گارداسیل ایرانی بهتره یا خارجی؟ ؛ کدام واکسن برای شما مناسب تر است؟

به عنوان پزشک، بارها با این سوال مهم و پرتکرار بیمارانم روبه‌رو شده‌ام: «برای واکسن HPV، نسخه ایرانی (پاپیلوگارد) بهتر است یا خارجی (گارداسیل)؟». طبیعی است؛ چون واکسن HPV یکی از مهم‌ترین دستاوردهای پزشکی مدرن است و نقش حیاتی در پیشگیری از ویروس پاپیلومای انسانی و سرطان‌هایی مثل سرطان دهانه رحم دارد.

با افزایش آگاهی عمومی، خانواده‌های بیشتری به فکر واکسیناسیون فرزندانشان یا حتی خودشان افتاده‌اند. اما درست همین‌جا، نگرانی درباره تفاوت قیمت زیاد، کمیاب بودن واکسن خارجی و تردید در مورد کیفیت واکسن ایرانی مطرح می‌شود.

در این مقاله، قصد دارم بر اساس شواهد علمی و تجربه بالینی، واکسن ایرانی (پاپیلوگارد) و واکسن خارجی (گارداسیل) را از همه نظر مقایسه کنم؛ از پوشش سویه‌ها و اثربخشی گرفته تا عوارض جانبی و هزینه‌ها. هدف این است که شما با آگاهی کامل، بتوانید بهترین و هوشمندانه‌ترین تصمیم را برای سلامت خود و عزیزانتان بگیرید.

واکسن گارداسیل خارجی و پاپیلوگارد ایرانی

قبل از اینکه بخواهیم این دو واکسن را با هم مقایسه کنیم، خیلی مهم است که کمی با دشمنی که قرار است با آن بجنگیم، یعنی ویروس HPV، و خود این واکسن‌ها بیشتر آشنا شویم. درک این مفاهیم پایه به ما کمک می‌کند تا تفاوت‌ها و شباهت‌های آن‌ها را بهتر بفهمیم و از روی اطلاعات درست تصمیم بگیریم، نه فقط شنیده‌ها.

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) به زبان ساده
HPV اسم یک خانواده خیلی بزرگ از ویروس‌هاست که بیشتر از ۲۰۰ نوع (سویه) مختلف دارد. خیالتان راحت، اکثر این ویروس‌ها بی‌خطر هستند و سیستم ایمنی قوی بدن ما خیلی راحت آن‌ها را شناسایی و از بین می‌برد، بدون اینکه ما حتی متوجه شویم. اما حدود ۴۰ نوع از آن‌ها علاقه خاصی به نواحی تناسلی دارند و می‌توانند آنجا را آلوده کنند. این ۴۰ نوع، خودشان به دو دسته اصلی و کاملاً متفاوت تقسیم می‌شوند:

• انواع کم‌خطر: معروف‌ترین اعضای این گروه، سویه‌های ۶ و ۱۱ هستند. این دو سویه، عامل اصلی (بیش از ۹۰ درصد) ایجاد زگیل تناسلی هستند. زگیل تناسلی، اگرچه آزاردهنده است، اما خوش‌خیم بوده و سرطانی نمی‌شود.
• انواع پرخطر: این‌ها اعضای خطرناک این خانواده هستند. معروف‌ترین و خطرناک‌ترین آن‌ها، سویه‌های ۱۶ و ۱۸ هستند. این دو سویه به تنهایی مسئول حدود ۷۰ درصد از کل موارد سرطان دهانه رحم و همچنین بخش بزرگی از سرطان‌های دیگر مانند سرطان واژن، مقعد و حتی گلو و دهان هستند.

هدف اصلی واکسن‌های HPV این است که قبل از اینکه بدن ما با این سویه‌های خطرناک و شایع روبرو شود، سیستم ایمنی را علیه آن‌ها آماده و مجهز کنند.

