ماچا سالمه یا دشمن خاموش جنین و سلامت؟

خیلی از خانم‌ها در دوران بارداری به دنبال نوشیدنی‌های سالم و انرژی‌بخش هستند و یکی از گزینه‌هایی که این روزها طرفداران زیادی پیدا کرده، ماچا در بارداری است. اما آیا واقعاً خوردن ماچا در بارداری بی‌خطر است یا می‌تواند برای مادر و جنین مشکلاتی ایجاد کند؟ برخی معتقدند خواص چای ماچا در بارداری مثل افزایش انرژی، آنتی‌اکسیدان بالا و کمک به آرامش می‌تواند مفید باشد، در حالی‌که گروهی دیگر درباره کافئین آن نگرانی‌هایی دارند. حتی سوال مهمی که خیلی‌ها می‌پرسند این است که آیا چای ماچا برای بارداری ضرر دارد؟ یا مثلاً مصرف ماچا لاته در بارداری انتخاب مناسبی است؟

در این مقاله با هم بررسی می‌کنیم که مصرف ماچا چه فواید و چه خطراتی ممکن است داشته باشد و در نهایت کمک می‌کنیم بهترین تصمیم را برای سلامتی خود و کوچولویتان بگیرید. پس اگر این سوال برایتان پیش آمده، ادامه مطلب را از دست ندهید.

چای ماچا چیست و چرا با چای سبز معمولی متفاوت است؟

احتمالاً اولین سوالی که پیش می‌آید این است که ماچا دقیقاً چیست و آیا همان چای سبز پودر شده نیست؟ درک تفاوت این دو، کلید فهمیدن خواص و ریسک‌های احتمالی ماچا در دوران بارداری است. ماچا و چای سبز هر دو از یک گیاه به نام «کاملیا سیننسیس» (Camellia sinensis) به دست می‌آیند، اما داستان رشد، برداشت و فرآوری آن‌ها زمین تا آسمان با هم فرق دارد و همین تفاوت‌هاست که ماچا را به یک ماده منحصربه‌فرد تبدیل می‌کند.

تفاوت در فرآیند تولید

برخلاف بوته‌های چای سبز معمولی که زیر نور مستقیم خورشید رشد می‌کنند، بوته‌هایی که قرار است به ماچا تبدیل شوند، حدود سه تا چهار هفته قبل از برداشت، با سایبان‌های مخصوص پوشانده می‌شوند. این کار یک ترفند هوشمندانه است؛ وقتی نور خورشید کم می‌شود، گیاه برای جبران و ادامه فتوسنتز، شروع به تولید مقادیر بسیار بیشتری کلروفیل (ماده‌ای که باعث رنگ سبز گیاهان می‌شود) و اسیدهای آمینه، به ویژه یک ترکیب بسیار مهم به نام «ال-تیانین» (L-theanine) می‌کند. همین فرآیند است که به ماچا رنگ سبز زمردی خیره‌کننده و طعمی غنی‌تر و شیرین‌تر (بدون تلخی زیاد چای سبز) می‌بخشد.

پس از برداشت، فرآیند فرآوری نیز کاملاً متفاوت است. در تولید چای سبز، برگ‌ها بخاردهی، رول و خشک می‌شوند. اما برای تهیه ماچا، ساقه‌ها و رگبرگ‌های برگ‌ها با دقت جدا می‌شوند و تنها بخش گوشتی و لطیف برگ که «تنچا» (Tencha) نام دارد، باقی می‌ماند. سپس این تنچا به آرامی و با آسیاب‌های سنگی گرانیتی مخصوص، به پودری بسیار نرم و یکدست تبدیل می‌شود. این فرآیند آهسته و دقیق، مانع از بین رفتن ترکیبات مغذی بر اثر حرارت می‌شود.

تفاوت در مصرف و ترکیبات مغذی

مهم‌ترین تفاوت کاربردی برای شما به عنوان مصرف‌کننده این است که وقتی شما یک فنجان چای سبز معمولی می‌نوشید، در واقع عصاره دم‌شده برگ‌ها را مصرف می‌کنید و خود برگ‌ها را دور می‌ریزید. اما وقتی ماچا می‌نوشید، شما کل برگ را که در آب حل شده است، مصرف می‌کنید. این یعنی شما ۱۰۰ درصد ترکیبات مغذی موجود در برگ چای را دریافت می‌کنید.

