و از نظر اثربخشی، هیچ مطالعه معتبری برتری یکی بر دیگری را نشان نداده است. انتخاب بین این دو، بیشتر به در دسترس بودن در داروخانه و تفاوت قیمت آنها بستگی دارد.
کدام واکسن برای چه کسی مناسبتر است؟ (جمعبندی نهایی)
با توجه به اطلاعات موجود، میتوان یک راهنمای تصمیمگیری ساده ارائه داد:
- برای بزرگسالان سالم (۱۸ تا ۶۵ سال بدون بیماری زمینهای): هر سه واکسن (هلندی، فرانسوی و ایرانی) گزینههای مناسبی هستند. انتخاب میتواند بر اساس بودجه و دسترسی انجام شود.
- برای کودکان (۶ ماه تا ۱۸ سال)، زنان باردار و مادران شیرده: در حال حاضر و تا زمان انتشار نتایج مطالعات تکمیلی، فقط واکسنهای خارجی (اینفلوواک و واکسیگریپ) برای این گروههای حساس تاییدیه دارند و انتخاب صحیح محسوب میشوند.
- برای افراد با حساسیت شدید به تخممرغ: واکسن ایرانی (فلوگارد) به دلیل عدم استفاده از تخممرغ در فرآیند تولید، از نظر تئوری گزینه ایمنتری است، هرچند واکسنهای خارجی جدید نیز برای اکثر افراد با آلرژی به تخممرغ بیخطر تلقی میشوند.
| ویژگی | واکسن اینفلوواک (هلند) | واکسن واکسیگریپ (فرانسه) | واکسن فلوگارد (ایران) |
|---|---|---|---|
| نوع واکسن | ۴ ظرفیتی (ویروس غیرفعال) | ۴ ظرفیتی (ویروس غیرفعال) | ۴ ظرفیتی (نوترکیب – پروتئین) |
| تایید برای بارداری/شیردهی | بله | بله | خیر (هنوز تایید نشده) |
| تایید برای کودکان | بله (بالای ۶ ماه) | بله (بالای ۶ ماه) | خیر (هنوز تایید نشده) |
| قیمت تخمینی (تومان) | ۸۶۵,۰۰۰ | ۱,۱۵۰,۰۰۰ | ۶۷۵,۰۰۰ |
چه زمانی برای تزریق واکسن آنفولانزا اقدام کنیم؟
زمانبندی تزریق واکسن یکی از مهمترین عوامل در اثربخشی آن است. شما باید به سیستم ایمنی بدن خود فرصت کافی برای ساختن آنتیبادی و رسیدن به سطح ایمنی مطلوب را بدهید. این فرآیند معمولاً حدود دو هفته طول میکشد. بهترین بازه زمانی برای تزریق زمان تزریق واکسن آنفولانزا، از اواخر شهریور ماه تا اواخر مهر ماه است. تزریق در این دوره تضمین میکند که تا زمان اوج شیوع آنفولانزا (که معمولاً از آذر ماه شروع میشود)، بدن شما در آمادهترین حالت ممکن قرار دارد.
باور رایج در مقابل علم: بسیاری از افراد تصور میکنند اگر در مهر ماه واکسن نزنند، دیگر فرصت را از دست دادهاند. این باور اشتباه است. اگرچه تزریق زودهنگام ایدهآل است، اما تزریق واکسن در ماههای آبان، آذر و حتی دی نیز همچنان مفید است و میتواند از شما در برابر موجهای بعدی بیماری محافظت کند. شعار اصلی این است: “دیر زدن بهتر از هرگز نزدن است.”
اثربخشی واکسن معمولاً بین ۶ تا ۱۲ ماه باقی میماند. به همین دلیل است که تزریق سالانه ضروری است؛ هم به دلیل کاهش سطح آنتیبادیها در بدن و هم به دلیل اینکه ویروس آنفولانزا به طور مداوم در حال تغییر و جهش است و سازمان بهداشت جهانی هر سال بر اساس پیشبینی سویههای شایعتر، فرمولاسیون جدیدی برای واکسن ارائه میدهد.
چه کسانی حتما باید واکسن آنفولانزا بزنند؟
اگرچه تزریق واکسن برای تمام افراد بالای ۶ ماه که منع مصرف خاصی ندارند، توصیه میشود، اما برای برخی گروهها این اقدام از “توصیه” فراتر رفته و به یک “ضرورت” برای حفظ سلامتی تبدیل میشود. این افراد در صورت ابتلا به آنفولانزا، در معرض خطر بسیار بالاتری برای بستری شدن در بیمارستان و عوارض شدید و حتی مرگ قرار دارند.