گارداسیل (Gardasil) چیست؟

گارداسیل نام تجاری واکسن HPV است که توسط شرکت داروسازی بسیار معتبر و بزرگ آمریکایی «مرک» (Merck & Co) تولید می‌شود. این واکسن اولین واکسن HPV بود که تأییدیه‌های جهانی را گرفت و سال‌هاست که در صدها کشور دنیا به میلیون‌ها دختر و پسر تزریق شده است. به همین دلیل، حجم بسیار عظیمی از داده‌ها و مطالعات علمی در مورد اثربخشی و ایمنی آن در طولانی‌مدت وجود دارد. گارداسیل در دو نوع اصلی در بازار جهانی موجود است:

• گارداسیل ۴ ظرفیتی (Quadrivalent): این نسخه قدیمی‌تر اما بسیار موثر، علیه چهار سویه کلیدی ۶، ۱۱، ۱۶ و ۱۸ ایمنی ایجاد می‌کند. یعنی به طور همزمان هم جلوی عوامل اصلی زگیل تناسلی را می‌گیرد و هم از بدن در برابر دو عامل اصلی سرطان دهانه رحم محافظت می‌کند.
• گارداسیل ۹ ظرفیتی (9-valent): این نسخه جدیدتر و کامل‌تر است. علاوه بر آن چهار سویه قبلی، پنج سویه پرخطر دیگر (یعنی ۳۱، ۳۳، ۴۵، ۵۲ و ۵۸) را نیز پوشش می‌دهد. این پنج سویه اضافی، مسئول حدود ۲۰ درصد دیگر از موارد سرطان دهانه رحم هستند. بنابراین، گارداسیل ۹ با پوشش ۹ سویه، می‌تواند از حدود ۹۰ درصد از کل سرطان‌های دهانه رحم پیشگیری کند.

پاپیلوگارد (Papilloguard) چیست؟

پاپیلوگارد نام تجاری واکسن HPV است که توسط شرکت دانش‌بنیان و توانمند ایرانی «نیواد فارمد سلامت» تولید می‌شود. هدف اصلی از تولید این واکسن، افزایش دسترسی مردم ایران به این ابزار حیاتی پیشگیری و همچنین کاهش هزینه‌های سرسام‌آور نسخه خارجی بوده است. این واکسن تمام مراحل کارآزمایی بالینی را در ایران گذرانده و مورد تأیید کامل سازمان غذا و داروی کشورمان است. پاپیلوگارد نیز در دو نوع تولید می‌شود:

• پاپیلوگارد ۲ ظرفیتی: این نسخه فقط دو سویه بسیار پرخطر سرطان‌زا یعنی ۱۶ و ۱۸ را پوشش می‌دهد.
• پاپیلوگارد ۴ ظرفیتی: این نسخه که بسیار رایج‌تر و کامل‌تر است، از نظر پوشش، دقیقاً مشابه گارداسیل ۴ ظرفیتی عمل کرده و چهار سویه ۶، ۱۱، ۱۶ و ۱۸ را پوشش می‌دهد.

بسیاری از افراد قبل از تزریق واکسن HPV به دنبال اطلاع از ایمنی و پیامدهای آن هستند. اگر شما هم کنجکاوید بدانید که عوارض واکسن پاپیلوگارد چیست؟ توصیه می‌کنیم مقاله‌ی جامع ما در این زمینه را مطالعه کنید تا با دید بازتری برای تزریق تصمیم بگیرید.

فرق واکسن پاپیلوگارد و گارداسیل در چیست؟

حالا به قلب ماجرا و سوال اصلی می‌رسیم. «فرق گارداسیل ایرانی و خارجی» واقعاً در چیست و آیا این تفاوت‌ها آنقدر مهم هستند که در تصمیم‌گیری ما تأثیر بگذارند؟ بیایید این دو واکسن را از چند جنبه کلیدی و مهم با هم مقایسه کنیم.