این موضوع باعث می‌شود غلظت ترکیبات مفید در یک فنجان ماچا به مراتب بالاتر از یک فنجان چای سبز باشد. مطالعات نشان داده‌اند که میزان آنتی‌اکسیدان بسیار قوی به نام «اپی‌گالوکاتکین گالات» یا EGCG در ماچا می‌تواند تا ۱۳۷ برابر بیشتر از چای سبز معمولی باشد. این غلظت بالا هم فرصت‌ها و هم چالش‌هایی را در دوران بارداری ایجاد می‌کند که در بخش‌های بعدی به تفصیل به آن‌ها خواهیم پرداخت.

بنابراین، ماچا صرفاً پودر چای سبز نیست؛ بلکه محصول یک فرآیند دقیق و متفاوت است که منجر به تولید ماده‌ای با پروفایل تغذیه‌ای بسیار قوی‌تر می‌شود. درک این تفاوت به ما کمک می‌کند بفهمیم چرا صحبت در مورد ماچا در بارداری نیازمند دقت و بررسی بیشتری نسبت به چای سبز است.

خواص چای ماچا در بارداری چیست؟

۱. منبع غنی آنتی‌اکسیدان‌ها برای تقویت سیستم ایمنی

بارداری دورانی است که بدن شما تحت فشار بیشتری قرار دارد و سیستم ایمنی ممکن است کمی آسیب‌پذیرتر شود. آنتی‌اکسیدان‌ها مولکول‌هایی هستند که با رادیکال‌های آزاد (عوامل مخرب سلولی) مبارزه کرده و از بدن در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می‌کنند. ماچا سرشار از دسته‌ای از آنتی‌اکسیدان‌ها به نام «کاتچین» است که قوی‌ترین آن‌ها EGCG محسوب می‌شود. دریافت مقادیر مناسب از آنتی‌اکسیدان‌ها می‌تواند به تقویت کلی سیستم ایمنی بدن مادر کمک کند. این موضوع در تئوری بسیار عالی به نظر می‌رسد، اما نکته کلیدی در دوران بارداری، «اعتدال» است. مصرف بیش از حد هر ماده‌ای، حتی آنتی‌اکسیدان‌ها، لزوماً بهتر نیست و تعادل در رژیم غذایی اهمیت بیشتری دارد.

۲. آرامش و تمرکز ذهنی بدون احساس خواب آلودگی

یکی از منحصربه‌فردترین ویژگی‌های ماچا، حضور اسید آمینه‌ای به نام ال-تیانین (L-theanine) است. این ترکیب شگفت‌انگیز توانایی عبور از سد خونی-مغزی را دارد و می‌تواند تولید امواج آلفا در مغز را افزایش دهد. امواج آلفا با حالتی از «هوشیاری آرام» مرتبط هستند؛ یعنی شما احساس آرامش و ریلکس بودن می‌کنید، اما همزمان تمرکز ذهنی بالایی دارید و خواب‌آلود نیستید. می‌دانیم که بارداری می‌تواند با نوسانات خلقی و مشاوره آنلاین اضطراب مادران باردار همراه باشد. اثر آرام‌بخش ال-تیانین می‌تواند به مدیریت این استرس‌ها کمک کند، بدون آنکه مانند برخی داروها، عوارض جانبی نگران‌کننده‌ای داشته باشد. این همان اثری است که راهبان بودایی قرن‌هاست برای مدیتیشن طولانی از آن بهره می‌برند.

۳. جایگزینی هوشمندانه برای قهوه

بسیاری از مادران باردار به دنبال کاهش مصرف قهوه هستند اما همچنان به یک منبع انرژی برای شروع روز نیاز دارند. ماچا حاوی کافئین است، اما نحوه عملکرد کافئین آن با قهوه متفاوت است. به لطف حضور ال-تیانین، کافئین موجود در ماچا به شکل تدریجی‌تری در بدن آزاد می‌شود. این یعنی شما یک انرژی ملایم و پایدار را تجربه می‌کنید، بدون آن اوج‌گیری ناگهانی و سپس سقوط و بی‌قراری که معمولاً پس از نوشیدن قهوه رخ می‌دهد. این ویژگی می‌تواند ماچا را به یک جایگزین مناسب برای قهوه در بارداری تبدیل کند، البته تا زمانی که میزان کل کافئین دریافتی روزانه تحت کنترل باشد، موضوعی که در بخش بعدی به طور کامل به آن می‌پردازیم.