واکسن آنفولانزا برای زنان باردار و شیرده
بارداری به طور طبیعی سیستم ایمنی بدن مادر را کمی تضعیف میکند تا بدن، جنین را به عنوان یک عامل خارجی پس نزند. این امر مادران باردار را به شدت در برابر عوارض آنفولانزا مانند ذاتالریه آسیبپذیر میکند. تزریق واکسن آنفولانزا برای زنان باردار یک اقدام حیاتی با دو فایده بزرگ است: اول، محافظت از خود مادر در برابر بیماری شدید. دوم، انتقال آنتیبادیهای محافظ از طریق جفت به جنین، که این امر نوزاد را در شش ماه اول زندگی (زمانی که هنوز نمیتواند واکسن بزند) در برابر آنفولانزا محافظت میکند. واکسنهای از نوع ویروس غیرفعال شده (هلندی و فرانسوی) در هر مرحله از بارداری کاملاً ایمن تلقی میشوند. با توجه به حساسیت این دوره و اهمیت بالای آن، مشورت با پزشک یک ضرورت است. شما میتوانید برای دریافت اطلاعات دقیق و متناسب با شرایط خود، از خدمات یک ویزیت آنلاین زنان بهرهمند شوید تا با خیالی آسوده تصمیم بگیرید.
واکسن آنفولانزا برای کودکان
کودکان، به خصوص آنهایی که به مهدکودک یا مدرسه میروند، به دلیل تماس نزدیک با همسالان، به عنوان یکی از اصلیترین گروههای انتقالدهنده ویروس شناخته میشوند. حداقل سن دریافت واکسن آنفولانزا شش ماهگی کامل است. یک نکته بسیار مهم در مورد واکسن آنفولانزا برای کودکان وجود دارد که والدین باید به آن توجه کنند: کودکانی که برای اولین بار در زندگی خود واکسینه میشوند (معمولاً کودکان بین ۶ ماه تا ۸ سال)، برای رسیدن به ایمنی کامل به دو دوز واکسن به فاصله حداقل ۴ هفته نیاز دارند. کودکانی که در سالهای قبل حداقل یک بار واکسینه شدهاند، تنها به یک دوز نیاز دارند.
واکسن آنفولانزا برای سالمندان و بزرگسالان با بیماری زمینهای
با افزایش سن، سیستم ایمنی به طور طبیعی ضعیفتر میشود. به همین دلیل، افراد بالای ۶۵ سال یکی از گروههای هدف اصلی برای واکسیناسیون هستند. علاوه بر این، افراد در هر سنی که دارای بیماریهای زمینهای مزمن هستند، باید حتماً واکسن را تزریق کنند. این بیماریها شامل موارد زیر هستند:
- بیماریهای مزمن ریوی مانند آسم و COPD
- بیماریهای قلبی-عروقی (به جز فشار خون بالا به تنهایی)
- بیماریهای مزمن کلیوی، کبدی و عصبی
- دیابت (نوع ۱ و ۲)
- افراد با نقص سیستم ایمنی (به دلیل بیماری مانند HIV یا مصرف داروهای سرکوبکننده ایمنی)
- افراد بسیار چاق (BMI بالای ۴۰)
واکسن آنفولانزا برای چه کسانی مضر است؟

یکی از بزرگترین موانع ذهنی در برابر واکسیناسیون، ترس از عوارض جانبی است. میدانیم که این موضوع میتواند نگرانکننده باشد. اولین و مهمترین نکته علمی این است: واکسن آنفولانزا (از هر نوعی) نمیتواند باعث آنفولانزا شود، زیرا حاوی ویروس زنده و فعال نیست. احساس بدن درد یا تب خفیف پس از تزریق، نشانه بیماری نیست، بلکه نشانه پاسخ سیستم ایمنی بدن شما و ساختن آنتیبادی است. عوارض انواع واکسن انفولانزا معمولاً خفیف و کوتاهمدت هستند و شامل موارد زیر میشوند:
- درد، قرمزی یا تورم در محل تزریق
- سردرد
- تب خفیف
- دردهای عضلانی
- حالت تهوع
این علائم معمولاً طی یک تا دو روز خود به خود برطرف میشوند. با این حال، گروههای بسیار خاصی وجود دارند که واکسن آنفولانزا برای چه کسانی مضر است یا باید با احتیاط تزریق شود:
- منع مصرف مطلق: افرادی که سابقه واکنش آلرژیک شدید و تهدیدکننده حیات (آنافیلاکسی) به دوز قبلی واکسن آنفولانزا یا هر یک از اجزای آن داشتهاند. همچنین، کودکان زیر ۶ ماه نباید این واکسن را دریافت کنند.