تفاوت در تعداد سویه‌های تحت پوشش

این مهم‌ترین، واضح‌ترین و شاید تنها تفاوت عملکردی بین نسخه‌های مختلف این واکسن‌هاست:

• پاپیلوگارد ۴ و گارداسیل ۴: از نظر اینکه چه سویه‌هایی را پوشش می‌دهند، این دو واکسن هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند. هر دوی آن‌ها بدن شما را در برابر چهار سویه کلیدی ۶، ۱۱ (عامل زگیل) و ۱۶، ۱۸ (عامل سرطان) ایمن می‌کنند. پس اگر انتخاب شما بین این دو گزینه است، بدانید که از نظر نوع محافظت، یک کار را انجام می‌دهند.
• گارداسیل ۹: این واکسن با پوشش دادن ۵ سویه پرخطر اضافی، برتری واضحی از نظر گستردگی پوشش دارد. این به معنای ضعیف بودن دو واکسن دیگر نیست، بلکه به معنای کامل‌تر بودن گارداسیل ۹ است.

تفاوت در تکنولوژی ساخت: آیا تفاوتی هست؟

این بخشی است که ممکن است باعث نگرانی برخی افراد شود که آیا تکنولوژی ساخت واکسن ایرانی به خوبی نسخه خارجی است؟ خیالتان راحت باشد، از نظر تکنولوژی ساخت، هر دو واکسن از مدرن‌ترین، ایمن‌ترین و پیشرفته‌ترین فناوری موجود در دنیا استفاده می‌کنند.

هر دو واکسن «نوترکیب» هستند. بگذارید این اصطلاح علمی را ساده کنم: دانشمندان به جای استفاده از ویروس واقعی (چه ضعیف‌شده و چه کشته‌شده)، فقط کد ژنتیکی مربوط به پروتئین پوسته خارجی ویروس (پروتئین L1) را برداشته و آن را وارد یک سلول میزبان (مانند مخمر) می‌کنند. این سلول میزبان شروع به تولید انبوه این پروتئین می‌کند. این پروتئین‌ها به طور خود به خود کنار هم جمع شده و پوسته‌های خالی ویروس را تشکیل می‌دهند که به آن‌ها «ذرات شبه‌ویروسی» (Virus-Like Particles یا VLP) می‌گویند.

این پوسته‌های خالی، هیچ ماده ژنتیکی (DNA یا RNA) از ویروس را در خود ندارند. یعنی مانند یک ویروس توخالی هستند. به همین دلیل مطلقاً و تحت هیچ شرایطی نمی‌توانند باعث ایجاد عفونت یا بیماری شوند. اما سیستم ایمنی بدن ما با دیدن این پوسته‌ها، آن‌ها را به عنوان ویروس واقعی شناسایی کرده و فریب می‌خورد. سپس شروع به تولید آنتی‌بادی‌های قدرتمند علیه آن‌ها می‌کند. به این ترتیب، بدن برای مقابله با ویروس واقعی در آینده، کاملاً آماده و مجهز می‌شود. از آنجایی که هر دو واکسن پاپیلوگارد و گارداسیل از این تکنولوژی دقیق و پیشرفته استفاده می‌کنند، از نظر ایمنی یا مکانیسم اصلی عملکرد، تفاوتی با هم ندارند.

مقایسه قیمت گارداسیل ایرانی و خارجی

برای بسیاری از خانواده‌ها، هزینه واکسیناسیون یکی از مهم‌ترین و شاید اصلی‌ترین عامل در تصمیم‌گیری است. از آنجایی که واکسن HPV هنوز جزو برنامه واکسیناسیون رایگان کشوری نیست، هزینه آن باید به صورت آزاد پرداخت شود و این هزینه برای یک دوره کامل (که شامل ۲ یا ۳ دوز است) می‌تواند قابل توجه باشد.