۴. کمک به سلامت دهان و دندان

تغییرات هورمونی در دوران بارداری می‌تواند لثه‌ها را حساس‌تر کرده و خطر ابتلا به «التهاب لثه بارداری» یا ژنژیویت را افزایش دهد. کاتچین‌های موجود در ماچا دارای خواص ضدباکتریایی هستند و می‌توانند به مهار رشد باکتری‌های مضر در دهان که باعث ایجاد پلاک و بیماری‌های لثه می‌شوند، کمک کنند. نوشیدن یک فنجان ماچا در روز می‌تواند به عنوان یک اقدام حمایتی برای حفظ بهداشت دهان و دندان در این دوران عمل کند.

نکته مهم از طرف وی مام:

این خواص بسیار امیدوارکننده هستند، اما نباید فراموش کرد که بیشتر تحقیقات روی جمعیت عمومی انجام شده‌اند، نه به طور خاص روی زنان باردار. بنابراین، هرچند این فواید بالقوه وجود دارند، اما تصمیم به مصرف ماچا باید با در نظر گرفتن تمام جوانب احتیاطی و خطرات احتمالی صورت گیرد. این فواید تنها زمانی ارزشمند هستند که مصرف آن به شکلی کاملاً ایمن و کنترل‌شده باشد.

کافئین موجود در ماچا و تاثیر آن بر جنین چیست؟

بعد از بررسی خواص، به بزرگ‌ترین و جدی‌ترین نگرانی در مورد مصرف ماچا در بارداری می‌رسیم: کافئین. این موضوع آنقدر اهمیت دارد که می‌تواند به تنهایی تعیین‌کننده “بله” یا “خیر” برای نوشیدن ماچا باشد. کافئین یک ماده محرک است که به راحتی از جفت عبور کرده و به جنین می‌رسد. از آنجایی که بدن کوچک و در حال رشد جنین، آنزیم‌های لازم برای متابولیزه کردن (شکستن و دفع) کافئین را به طور کامل ندارد، این ماده می‌تواند برای مدت طولانی‌تری در بدن او باقی بماند.

حد مجاز مصرف کافئین در بارداری چقدر است؟

سازمان‌های معتبر بهداشتی در سراسر جهان، از جمله کالج متخصصان زنان و زایمان آمریکا (ACOG)، یک اتفاق نظر کلی دارند: زنان باردار باید مصرف کافئین روزانه خود را به کمتر از ۲۰۰ میلی‌گرم محدود کنند. این مقدار شامل کافئین از تمام منابع می‌شود، نه فقط چای یا قهوه؛ بلکه شکلات، نوشابه‌ها، و حتی برخی داروها نیز باید در این محاسبه لحاظ شوند.

تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف مقادیر بسیار بالای کافئین (بیش از ۲۰۰-۳۰۰ میلی‌گرم در روز) ممکن است با افزایش خطر مشکلاتی مانند وزن کم هنگام تولد، زایمان زودرس و در موارد شدید، سقط جنین مرتبط باشد. به همین دلیل، پایبندی به این حد مجاز یک اصل کلیدی برای یک بارداری سالم است.

یک فنجان ماچا چقدر کافئین دارد؟

اینجاست که موضوع کمی پیچیده می‌شود. میزان کافئین در ماچا به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله کیفیت پودر، میزان پودر استفاده شده در هر وعده، و دمای آب. با این حال، به طور متوسط، یک وعده استاندارد ماچا که با یک قاشق چای‌خوری (حدود ۲ گرم) پودر تهیه می‌شود، می‌تواند بین ۳۵ تا ۷۰ میلی‌گرم کافئین داشته باشد. این مقدار معمولاً کمتر از یک فنجان قهوه دمی است، اما می‌تواند بیشتر از یک فنجان چای سبز یا چای سیاه باشد. برای درک بهتر، بیایید نگاهی به جدول مقایسه‌ای زیر بیندازیم.

