انتقال HPV از طریق توالت فرنگی و سطوح + تمام راههای انتقال زگیل تناسلی
- دکتر محمد مهدی حسن زاده
- بدون نظر
- آخرین آپدیت: 1 هفته پیش
فهرست مطالب
شنیدن نام HPV یا ویروس پاپیلومای انسانی، برای بسیاری از افراد با موجی از اضطراب و سوالات نگرانکننده همراه است. این نگرانیها، که اغلب توسط اطلاعات نادرست در فضای مجازی تقویت میشوند، میتوانند به یک وسواس فکری تبدیل شوند و کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار دهند. سوالاتی مانند احتمال انتقال hpv از طریق توالت فرنگی، استخر، یا حتی دست دادن، نمونه بارز این دغدغههای فراگیر هستند. ما در وی مام درک میکنیم که این اضطراب از کجا نشأت میگیرد و به همین دلیل، تصمیم گرفتیم این مقاله را به عنوان یک راهنمای جامع، دقیق و کاملاً مبتنی بر شواهد علمی به شما ارائه دهیم. هدف ما این است که یک بار برای همیشه به این سوالات پاسخ دهیم، مرز بین واقعیتهای علمی و باورهای غلط را به وضوح مشخص کنیم و به شما کمک کنیم تا با آگاهی، آرامش خود را بازیابید و انرژی خود را بر روی راههای واقعی و موثر پیشگیری متمرکز کنید.
انتقال زگیل تناسلی از چه طریق است؟
قبل از اینکه به سراغ بررسی تکتک نگرانیهای شما از توالت فرنگی گرفته تا لیزر موهای زائد برویم، باید سنگ بنای اصلی بحث را محکم بگذاریم. درک راه اصلی و علمی انتقال ویروس HPV، مانند داشتن یک قطبنما در جنگلی از اطلاعات ضد و نقیض است. با شناخت این مسیر اصلی، ارزیابی سایر راههای فرعی و احتمالات بسیار نادر، منطقیتر و سادهتر خواهد شد. ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) خانواده بسیار بزرگی از ویروسها با بیش از ۲۰۰ نوع مختلف است. برخی از این انواع کمخطر هستند و باعث ایجاد زگیلهای معمولی روی پوست یا زگیلهای تناسلی میشوند. انواع دیگر پرخطر هستند و میتوانند در صورت ماندگاری در بدن، منجر به ایجاد سرطانهایی مانند سرطان دهانه رحم، مقعد، و گلو شوند.
حال، سوال کلیدی این است: این ویروس چگونه از فردی به فرد دیگر منتقل میشود؟ باید بگوییم که راه اصلی، قطعی و اثباتشده برای انتقال زگیل تناسلی از چه طریق است، تماس مستقیم پوست با پوست ناحیه تناسلی آلوده است. این اتفاق معمولاً در حین انواع روابط جنسی (واژینال، مقعدی و دهانی) رخ میدهد. ویروس HPV برای زنده ماندن و تکثیر، به سلولهای زنده پوست و مخاط (لایه مرطوب و نازک پوشاننده برخی اندامها مانند واژن، دهانه رحم و دهان) نیاز دارد. بنابراین، ویروس از طریق تماس نزدیک و مالش پوست ناحیه تناسلی فرد آلوده به پوست ناحیه تناسلی فرد سالم منتقل میشود. این ویروس میتواند حتی زمانی که هیچ زگیل قابل مشاهدهای وجود ندارد نیز منتقل شود.
با وجود این شفافیت علمی، یک سوال بزرگ باقی میماند: اگر راه اصلی انتقال اینقدر مشخص است، پس چرا این همه نگرانی و وسواس در مورد انتقال از سطوح بیجان مانند توالت، لباس یا استخر وجود دارد؟ این دغدغه، که بخش بزرگی از جستجوهای اینترنتی را به خود اختصاص داده، ناشی از درک نادرست از ماهیت ویروس و شرایط لازم برای بقا و انتقال آن است. در بخشهای بعدی، این نگرانیها را یک به یک زیر ذرهبین علمی قرار خواهیم داد.