ارائه شفاف قیمت‌ها (بر اساس آخرین استعلام از سامانه رسمی تیتک سازمان غذا و دارو):

• قیمت گارداسیل ۴ ظرفیتی (خارجی): هر دوز ۳,۸۹۷,۰۰۰ تومان. برای یک دوره کامل سه دوزی، هزینه نهایی حدود ۱۱,۶۹۱,۰۰۰ تومان خواهد بود.
• قیمت گارداسیل ۹ ظرفیتی (خارجی): هر دوز ۱۱,۲۷۷,۰۰۰ تومان. برای یک دوره کامل سه دوزی، هزینه سرسام‌آور نهایی به حدود ۳۳,۸۳۱,۰۰۰ تومان می‌رسد. این هزینه بالا و همچنین کمیاب بودن این واکسن، آن را برای بسیاری از افراد دور از دسترس می‌کند.
• قیمت پاپیلوگارد ۴ ظرفیتی (ایرانی): هر دوز ۲,۵۰۰,۰۰۰ تومان. برای یک دوره کامل سه دوزی، هزینه نهایی حدود ۷,۵۰۰,۰۰۰ تومان خواهد بود.
• قیمت پاپیلوگارد ۲ ظرفیتی (ایرانی): هر دوز حدود ۱,۰۶۹,۰۰۰ تومان.

تحلیل و نتیجه‌گیری: همانطور که مشاهده می‌کنید، تفاوت قیمت بسیار چشمگیر است. هزینه کامل واکسیناسیون با پاپیلوگارد ۴ ایرانی، بیش از ۴ میلیون تومان ارزان‌تر از گارداسیل ۴ خارجی و بیش از ۲۶ میلیون تومان ارزان‌تر از گارداسیل ۹ است. این تفاوت قیمت، واکسن ایرانی را به گزینه‌ای بسیار در دسترس‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر برای عموم مردم تبدیل کرده است و یکی از اصلی‌ترین مزیت‌های آن برای انتخاب محسوب می‌شود.

از دیگر پرسش‌های مهم درباره‌ی واکسن HPV، تعداد دفعات تزریق است. اگر ذهن شما هم درگیر این موضوع است که چند دوز گارداسیل بزنیم؟ پیشنهاد می‌کنیم به مطلب اختصاصی ما مراجعه کنید تا پاسخ کامل و علمی این سؤال را بیابید.

گارداسیل ایرانی بهتره یا خارجی؟

این سوال اصلی و نهایی است: آیا با پرداخت هزینه کمتر برای واکسن ایرانی، در حال فدا کردن کیفیت، اثربخشی یا ایمنی هستیم؟ بیایید این موضوع را از دیدگاه علمی بررسی کنیم.

مقایسه اثربخشی (Efficacy):
اثربخشی یک واکسن به این معناست که چقدر در پیشگیری از بیماری در شرایط ایده‌آل (یعنی در کارآزمایی‌های بالینی کنترل‌شده) موفق عمل می‌کند.

• گارداسیل: مطالعات متعدد و گسترده در سراسر جهان نشان داده‌اند که هر دو نوع گارداسیل، اثربخشی نزدیک به ۱۰۰ درصد در پیشگیری از ضایعات پیش‌سرطانی دهانه رحم و زگیل‌های تناسلی ناشی از سویه‌های تحت پوشش خود در افرادی که قبلاً به آن سویه‌ها آلوده نشده‌اند، دارند. این یک موفقیت چشمگیر در دنیای پزشکی است.
• پاپیلوگارد: کارآزمایی بالینی فاز سه که بر روی واکسن پاپیلوگارد در ایران انجام شده و نتایج آن منتشر شده نیز، نتایج مشابهی را نشان داده است. این واکسن توانسته پاسخ ایمنی (یعنی تولید آنتی‌بادی) قوی و قابل مقایسه با گارداسیل ایجاد کند و اثربخشی بالایی در پیشگیری از عفونت‌های مرتبط با ۴ سویه هدف خود داشته است.

نتیجه‌گیری: از نظر علمی و بر اساس داده‌های موجود، هر دو واکسن (پاپیلوگارد ۴ و گارداسیل ۴) در زمینه پوشش ۴ سویه مشترک خود، بسیار موثر و قابل اعتماد تلقی می‌شوند.