نوشیدنی (یک فنجان استاندارد ۲۴۰ میلی‌لیتری)	میزان تقریبی کافئین (میلی‌گرم)
چای ماچا (۱ قاشق چای‌خوری پودر)	۳۵ تا ۷۰
قهوه دمی	۹۵ تا ۱۶۵
چای سیاه	۲۵ تا ۴۸
چای سبز	۲۵ تا ۲۹
نوشابه کولا	۲۵ تا ۳۵

همانطور که می‌بینید، یک فنجان ماچا به تنهایی شما را از حد مجاز ۲۰۰ میلی‌گرم عبور نمی‌دهد. اما مشکل از جایی شروع می‌شود که شما سایر منابع کافئین را در نظر نگیرید. اگر صبح یک فنجان ماچا بنوشید، بعد از ظهر یک تکه شکلات تلخ بخورید و شب یک لیوان نوشابه مصرف کنید، ممکن است به سادگی به مرز ۲۰۰ میلی‌گرم نزدیک شوید یا از آن عبور کنید.

و اما یکی از باورهای غلط که گاهی در فروم‌های اینترنتی دیده می‌شود این است که “چون ماچا گیاهی است، کافئین آن بی‌خطر است”. این تصور کاملاً اشتباه است. کافئین، کافئین است، صرف نظر از منبع آن. بدن شما و جنینتان تفاوتی بین کافئین قهوه و کافئین ماچا قائل نمی‌شوند. بنابراین، مدیریت دقیق کل کافئین دریافتی روزانه، یک مسئولیت بسیار مهم در دوران بارداری است.

آیا چای ماچا برای بارداری ضرر دارد؟

فراتر از مسئله کافئین که به آن پرداختیم، نگرانی‌های دیگری نیز در مورد مصرف ماچا در دوران بارداری وجود دارد که باید با دقت بررسی شوند. این موارد کمتر شناخته شده‌اند اما اهمیتشان کمتر از کافئین نیست. پاسخ به سوال «آیا چای ماچا برای بارداری ضرر دارد؟» نیازمند بررسی این ریسک‌های بالقوه است.

خطر آلودگی به سرب با چای ماچا

شاید شنیدن این موضوع کمی نگران‌کننده باشد، اما واقعیت دارد. گیاه چای (Camellia sinensis)، مانند بسیاری از گیاهان دیگر، این قابلیت را دارد که فلزات سنگین را از خاکی که در آن رشد می‌کند، جذب نماید. یکی از این فلزات سنگین، سرب است که می‌تواند برای رشد سیستم عصبی جنین بسیار مضر باشد.

چرا این خطر در مورد ماچا جدی‌تر است؟

همانطور که در بخش اول توضیح دادیم، هنگام نوشیدن چای سبز کیسه‌ای، بیشتر سرب جذب شده در برگ‌ها باقی می‌ماند و مقدار کمی از آن وارد آب جوش می‌شود. اما در مورد ماچا، شما کل برگ پودر شده را مصرف می‌کنید. این یعنی اگر گیاه چای در خاک آلوده به سرب رشد کرده باشد، شما مستقیماً آن سرب را وارد بدن خود می‌کنید. مطالعاتی نشان داده‌اند که چای‌های کشت شده در برخی مناطق صنعتی (به ویژه در چین) می‌توانند حاوی مقادیر بالاتری از سرب باشند.

در بسیاری از بحث‌های آنلاین، کاربران می‌گویند: «همه گیاهان مقداری فلزات سنگین دارند و نباید وسواس به خرج داد.» هرچند بخش اول این جمله درست است، اما نادیده گرفتن این ریسک در دوران بارداری منطقی نیست. سیستم عصبی جنین در حال شکل‌گیری است و حتی مقادیر کمی از سرب می‌تواند تاثیرات منفی دائمی بر ضریب هوشی و رشد شناختی او داشته باشد. این یک ریسک غیرضروری است که می‌توان و باید از آن اجتناب کرد.

خوشبختانه راه‌حل وجود دارد: انتخاب هوشمندانه محصول. برای به حداقل رساندن این خطر، اکیداً توصیه می‌شود که فقط و فقط از ماچای ارگانیک و با درجه کیفی بالا (Ceremonial Grade) که در ژاپن کشت و فرآوری شده است، استفاده کنید. ژاپن قوانین بسیار سخت‌گیرانه‌ای برای کنترل آلاینده‌ها در محصولات کشاورزی خود دارد و ماچای تشریفاتی از جوان‌ترین و بهترین برگ‌ها تهیه می‌شود که زمان کمتری برای جذب آلاینده‌ها داشته‌اند.