- موارد احتیاط: افرادی که در حال حاضر دچار یک بیماری حاد با تب متوسط تا شدید هستند، بهتر است تزریق را تا زمان بهبودی به تعویق بیندازند. در مورد حساسیت به تخممرغ، دستورالعملها تغییر کردهاند و امروزه افراد با حساسیت معمولی نیز میتوانند با خیال راحت واکسن را تزریق کنند. تنها کسانی که سابقه آنافیلاکسی به تخممرغ دارند، باید واکسن را در یک مرکز پزشکی مجهز و تحت نظر پزشک دریافت کنند.
واکسن آنفولانزا از کجا تهیه کنیم؟
پس از تصمیمگیری برای تزریق، قدم بعدی تهیه واکسن است. این مرحله نیازمند دقت و توجه به چند نکته کلیدی است. مهمترین اصل این است: واکسن آنفولانزا یک محصول بیولوژیک حساس به دما است و باید صرفاً از داروخانههای معتبر تهیه شود. اکیداً از خرید اینترنتی واکسن آنفولانزا از صفحات مجازی یا مراکز نامعتبر خودداری کنید. حفظ “زنجیره سرما” یعنی نگهداری واکسن در دمای ۲ تا ۸ درجه سانتیگراد از زمان تولید تا لحظه تزریق، برای حفظ اثربخشی آن حیاتی است. خرید از منابع نامشخص این زنجیره را میشکند و شما عملاً آب مقطر تزریق خواهید کرد.
پس از خرید واکسن از داروخانه، باید آن را بلافاصله در یک یخدان کوچک یا کیف مخصوص حمل دارو که حاوی یخ خشک است قرار دهید و در کوتاهترین زمان ممکن به یک مرکز درمانی یا مطب برای تزریق برسانید. در ادامه، لیست برخی از داروخانههای معتبر در تهران و سایر کلانشهرها که معمولاً واکسن را توزیع میکنند، آورده شده است:
- تهران: داروخانه ۱۳ آبان، داروخانه ۲۹ فروردین، داروخانه هلال احمر، داروخانه دکتر شهلا حیدری، داروخانه شبانهروزی صاحبقرانیه، و لیست بلندبالایی که در ابتدای فصل اعلام میشود.
- اصفهان: داروخانه دکتر عباسی، داروخانه هلال احمر اصفهان.
- مشهد: داروخانه امام رضا (ع)، داروخانه دکتر زهدی.
- شیراز: داروخانه امین، داروخانه هلال احمر شیراز.
- تبریز: داروخانه دکتر روحانی، داروخانه هلال احمر تبریز.
واکسن آنفولانزا چگونه تزریق می شود؟ تزریق به صورت عضلانی (Intramuscular) و معمولاً در عضله دلتوئید بازو برای بزرگسالان و در قسمت جلویی-خارجی ران برای نوزادان و کودکان نوپا انجام میشود. این کار باید توسط یک فرد آموزشدیده (پزشک، پرستار یا داروساز) انجام گیرد.
کلام آخر ویمام
در پایان این بررسی جامع، امیدواریم تصویر روشنی از تمام جنبههای واکسن آنفولانزا ۱۴۰۴ به دست آورده باشید. تصمیم برای تزریق واکسن یک انتخاب شخصی است، اما انتخابی که بر پایه آگاهی و دانش علمی، میتواند به یکی از مهمترین اقدامات شما برای حفاظت از سلامت کل خانواده، به خصوص کودکان، سالمندان و مادران باردار، تبدیل شود. میدانیم که افزایش قیمتها ممکن است این تصمیم را چالشبرانگیز کند، اما به یاد داشته باشید که پیشگیری همیشه، از هر نظر، بسیار کمهزینهتر از درمان است. یک روز بیماری شدید، چندین روز غیبت از کار و مدرسه و استرس ناشی از آن، هزینهای بسیار سنگینتر از یک دوز واکسن پیشگیرانه دارد. ما در وی مام شما را تشویق میکنیم که با اطلاعات ارائه شده در این مقاله، با پزشک یا داروساز خود مشورت کرده و بهترین و آگاهانهترین تصمیم را برای فصل پیش رو بگیرید. سلامتی شما و عزیزانتان، ارزشمندترین دارایی شماست.
ایا واکسن آنفولانزا از سرماخوردگی جلوگیری میکند؟
خیر. واکسن آنفولانزا فقط در برابر ویروسهای آنفولانزا ایمنی ایجاد میکند و هیچ تأثیری بر ویروسهای عامل سرماخوردگی که بسیار متنوع هستند، ندارد. بنابراین ممکن است پس از تزریق واکسن، همچنان دچار سرماخوردگی شوید.