مقایسه عوارض جانبی (Safety Profile):
از نظر ایمنی و عوارض جانبی، پروفایل هر دو واکسن بسیار شبیه به هم است. شایع‌ترین عوارض جانبی گزارش شده برای هر دو واکسن، عوارض موضعی و خفیف هستند که نشان‌دهنده واکنش طبیعی سیستم ایمنی بدن به واکسن است:

• درد، قرمزی و تورم در محل تزریق (شایع‌ترین عارضه که تقریباً همه تجربه می‌کنند)
• سردرد
• تب خفیف و موقتی
• حالت تهوع
• درد عضلانی یا مفصلی

این عوارض معمولاً طی یک یا دو روز خود به خود برطرف می‌شوند و جای نگرانی ندارند. عوارض شدید مانند واکنش‌های آلرژیک جدی (آنافیلاکسی) برای هر دو واکسن بسیار بسیار نادر هستند (حدود ۱ تا ۲ مورد در هر یک میلیون تزریق).

یک باور غلط رایج در مقابل واقعیت: در فروم‌های اینترنتی گاهی دیده می‌شود که برخی کاربران بر اساس شنیده‌ها ادعا می‌کنند «عوارض واکسن ایرانی بیشتر و شدیدتر است». این ادعا هیچ پایه و اساس علمی ندارد. از آنجایی که هر دو واکسن از تکنولوژی یکسان VLP استفاده می‌کنند، انتظار نمی‌رود که پروفایل عوارض آن‌ها تفاوت معناداری با هم داشته باشد و مطالعات بالینی نیز همین موضوع را تأیید کرده‌اند.

نحوه تزریق واکسن پاپیلوگارد

از آنجایی که پاپیلوگارد گزینه در دسترس‌تر و رایج‌تر در ایران است، دانستن نکات کلیدی در مورد تزریق آن برای همه ضروری است. این اطلاعات مستقیماً از بروشور خود واکسن و توصیه‌های بالینی استخراج شده است.

سن و گروه‌های هدف

واکسن پاپیلوگارد ۴ ظرفیتی برای زنان و مردان در رده سنی ۹ تا ۴۵ سال تأیید شده است. بهترین سن برای تزریق، قبل از شروع اولین فعالیت جنسی (معمولاً بین ۹ تا ۱۴ سالگی) است، زیرا در این سنین هم پاسخ سیستم ایمنی به واکسن در قوی‌ترین حالت خود قرار دارد و هم فرد هنوز با ویروس مواجه نشده و واکسن می‌تواند حداکثر اثربخشی را داشته باشد.

دوز و فواصل تزریق

برنامه واکسیناسیون به سن فرد در زمان دریافت اولین دوز بستگی دارد:

• برای افراد ۹ تا ۱۴ ساله: برنامه دو دوزی توصیه می‌شود. دوز دوم، ۶ تا ۱۲ ماه پس از دوز اول تزریق می‌شود.
• برای افراد ۱۵ تا ۴۵ ساله: برنامه سه دوزی لازم است. دوز دوم، ۱ تا ۲ ماه پس از دوز اول و دوز سوم، ۶ ماه پس از دوز اول تزریق می‌شود. (برنامه معروف به ۰، ۲، ۶ ماهه)

نکته مهم این است که اگر به هر دلیلی فاصله بین دوزها بیشتر شد، نیازی به شروع مجدد دوره از صفر نیست و فقط باید دوزهای باقی‌مانده را در اولین فرصت تزریق کرد تا دوره کامل شود.

موارد احتیاط و منع مصرف

• بیماری حاد: اگر فرد دچار بیماری تب‌دار متوسط تا شدید باشد، بهتر است تزریق واکسن را تا زمان بهبودی کامل به تعویق بیندازد. سرماخوردگی خفیف و بدون تب مانعی برای تزریق نیست.
• اختلالات خونریزی: افرادی که دچار مشکلات انعقادی هستند (مانند هموفیلی) یا داروهای ضدانعقاد قوی مصرف می‌کنند، باید با احتیاط و حتماً تحت نظر پزشک واکسن را تزریق کنند.
• ضعف سیستم ایمنی: افرادی که داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی (مانند کورتون با دوز بالا، داروهای پیوند یا شیمی‌درمانی) مصرف می‌کنند، باید حتماً با پزشک خود مشورت کنند. ممکن است پاسخ بدنشان به واکسن ضعیف‌تر باشد یا نیاز به زمان‌بندی خاصی برای تزریق باشد.