تداخل چای ماچا با جذب آهن و اسید فولیک

آهن و اسید فولیک دو ریزمغذی حیاتی در دوران بارداری هستند. آهن برای جلوگیری از کم‌خونی مادر و اکسیژن‌رسانی به جنین ضروری است و اسید فولیک نقش کلیدی در جلوگیری از نقص لوله عصبی جنین دارد. به همین دلیل است که مکمل‌های آهن و اسید فولیک تقریباً برای تمام مادران باردار تجویز می‌شود.

مکانیسم تداخل چگونه است؟

کاتچین‌های موجود در چای (هم چای سبز و هم ماچا) می‌توانند به «آهن غیر-هِم» (نوعی از آهن که در منابع گیاهی و مکمل‌ها یافت می‌شود) در دستگاه گوارش متصل شوند و یک ترکیب نامحلول ایجاد کنند. این فرآیند باعث می‌شود بدن نتواند آهن را به درستی جذب کند. برخی تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف چای همراه با وعده غذایی می‌تواند جذب آهن را تا ۶۰ درصد یا بیشتر کاهش دهد. این تداخل برای اسید فولیک نیز تا حدی وجود دارد، هرچند شدت آن کمتر است.

این مسئله برای یک مادر باردار که نیاز بدنش به آهن به شدت افزایش یافته، بسیار مهم است. کم‌خونی فقر آهن در بارداری می‌تواند منجر به خستگی شدید مادر، زایمان زودرس و وزن کم نوزاد هنگام تولد شود.

راهکار عملی و هوشمندانه:

این تداخل به معنای حذف کامل ماچا نیست، بلکه به معنای مدیریت زمان مصرف آن است. یک قانون ساده و بسیار موثر وجود دارد: ماچا را با فاصله زمانی مناسب از وعده‌های غذایی اصلی و مکمل‌های خود مصرف کنید. متخصصان تغذیه توصیه می‌کنند که حداقل یک تا دو ساعت قبل یا بعد از خوردن غذا یا مصرف قرص آهن و اسید فولیک، از نوشیدن چای و ماچا خودداری کنید. رعایت این فاصله زمانی ساده، به بدن شما فرصت کافی برای جذب این مواد مغذی حیاتی را می‌دهد.

پیچیدگی‌های این‌چنینی نشان می‌دهد که چرا دسترسی به یک منبع معتبر برای راهنمایی اهمیت دارد. داشتن امکان پاسخگویی ۲۴ ساعته سوالات بارداری می‌تواند به شما کمک کند تا در مورد تداخل‌های احتمالی رژیم غذایی و مکمل‌های خود، اطلاعات دقیق و شخصی‌سازی شده دریافت کنید و با خیال راحت‌تری این دوران را سپری نمایید.

نحوه مصرف ماچا در بارداری چگونه است؟

حالا که با خواص، میزان کافئین و خطرات احتمالی ماچا آشنا شدیم، می‌توانیم یک راهنمای عملی برای مصرف ایمن و هوشمندانه آن در دوران بارداری تدوین کنیم. اگر پس از مشورت با پزشک خود تصمیم به مصرف ماچا گرفتید، رعایت نکات زیر به شما کمک می‌کند تا از مزایای آن بهره‌مند شوید و ریسک‌ها را به حداقل برسانید.

مقدار مجاز استفاده از ماچا در بارداری

مهم‌ترین قانون، رعایت اعتدال است. با توجه به محتوای کافئین و سایر ترکیبات فعال، ایمن‌ترین رویکرد، محدود کردن مصرف به حداکثر یک فنجان در روز است. برای تهیه این یک فنجان، از مقدار کمی پودر ماچا استفاده کنید؛ نصف تا یک قاشق چای‌خوری (معادل ۱ تا ۲ گرم) کاملاً کافی است. این مقدار تضمین می‌کند که شما به خوبی پایین‌تر از سقف مجاز ۲۰۰ میلی‌گرم کافئین روزانه باقی بمانید و همزمان از طعم و خواص آرام‌بخش آن بهره‌مند شوید.