در کنار درمانهای مختلف زگیل تناسلی، برخی افراد از آنتیبیوتیکها و داروهای خوراکی استفاده میکنند. شاید برایتان جالب باشد که در مقاله قرص هگزایم 500 دشمن زیگیل تناسلی درباره تأثیر این دارو و تجربهی بیماران نکات مهمی مطرح شده است.
انتقال HPV از طریق توالت فرنگی

این شاید پرتکرارترین و اضطرابآورترین سوال در مورد راههای انتقال غیرجنسی HPV باشد. سناریوی ترسناک استفاده از یک توالت عمومی و مبتلا شدن به ویروسی که میتواند منجر به سرطان شود، ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده است. اما آیا این ترس ریشه در واقعیت علمی دارد؟ باید بگوییم که بر اساس تمام شواهد و منابع معتبر پزشکی جهانی، از جمله مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا (CDC) و سازمان بهداشت جهانی (WHO)، احتمال انتقال hpv از طریق توالت فرنگی آنقدر ناچیز و نزدیک به صفر است که میتوان آن را عملاً غیرممکن دانست.
چرا این انتقال تقریباً غیرممکن است؟
برای اینکه ویروس از طریق یک سطح بیجان مانند نشیمنگاه توالت فرنگی منتقل شود، باید یک زنجیره بسیار پیچیده و تقریباً غیرمحتمل از اتفاقات رخ دهد:
- بقا روی سطح: فردی مبتلا به HPV باید بلافاصله قبل از شما از توالت استفاده کرده باشد و مقادیر زیادی از ویروس فعال را روی سطح نشیمنگاه باقی گذاشته باشد. ویروس HPV یک ویروس بسیار شکننده در محیط خارج از بدن است. این ویروس پوشش لیپیدی خارجی ندارد و به همین دلیل به خشکی، سرما و مواد ضدعفونیکننده حساس است. ماندگاری ویروس HPV روی سطوح خشک و سرد بسیار کوتاه است و به سرعت قدرت بیماریزایی خود را از دست میدهد.
- انتقال به پوست شما: شما باید بلافاصله پس از آن فرد، با ناحیه تناسلی خود تماس مستقیم و طولانیمدت با همان نقطه دقیقاً آلوده روی نشیمنگاه توالت برقرار کنید.
- ورود به بدن: مهمتر از همه، ویروس برای ایجاد عفونت نیاز به یک راه ورود دارد. این راه ورود معمولاً یک خراش، بریدگی یا ساییدگی میکروسکوپی در پوست یا مخاط ناحیه تناسلی شماست. پوست سالم یک سد دفاعی بسیار قوی است.
رخ دادن همزمان تمام این شرایط در عمل تقریباً غیرممکن است. به همین دلیل است که هیچ مطالعه معتبری تاکنون نتوانسته انتقال HPV تناسلی از طریق سطوح را به عنوان یک راه انتقال واقعی اثبات کند.
مقایسه دیدگاه علمی با باورهای رایج
در مقابل این دیدگاه قاطع علمی، در فرومهایی مانند نینیسایت یا گفتگوهای عمومی، اغلب با جملاتی مانند «دوستم از دستشویی عمومی زگیل گرفت» یا «دکترم گفت احتمالش هست» مواجه میشویم. این باورها معمولاً از دو منبع سرچشمه میگیرند: اول، عدم آگاهی از راههای انتقال و پیدا کردن یک “مقصر” ساده برای ابتلایی که ممکن است از طریق جنسی و سالها قبل رخ داده باشد (چون ویروس میتواند سالها در بدن نهفته بماند). دوم، احتیاط بیش از حد برخی افراد که ترجیح میدهند احتمالات تئوریک و یک در میلیون را نیز به عنوان یک خطر واقعی در نظر بگیرند. از نظر پزشکان وی مام، در حالی که رعایت بهداشت عمومی همیشه توصیه میشود، اما ترس و وسواس در مورد انتقال زگیل تناسلی از طریق توالت عمومی هیچ پایه و اساس علمی ندارد و نباید زندگی روزمره شما را مختل کند.