تزریق پاپیلوگارد در بارداری و شیردهی

این یک سوال بسیار مهم و پرتکرار برای مخاطبان عزیز وی مام است.

• بارداری: تزریق واکسن HPV (چه ایرانی و چه خارجی) در دوران بارداری توصیه نمی‌شود. اگرچه شواهدی مبنی بر آسیب مستقیم به جنین وجود ندارد، اما به دلیل نبود اطلاعات کافی و به عنوان یک اقدام احتیاطی، بهتر است تزریق تا پس از زایمان به تعویق بیفتد. اگر یک دوز را تزریق کردید و سپس متوجه بارداری خود شدید، نگران نباشید؛ فقط کافی است دوزهای بعدی را به بعد از زایمان موکول کنید.
• شیردهی: بر اساس اطلاعات موجود و توصیه‌های سازمان‌های بهداشتی، واکسیناسیون مادر در دوران شیردهی، منعی برای شیر دادن به نوزاد ایجاد نمی‌کند و ایمن تلقی می‌شود. با این حال، از نظر پزشکان ما در وی مام، همیشه بهترین کار این است که قبل از هر اقدامی در این دوره حساس، با پزشک خود مشورت کنید. یک مشاوره شیردهی آنلاین می‌تواند به شما کمک کند تا با آرامش خاطر و بر اساس شرایط فردی خودتان، بهترین و آگاهانه‌ترین تصمیم را بگیرید.

کلام آخر ویمام

پس از بررسی تمام جوانب، به سوال اصلی و یک میلیون دلاری بازمی‌گردیم: «گارداسیل ایرانی بهتره یا خارجی؟».

پاسخ به این سوال، یک «بهترین» مطلق برای همه ندارد و به شرایط، اولویت‌ها و بودجه شما بستگی دارد. بیایید سناریوهای مختلف را به صورت یک جمع‌بندی نهایی مرور کنیم:

• اگر هزینه برای شما به هیچ وجه مطرح نیست و به دنبال کامل‌ترین و گسترده‌ترین پوشش ممکن در برابر سرطان هستید: گارداسیل ۹ ظرفیتی به دلیل پوشش دادن ۵ سویه سرطان‌زای بیشتر، بهترین و کامل‌ترین انتخاب موجود در جهان است. البته باید در دسترس بودن آن در ایران را نیز در نظر بگیرید که اغلب با چالش همراه است.
• اگر انتخاب شما بین گارداسیل ۴ ظرفیتی و پاپیلوگارد ۴ ظرفیتی است: همانطور که دیدیم، این دو واکسن از نظر پوشش ۴ سویه اصلی (که مسئول ۷۰٪ سرطان‌ها و ۹۰٪ زگیل‌ها هستند)، تکنولوژی ساخت، اثربخشی بالینی و پروفایل ایمنی، بسیار شبیه به هم عمل می‌کنند. در این حالت، پاپیلوگارد به دلیل قیمت بسیار مناسب‌تر و دسترسی آسان‌تر در داروخانه‌های ایران، یک انتخاب کاملاً منطقی، هوشمندانه، موثر و قابل اعتماد است.

مهم‌ترین پیامی که می‌خواهیم از این مقاله وی مام به خانه ببرید این است که در جنگ علیه ویروس HPV، بزرگترین و تنها دشمن واقعی، «واکسن نزدن» است، نه انتخاب بین برند ایرانی یا خارجی. هر دو واکسن ۴ ظرفیتی، محافظت بسیار خوبی را در برابر شایع‌ترین علل زگیل تناسلی و سرطان دهانه رحم ایجاد می‌کنند. اجازه ندهید که هزینه‌های بالا یا کمیاب بودن نسخه خارجی، شما را از انجام این واکسیناسیون حیاتی برای خود یا فرزندانتان باز دارد.