بهترین زمان مصرف استفاده از ماچا در بارداری

از آنجایی که ماچا حاوی کافئین است، مصرف آن در اواخر روز می‌تواند الگوی خواب شما را مختل کند. خواب باکیفیت در دوران بارداری از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. بنابراین، بهترین زمان برای لذت بردن از فنجان ماچای خود، صبح یا نهایتاً اوایل بعد از ظهر است. به این ترتیب، بدن شما زمان کافی برای پردازش کافئین را خواهد داشت و خواب شبانه‌تان تحت تاثیر قرار نخواهد گرفت.

چگونه ماچای ایمن و باکیفیت انتخاب کنیم؟

• رنگ: ماچای باکیفیت (درجه تشریفاتی) دارای رنگ سبز زمردی روشن و درخشان است. اگر رنگ پودر به سمت زردی، خاکی یا سبز کدر متمایل بود، نشانه کیفیت پایین، کهنگی یا استفاده از برگ‌های نامرغوب است.
• منطقه کشت: به دنبال ماچایی باشید که محصول ژاپن باشد، به خصوص از مناطقی مانند اوجی (Uji) یا نیشیو (Nishio) که به تولید ماچای باکیفیت شهرت دارند.
• گواهی ارگانیک: انتخاب ماچای دارای گواهی ارگانیک (Organic) تضمین می‌کند که در فرآیند کشت آن از آفت‌کش‌ها و کودهای شیمیایی استفاده نشده و احتمال وجود آلاینده‌ها در خاک کمتر است.
• بو و طعم: ماچای تازه و مرغوب بوی کمی شیرین، گیاهی و ملایم دارد. طعم آن نیز غنی و لایه‌لایه است و تلخی زننده‌ای ندارد. اگر بوی ماهی یا علف خشک شده می‌داد، از خرید آن خودداری کنید.

چه کسانی از ماچا نباید استفاده کنند؟

• سابقه کم‌خونی یا سطح پایین آهن: به دلیل تداخل ماچا با جذب آهن، اگر با کم‌خونی دست و پنجه نرم می‌کنید، بهتر است از مصرف آن خودداری کنید.
• فشار خون بالا یا مشکلات قلبی: کافئین می‌تواند به طور موقت فشار خون و ضربان قلب را افزایش دهد.
• اضطراب شدید یا اختلالات خواب: هرچند ال-تیانین اثر آرام‌بخش دارد، اما کافئین موجود در ماچا می‌تواند در افراد بسیار حساس، علائم اضطراب یا بی‌خوابی را تشدید کند.
• بارداری‌های پرخطر: اگر بارداری شما به هر دلیلی پرخطر تلقی می‌شود، بهتر است هیچ ریسکی نکنید و از مصرف مواد محرک مانند کافئین پرهیز نمایید.

از نظر پزشکان وی مام، شفافیت و صداقت با پزشکتان همیشه بهترین سیاست است. حتی اگر فکر می‌کنید مصرف شما کم و بی‌خطر است، حتماً پزشک خود را در جریان قرار دهید.

ماچا لاته در بارداری و سایر روش‌های مصرف

یکی از محبوب‌ترین روش‌های مصرف ماچا، تهیه «ماچا لاته» است. این نوشیدنی خامه‌ای و خوش‌طعم، جایگزین بسیار خوبی برای لاته قهوه است. اما وقتی صحبت از ماچا لاته در بارداری می‌شود، نکاتی وجود دارد که باید برای اطمینان از ایمنی و سلامت آن در نظر بگیرید.

چالش‌های ماچا لاته در کافه‌ها

سفارش ماچا لاته از یک کافه می‌تواند وسوسه‌انگیز باشد، اما چند مشکل بالقوه وجود دارد:

• کنترل نداشتن بر میزان ماچا: شما نمی‌دانید دقیقاً چه مقدار پودر ماچا در نوشیدنی شما استفاده شده است. برخی کافه‌ها برای طعم قوی‌تر، ممکن است از مقدار زیادی پودر استفاده کنند که میزان کافئین آن را بالا می‌برد.
• شیرین‌کننده‌های افزودنی: بسیاری از میکس‌های آماده ماچا لاته که در کافه‌ها استفاده می‌شوند، سرشار از شکر، سیروپ‌های طعم‌دهنده یا شیرین‌کننده‌های مصنوعی هستند. مصرف بیش از حد شکر در بارداری می‌تواند خطر ابتلا به دیابت بارداری را افزایش دهد و کالری خالی و بدون مواد مغذی به رژیم شما اضافه کند.
• کیفیت نامشخص پودر ماچا: کافه‌ها ممکن است برای کاهش هزینه‌ها از پودر ماچای با درجه کیفی پایین‌تر (Culinary Grade) استفاده کنند که هم طعم تلخ‌تری دارد و هم ریسک آلاینده‌های آن کمی بیشتر است.