واکسن آنفولانزا چند ساعت بیرون بمونه خراب میشه؟
واکسن آنفولانزا باید در دمای ۲ تا ۸ درجه سانتیگراد (یخچال) نگهداری شود و نباید یخ بزند. اگر واکسن برای مدت طولانی (بیش از چند ساعت بسته به دمای محیط) بیرون از یخچال بماند، اثربخشی خود را از دست میدهد و باید دور انداخته شود.
آیا بعد از زدن واکسن آنفولانزا باز هم ممکن است مریض شویم؟
بله، اما به احتمال بسیار کمتر و با شدت بیماری بسیار خفیفتر. هیچ واکسنی ۱۰۰٪ مؤثر نیست و ممکن است بدن شما به طور کامل ایمن نشود یا به سویهای از ویروس مبتلا شوید که در واکسن آن سال پوشش داده نشده است.
تفاوت اصلی واکسن آنفولانزای سه ظرفیتی با چهار ظرفیتی چیست؟
واکسن سه ظرفیتی در برابر سه سویه ویروس آنفولانزا (دو نوع A و یک نوع B) ایمنی ایجاد میکند، در حالی که واکسن چهار ظرفیتی یک سویه نوع B اضافی را نیز پوشش میدهد و بنابراین محافظت کاملتری را ارائه میدهد.
آیا زدن واکسن آنفولانزا برای کسی که حساسیت به تخم مرغ دارد، خطرناک است؟
در گذشته این یک نگرانی جدی بود، اما واکسنهای امروزی حاوی مقادیر بسیار ناچیزی از پروتئین تخممرغ هستند. طبق دستورالعملهای جدید، افراد با حساسیت معمولی به تخممرغ میتوانند با خیال راحت واکسن را تزریق کنند. فقط افراد با سابقه شوک آنافیلاکسی شدید به تخممرغ باید با احتیاط و تحت نظر پزشک این کار را انجام دهند.
اگر سرما خورده باشیم میتوانیم واکسن آنفولانزا بزنیم؟
اگر بیماری شما خفیف و بدون تب است (مانند یک سرماخوردگی ساده)، معمولاً میتوانید واکسن را تزریق کنید. اما اگر بیماری شما متوسط تا شدید و همراه با تب است، بهتر است تزریق را تا زمان بهبودی کامل به تعویق بیندازید.
- برچسب: آنفولانزا, واکسن آنفولانزا
دستهها
- آزمایش و سونوگرافی بارداری
- ادراری و کلیه
- ارتوپد
- استخوان و مفاصل
- افزایش شیر مادر
- افزایش وزن و چاقی
- اقدام به بارداری
- بارداری و زایمان
- بیماری ها
- بیماری های ژنتیکی
- بیماری های سینه
- بیماری و مراقبت بارداری
- بیماریهای شایع کودکان
- پزشکان
- پوست و مو
- پیشگیری از بارداری
- تخمدان و رحم
- تخمکگذاری و باروری
- تشخیص باردار بودن
- تعیین جنسیت
- تغذیه بارداری
- تغذیه کودکان
- تغذیه مادر شیرده
- تغذیه و تناسب اندام
- تیروئید
- خانواده
- داخلی و عفونی
- دارو در بارداری و شیردهی
- داروها
- دیابت و متابولیسم
- رشد و مراقبت کودک
- رفتار و تربیت کودک
- روانشناسی
- زایمان طبیعی و سزارین
- سایر
- سلامت بانوان
- سلامت خانواده
- سلامت روان کودک و نوجوان
- سلامت مردان در باروری
- شیرخشک و غذای کمکی
- شیردهی
- عفونتها و ترشحات
- قاعدگی و اختلالات پریود
- قلب و عروق
- کاهش وزن و لاغری
- کبد
- کودک و اطفال
- گوارشی و معده
- گوش، حلق و بینی
- متخصص قلب و عروق
- مسائل جنسی
- مشکلات شیردهی
- مغز و اعصاب
- مقالات
- مکمل ها
- ناباروری و درمانها
- ناحیه تناسلی
- نکات روزانه تغذیه ای
- واکسیناسیون کودک
- یائسگی و تغییرات هورمونی
4 دیدگاه در “واکسن آنفولانزا برای این افراد واجبه! | ایرانی بهتره یا خارجی؟”
بسیار عالی کاملا جامع و کامل بود
ممنونم از نظردهیتون
بسیار مفید بود
ممنونم از نظردهیتون
تشکر از اینکه نگاه مهربونتون رو به این مطلب دوختین