بسیاری از بیماران هنگام ابتلا به زگیل تناسلی درباره داروهای موجود سؤال دارند. اگر برایتان مهم است بدانید آیا مترونیدازول برای زگیل تناسلی موثر است؟ یا خیر، میتوانید مقالهی مرتبط ما را بخوانید و با جزئیات علمی و تجربی این موضوع آشنا شوید.
انتقال زگیل تناسلی از طریق سطوح و اشیا
منطقی که در مورد توالت فرنگی به کار بردیم، تا حد زیادی برای سایر سطوح و اشیا نیز صادق است. ترس از ابتلا به HPV از طریق لمس اشیای روزمره، ریشه در همان عدم درک از شکنندگی ویروس و نیاز آن به تماس مستقیم پوست به پوست دارد. بیایید چند مورد از نگرانیهای رایج را با همین چارچوب فکری بررسی کنیم.
انتقال HPV از طریق لباس و حوله مشترک
این مورد کمی پیچیدهتر از سطوح سخت و خشک است. آیا انتقال hpv از طریق لباس زیر یا حوله مشترک ممکن است؟ باز هم باید بگوییم که ریسک آن بسیار بسیار پایین و در حد یک احتمال تئوریک است. برای این انتقال، لباس زیر یا حوله باید بلافاصله پس از استفاده توسط فرد آلوده، در حالی که هنوز مرطوب و آغشته به ترشحات حاوی ویروس است، توسط فرد دیگری استفاده شود و با ناحیه تناسلی او که دارای خراش است، تماس پیدا کند. ویروس در الیاف خشک پارچه به سرعت غیرفعال میشود. بنابراین، استفاده مشترک از لباسهای خشک یا حولهای که ساعتها از استفاده آن گذشته، راه انتقال محسوب نمیشود. با این حال، به عنوان یک اصل کلی بهداشتی، استفاده از لباس زیر و حوله کاملاً شخصی است و هرگز نباید به اشتراک گذاشته شود.
تخت معاینه و پروب سونوگرافی
ترس از مراکز درمانی، به ویژه مطبهای زنان، یک نگرانی قابل درک است. آیا ممکن است از تخت معاینه یا پروب سونوگرافی واژینال مبتلا شویم؟ در یک مرکز درمانی معتبر و استاندارد، پاسخ “خیر” است. پروتکلهای کنترل عفونت در این مراکز بسیار سختگیرانه است:
- برای تختهای معاینه از پوششهای کاغذی یکبار مصرف استفاده میشود که پس از هر بیمار تعویض میگردند.
- پروبهای سونوگرافی واژینال با پوششهای یکبار مصرف شبیه به کاندوم پوشانده میشوند و پس از هر بار استفاده، با محلولهای ضدعفونیکننده سطح بالا (High-Level Disinfectants) که قادر به از بین بردن ویروسهایی مانند HPV هستند، به طور کامل تمیز و استریل میشوند.
بنابراین، اگر به مراکز درمانی معتبر مراجعه میکنید، نباید هیچگونه نگرانی در این مورد داشته باشید. مشکل زمانی ایجاد میشود که به مراکز غیرمجاز و غیربهداشتی مراجعه شود، که این موضوع ما را به بخش بعدی میرساند.