طرز تهیه یک ماچا لاته خانگی و سالم برای بارداری

1. الک کردن ماچا: نصف تا یک قاشق چای‌خوری پودر ماچای باکیفیت را با یک الک چای کوچک در یک فنجان یا کاسه بریزید. این کار باعث می‌شود پودر گلوله نشود و به راحتی حل شود.
2. افزودن آب داغ: حدود دو قاشق غذاخوری آب داغ (نه جوش، حدود ۸۰ درجه سانتی‌گراد) به پودر اضافه کنید. آب جوش می‌تواند طعم ماچا را تلخ کند.
3. هم زدن: با یک همزن کوچک بامبو (chasen) یا یک کف‌ساز شیر کوچک، مخلوط را به سرعت و به شکل حرف W هم بزنید تا یک خمیر یکدست و کمی کف‌آلود ایجاد شود.
4. افزودن شیر: حدود ۲۰۰ میلی‌لیتر (کمی کمتر از یک لیوان) شیر پاستوریزه (گاوی، بادام، جو دوسر یا هر شیر دیگری که دوست دارید) را گرم کرده و به آرامی به مخلوط ماچا اضافه کنید.
5. شیرین کردن (اختیاری): در صورت تمایل، می‌توانید از مقدار بسیار کمی شیرین‌کننده طبیعی مانند عسل (به شرط پاستوریزه بودن) یا شیره افرا استفاده کنید.

ایده‌های خلاقانه دیگر برای مصرف ماچا

اگر به دنبال تنوع هستید، می‌توانید مقدار مجاز روزانه ماچا (نصف قاشق چای‌خوری) را به روش‌های دیگری نیز در رژیم غذایی خود بگنجانید:

• اسموتی ماچا: مقدار کمی پودر ماچا را به اسموتی صبحانه خود که با میوه‌هایی مانند موز، اسفناج و ماست یونانی تهیه شده، اضافه کنید.
• ماست و ماچا: پودر ماچا را با مقداری ماست یونانی و چند قطره عسل مخلوط کرده و به عنوان یک میان‌وعده سرشار از پروتئین و آنتی‌اکسیدان میل کنید.

نکته تکمیلی وی مام:

همیشه به یاد داشته باشید که این روش‌ها صرفاً برای تنوع هستند. مقدار کل ماچای مصرفی شما در طول یک روز، از هر طریقی که باشد، نباید از همان یک وعده (نصف تا یک قاشق چای‌خوری) تجاوز کند. کلید اصلی همچنان در کنترل دوز مصرفی است.

کلام آخر وی‌مام

در پایان این بررسی جامع، به سوال اصلی بازمی‌گردیم: آیا خوردن ماچا در بارداری مجاز است؟ همانطور که دیدیم، پاسخ یک “بله” یا “خیر” قاطع نیست، بلکه یک “بستگی دارد” کاملاً آگاهانه است. مصرف ماچا در دوران بارداری می‌تواند بی‌خطر و حتی مفید باشد، اما تنها در صورتی که با رعایت سه شرط اساسی انجام شود: اعتدال، کیفیت و آگاهی.

جمع‌بندی نکات کلیدی که باید به خاطر بسپارید این است:

• اعتدال در مصرف: مصرف خود را به حداکثر یک فنجان در روز با مقدار کمی پودر ماچا (۱ تا ۲ گرم) محدود کنید تا میزان کافئین دریافتی شما در محدوده ایمن باقی بماند.
• کیفیت محصول: حتماً از ماچای ارگانیک، درجه تشریفاتی و محصول ژاپن استفاده کنید تا خطر آلودگی با فلزات سنگین مانند سرب را به حداقل برسانید.
• آگاهی از تداخل‌ها: ماچا را با فاصله زمانی مناسب (حداقل یک تا دو ساعت) از وعده‌های غذایی و مکمل‌های آهن و اسید فولیک مصرف کنید.

در نهایت، مهم‌ترین توصیه‌ای که ما در وی مام همیشه بر آن تاکید داریم، گفتگوی شفاف با متخصص سلامت شماست. بدن هر فرد و شرایط هر بارداری منحصربه‌فرد است. پزشک یا مامای شما بهترین کسی است که می‌تواند با در نظر گرفتن سوابق پزشکی و وضعیت فعلی‌تان، شما را راهنمایی کند که آیا افزودن ماچا به رژیم غذایی برای شما مناسب است یا خیر. به یاد داشته باشید، در این دوران حساس، هیچ سوالی بی‌اهمیت نیست و یک انتخاب آگاهانه، بهترین هدیه‌ای است که می‌توانید به خود و فرزندتان بدهید.

آیا نوشیدن ماچا در دوران بارداری باعث سقط جنین می‌شود؟

خیر، هیچ مدرک علمی معتبری وجود ندارد که نشان دهد مصرف متعادل ماچا مستقیماً باعث سقط جنین می‌شود. با این حال، مصرف بیش از حد کافئین (از هر منبعی) با افزایش ریسک برخی عوارض بارداری مرتبط است، بنابراین رعایت حد مجاز روزانه ضروری است.

روزانه چقدر ماچا می‌توانم در بارداری مصرف کنم؟

ایمن‌ترین رویکرد، محدود کردن مصرف به حداکثر یک فنجان در روز است که با نصف تا یک قاشق چای‌خوری (حدود ۱ تا ۲ گرم) پودر ماچا تهیه شده باشد. این مقدار، شما را به خوبی پایین‌تر از سقف مجاز ۲۰۰ میلی‌گرم کافئین نگه می‌دارد.

آیا ماچا لاته که در کافه‌ها سرو می‌شود برای بارداری مجاز است؟

این بستگی به میزان پودر ماچا، حجم نوشیدنی و مقدار شکر افزوده‌شده دارد. بهتر است از باریستا در مورد میزان ماچای مصرفی سوال کنید و درخواست کنید از شیرین‌کننده‌های زیاد استفاده نکنند. تهیه آن در خانه کنترل بیشتری به شما می‌دهد.

من قبل از اینکه بدانم باردارم ماچا خوردم، آیا برای جنین ضرر دارد؟

جای نگرانی نیست. مصرف ماچا قبل از اطلاع از بارداری، به خصوص اگر در حد معمول بوده باشد، خطری برای جنین ایجاد نمی‌کند. مهم این است که از این به بعد میزان مصرف خود را با توجه به دستورالعمل‌های دوره بارداری تنظیم کنید.

آیا ماچا می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب بارداری کمک کند؟

بله، به لطف وجود اسید آمینه L-theanine، ماچا می‌تواند به ایجاد حس آرامش و تمرکز کمک کند که برای مدیریت استرس‌های دوران بارداری مفید است. این اثر آرام‌بخش، برخلاف اثر تنش‌زای قهوه است و یکی از مزایای اصلی ماچا محسوب می‌شود.

تفاوت اصلی ماچا و چای سبز از نظر ایمنی در بارداری چیست؟

هر دو از یک گیاه هستند، اما در ماچا شما کل برگ را مصرف می‌کنید. این یعنی غلظت کافئین و آنتی‌اکسیدان‌ها در هر فنجان ماچا بیشتر است. همچنین، ریسک جذب فلزات سنگین مانند سرب در ماچا کمی بالاتر است که انتخاب محصول باکیفیت را حیاتی می‌کند.

آیا ماچا روی جذب قرص آهن یا اسید فولیک در بارداری تاثیر می‌گذارد؟

بله، ترکیبات موجود در چای (کاتچین‌ها) می‌توانند جذب آهن و تا حدی اسید فولیک را کاهش دهند. برای جلوگیری از این تداخل، توصیه می‌شود ماچا را حداقل یک تا دو ساعت قبل یا بعد از مصرف مکمل‌های خود و وعده‌های غذایی اصلی بنوشید.

منبع: sipspa / babycenter