شیر دستشویی، صابون مشترک، و سایر اشیا
آیا انتقال زگیل تناسلی از طریق شیر دستشویی یا صابون مشترک ممکن است؟ خیر. این موارد در دسته باورهای کاملاً غلط قرار میگیرند. همانطور که توضیح دادیم، زنجیره انتقال از این طریق آنقدر پیچیده و غیرمحتمل است (انتقال ویروس فعال به دست، زنده ماندن روی دست، و سپس تماس فوری دست آلوده با ناحیه تناسلی دارای بریدگی) که در دنیای واقعی رخ نمیدهد. تمرکز بر این احتمالات نادر، تنها انرژی روانی شما را تحلیل میبرد و از توجه به راههای اصلی پیشگیری باز میدارد.
یکی از پرسشهای رایج میان زوجها این است که کدام عفونت های زنانه به مرد منتقل می شود؟ دانستن پاسخ این سؤال نهتنها در پیشگیری از بیماریها مؤثر است، بلکه به روابط جنسی ایمنتر نیز کمک خواهد کرد. پیشنهاد میکنم برای آگاهی بیشتر این مطلب را حتماً مطالعه کنید.
انتقال زگیل تناسلی از طریق استخر، لیزر و اپیلاسیون

در این بخش به سراغ موقعیتهایی میرویم که نگرانیها در مورد آنها کمی متفاوت و در برخی موارد، جدیتر است. برخلاف سطوح خشک، این موارد شامل محیطهای مرطوب یا خدماتی هستند که با یکپارچگی پوست در تماس مستقیم قرار میگیرند و نیازمند بررسی دقیقتری هستند.
در مورد انتقال زگیل تناسلی از طریق استخر، خبر خوب این است که میتوانید با خیال راحت به شنا ادامه دهید. کلر موجود در آب استخرهای استاندارد یک ضدعفونیکننده قوی است و ویروس HPV را به سرعت غیرفعال میکند. علاوه بر این، حجم عظیم آب استخر باعث رقیق شدن هرگونه عامل بیماریزا میشود و انتقال ویروس نیازمند تماس مستقیم و طولانیمدت پوستی است که در محیط پراکنده آب استخر رخ نمیدهد. بنابراین، استخر راه انتقال HPV تناسلی محسوب نمیشود.
اما داستان در مورد انتقال زگیل تناسلی از طریق لیزر موهای زائد و اپیلاسیون متفاوت است. در این موارد، ریسک اگرچه همچنان پایین در نظر گرفته میشود، اما «واقعی» و قابل تأمل است و مستقیماً به رعایت اصول بهداشتی در مرکز ارائهدهنده خدمات بستگی دارد. مکانیسم احتمالی انتقال در این موارد به شرح زیر است:
- لیزر موهای زائد: اگر سری دستگاه لیزر که با پوست افراد مختلف در تماس است، پس از هر بار استفاده به درستی و با محلولهای ضدعفونیکننده مناسب استریل نشود، این پتانسیل وجود دارد که ویروس را از پوست یک مشتری آلوده به مشتری بعدی منتقل کند. دود حاصل از لیزر نیز به صورت تئوریک میتواند حاوی ذرات ویروسی باشد، هرچند انتقال از این طریق اثبات نشده است.
- اپیلاسیون: بزرگترین خطر در اینجا، استفاده از موم مشترک و روشی به نام “double-dipping” است. یعنی اپیلاسیونکار کاردک چوبی را پس از تماس با بدن یک مشتری، دوباره به داخل ظرف موم مشترک فرو ببرد. این کار میتواند ویروس و باکتریها را به کل ظرف موم منتقل کرده و مشتریان بعدی را در معرض خطر قرار دهد. استفاده از موم، کاردک و پارچههای یکبار مصرف برای هر مشتری، این خطر را از بین میبرد.
به همین دلیل، انتخاب یک کلینیک یا مرکز زیبایی معتبر و اطمینان از رعایت اصول بهداشتی (مانند استریل کردن تجهیزات و استفاده از وسایل یکبار مصرف) اهمیت حیاتی دارد. اگر در گذشته تجربهای در مراکز نامعتبر داشتهاید و اکنون نگران هستید یا سوالاتی در ذهن دارید، بهترین راه برای رفع دغدغه و بررسی وضعیت، یک ویزیت آنلاین زنان محرمانه و سریع است تا سوالات خود را مستقیماً از یک متخصص بپرسید و راهنمایی دقیق دریافت کنید.
انتقال زگیل تناسلی از طریق بوسیدن, بزاق و غذای مشترک
این بخش به یکی دیگر از منابع بزرگ سردرگمی میپردازد. برای پاسخ دقیق به این سوال، باید یک تمایز کلیدی و مهم را درک کنیم: تفاوت بین HPV ناحیه تناسلی و HPV دهانی. بله، انواع خاصی از ویروس HPV میتوانند دهان و گلو را نیز آلوده کنند.
انتقال زگیل تناسلی از طریق بوسیدن و بزاق به این صورت است: تیپهای خاصی از HPV (از جمله انواع پرخطر مانند HPV-16) میتوانند در مخاط دهان و گلو ایجاد عفونت کنند. این نوع از HPV که به آن HPV دهانی میگویند، میتواند از طریق بوسه عمیق و طولانی (French Kiss) یا رابطه جنسی دهانی از فردی به فرد دیگر منتقل شود. با این حال، این لزوماً به معنای انتقال ویروس از دهان یک فرد به ناحیه تناسلی فرد دیگر از طریق بوسیدن لب نیست. همچنین، ویروس از طریق بزاق به تنهایی (مثلاً در عطسه یا سرفه) منتقل نمیشود و نیاز به تماس مستقیم مخاطی دارد.
اما در مورد انتقال hpv از طریق دست دادن، قاشق و غذای مشترک چطور؟ باید با قاطعیت بگوییم که این موارد مطلقاً راه انتقال HPV تناسلی یا دهانی نیستند. این ویروس از طریق دستگاه گوارش منتقل نمیشود و لمس معمولی پوست دست نیز راه انتقال آن نیست، مگر اینکه فردی زگیلی روی دست خود داشته باشد (که معمولاً توسط تیپهای متفاوتی از HPV ایجاد میشود) و فرد دیگری با دست زخمی آن را لمس کند، که باز هم به عفونت تناسلی منجر نمیشود. این نگرانیها در دسته باورهای کاملاً غلط و اضطرابآور قرار میگیرند.
انتقال زگیل تناسلی با وجود کاندوم
این یکی از پرتکرارترین و مهمترین سوالاتی است که بسیاری از افراد، به ویژه زوجین، با آن روبرو هستند. آیا انتقال زگیل تناسلی از طریق کاندوم (یعنی با وجود استفاده از آن) ممکن است؟ پاسخ کوتاه “بله” است، و درک دلیل آن برای پیشگیری موثر حیاتی است.
ابتدا باید بر نقش حیاتی و غیرقابل انکار کاندوم تاکید کنیم. استفاده صحیح و مداوم از کاندوم، ریسک انتقال HPV و بسیاری از بیماریهای مقاربتی دیگر را به شدت کاهش میدهد و استفاده از آن اکیداً و همیشه توصیه میشود. مطالعات نشان دادهاند که کاندوم میتواند ریسک انتقال HPV را تا ۷۰٪ کاهش دهد.
اما چرا این محافظت ۱۰۰٪ نیست؟ دلیل آن ساده است: HPV از طریق تماس پوست با پوست منتقل میشود، نه لزوماً از طریق تبادل مایعات بدن. کاندوم فقط پوستی را که میپوشاند (یعنی بدنه آلت تناسلی مردانه) محافظت میکند. اما ویروس HPV میتواند در پوست نواحی تناسلی اطراف که توسط کاندوم پوشانده نمیشوند نیز وجود داشته باشد. این نواحی شامل موارد زیر است:
- پوست کیسه بیضه
- ناحیه شرمگاهی (پوبیس)
- کشاله ران
- ناحیه ولو، پرینه و مقعد در زنان
اگر پوست هر یک از این نواحی در فرد آلوده با پوست ناحیه تناسلی شریک جنسی او تماس پیدا کند، ویروس میتواند منتقل شود، حتی اگر از کاندوم استفاده شده باشد. به همین دلیل، کاندوم ابزاری بسیار مهم و ضروری برای کاهش ریسک است، اما نمیتواند به تنهایی محافظت کامل ایجاد کند. پیشگیری جامع از HPV نیازمند یک رویکرد چندلایه است: تزریق واکسن HPV (که بهترین و موثرترین راه پیشگیری است)، استفاده از کاندوم، و داشتن روابط جنسی آگاهانه و متعهدانه.
| روش مورد بررسی | سطح ریسک علمی | نکته کلیدی |
|---|---|---|
| تماس جنسی (بدون کاندوم) | بسیار بالا | راه اصلی و قطعی انتقال ویروس است. |
| توالت فرنگی، سطوح، استخر | نزدیک به صفر (بسیار ناچیز) | ویروس در این محیطها زنده نمیماند. این نگرانی یک باور غلط و وسواسگونه است. |
| بوسیدن عمیق | پایین تا متوسط (برای HPV دهانی) | مربوط به تیپهای دهانی ویروس است، نه لزوماً تیپهای تناسلی. |
| لیزر و اپیلاسیون غیربهداشتی | پایین اما واقعی | ریسک وجود دارد. انتخاب مرکز معتبر و بهداشتی برای پیشگیری ضروری است. |
| تماس جنسی (با کاندوم) | پایین | ریسک را به شدت کاهش میدهد اما به دلیل عدم پوشش کامل تمام نواحی پوست، آن را صفر نمیکند. |
کلام آخر ویمام
اضطراب در مورد انتقال hpv از طریق توالت فرنگی، استخر، و سایر سطوح، اگرچه قابل درک است، اما همانطور که در این مقاله به تفصیل بررسی کردیم، از نظر علمی پایهای ندارد. HPV یک ویروس شکننده است که برای انتقال، نیازمند شرایط خاصی است که مهمترین آن، تماس مستقیم پوست به پوست است. امیدواریم با ارائه این اطلاعات جامع، توانسته باشیم به بخش بزرگی از نگرانیهای شما پاسخ دهیم و به شما کمک کنیم تا تمرکز خود را از وسواسهای بیمورد به سمت راههای پیشگیری واقعی و موثر معطوف کنید. به یاد داشته باشید که بهترین سلاح شما در برابر HPV، آگاهی و پیشگیری است. تزریق واکسن، استفاده صحیح از کاندوم، انتخاب آگاهانه شریک جنسی و رعایت بهداشت در مراکز خدماتی و زیبایی، اقدامات کلیدی هستند که میتوانید برای محافظت از سلامت خود انجام دهید. در نهایت، از طرف تیم «وی مام» شما را تشویق میکنیم که برای رفع نگرانیهای شخصی و دریافت پاسخ سوالات خاص خود، به جای گرفتار شدن در چرخه اطلاعات غلط و اضطرابآور اینترنتی، همواره از منابع معتبر و مشاوره مستقیم با متخصصان بهرهمند شوید.
آیا زگیل تناسلی از طریق استخر انتقال پیدا میکند؟
خیر، احتمال آن نزدیک به صفر است. کلر موجود در آب استخرهای استاندارد، ویروس HPV را به سرعت غیرفعال میکند. علاوه بر این، انتقال ویروس نیازمند تماس مستقیم و طولانیمدت پوستی است که در محیط استخر رخ نمیدهد.
ماندگاری ویروس HPV خارج از بدن و روی سطوح چقدر است؟
ویروس HPV بسیار شکننده است و برای زنده ماندن به سلولهای زنده میزبان نیاز دارد. اگرچه میتواند برای مدت کوتاهی روی سطوح زنده بماند، اما به سرعت قدرت بیماریزایی خود را از دست میدهد، به خصوص روی سطوح سرد, خشک و سخت مانند توالت فرنگی.
اگر به زگیل تناسلی دست بزنم، مبتلا میشوم؟
اگر زگیل را لمس کنید و سپس بلافاصله دست خود را به ناحیه تناسلی خود که دارای خراش یا زخم است بزنید، احتمال انتقال (هرچند بسیار کم) وجود دارد. بهترین کار شستن کامل دستها با آب و صابون پس از هر تماس مشکوک است.
آیا زگیلهای معمولی روی دست میتوانند به ناحیه تناسلی منتقل شوند؟
تیپهای ویروس HPV که باعث زگیل معمولی روی دست و پا میشوند، با تیپهایی که باعث زگیل تناسلی میشوند، متفاوت هستند. بنابراین، زگیل دست معمولاً به ناحیه تناسلی منتقل نمیشود و برعکس؛ این یک نگرانی رایج اما بیمورد است.
آیا استفاده از ژل ضدعفونی کننده، ویروس HPV را از بین میبرد؟
بسیاری از ضدعفونیکنندههای الکلی رایج، اثربخشی کاملی روی ویروس HPV (که یک ویروس بدون پوشش است) ندارند. بهترین راه برای پاکسازی دستها، شستشوی دقیق و مکانیکی به مدت ۲۰ ثانیه با آب و صابون است که ویروس را از سطح پوست جدا کرده و میشوید.
اگر همسرم HPV داشته باشد، آیا من هم حتما مبتلا میشوم؟
خیر، حتمی نیست اما احتمال آن بالاست. سیستم ایمنی بدن نقش مهمی دارد و در بسیاری از موارد (حدود ۹۰٪) میتواند ویروس را طی دو سال پاکسازی کند. استفاده مداوم از کاندوم و تزریق واکسن HPV میتواند این ریسک را به شدت کاهش دهد.
منبع: verywellhealth , hpvtedavimerkezi
- دسته بندی: بیماری ها, داخلی و عفونی, سلامت بانوان, مقالات
- برچسب: بیماری مقاربتی, زگیل تناسلی
دستهها
- آزمایش و سونوگرافی بارداری
- ادراری و کلیه
- ارتوپد
- استخوان و مفاصل
- افزایش شیر مادر
- افزایش وزن و چاقی
- اقدام به بارداری
- بارداری و زایمان
- بیماری ها
- بیماری های ژنتیکی
- بیماری های سینه
- بیماری و مراقبت بارداری
- بیماریهای شایع کودکان
- پزشکان
- پوست و مو
- پیشگیری از بارداری
- تخمدان و رحم
- تخمکگذاری و باروری
- تشخیص باردار بودن
- تعیین جنسیت
- تغذیه بارداری
- تغذیه کودکان
- تغذیه مادر شیرده
- تغذیه و تناسب اندام
- تیروئید
- خانواده
- داخلی و عفونی
- دارو در بارداری و شیردهی
- داروها
- دیابت و متابولیسم
- رشد و مراقبت کودک
- رفتار و تربیت کودک
- روانشناسی
- زایمان طبیعی و سزارین
- سایر
- سلامت بانوان
- سلامت خانواده
- سلامت روان کودک و نوجوان
- سلامت مردان در باروری
- شیرخشک و غذای کمکی
- شیردهی
- عفونتها و ترشحات
- قاعدگی و اختلالات پریود
- قلب و عروق
- کاهش وزن و لاغری
- کبد
- کودک و اطفال
- گوارشی و معده
- گوش، حلق و بینی
- متخصص قلب و عروق
- مسائل جنسی
- مشکلات شیردهی
- مغز و اعصاب
- مقالات
- مکمل ها
- ناباروری و درمانها
- ناحیه تناسلی
- نکات روزانه تغذیه ای
- واکسیناسیون کودک
- یائسگی و تغییرات هورمونی