پرمویی نوزاد دختر در این مورد خطرناک است! + درمان طب سنتی موی پیشانی

تولد نوزاد یکی از شیرین‌ترین تجربه‌های زندگی است، اما گاهی با نگرانی‌های کوچکی همراه می‌شود. یکی از این دغدغه‌های رایج که ذهن بسیاری از والدین، به خصوص مادران، را به خود مشغول می‌کند، پرمویی نوزاد دختر است. وقتی والدین با نوزادی روبرو می‌شوند که پشت، شانه‌ها، پیشانی یا حتی گوش‌هایش با لایه‌ای از موهای تیره و نرم پوشیده شده، طبیعی است که سوالات زیادی برایشان پیش بیاید. آیا این وضعیت طبیعی است؟ آیا نشانه یک مشکل است؟ و مهم‌تر از همه، چه کاری باید انجام دهیم؟ در این مقاله جامع از وی مام، قصد داریم با زبانی ساده و از نگاهی دلسوزانه، به تمام سوالات شما در مورد پرمویی نوزادان پاسخ دهیم، تفاوت بین موی طبیعی نوزاد و موارد نگران‌کننده را مشخص کنیم و به شما اطمینان دهیم که در بیشتر مواقع، این پدیده زیبا، کاملاً بی‌خطر و موقتی است.

پرمویی نوزاد دختر نشانه چیست؟

اولین و مهم‌ترین نکته‌ای که باید بدانید این است که در قریب به اتفاق موارد، دیدن مو بر بدن نوزاد دختر کاملاً طبیعی و بی‌خطر است. این موهای نرم و کرکی که ممکن است روی پشت، شانه‌ها، بازوها، پیشانی و گونه‌های فرشته کوچک شما وجود داشته باشد، یک پدیده فیزیولوژیک به نام لانوگو است.

لانوگو (Lanugo) چیست و چه نقشی دارد؟

لانوگو در واقع اولین نوع مویی است که روی بدن جنین در داخل رحم رشد می‌کند. این موها معمولاً حدود هفته ۱۶ تا ۲۰ بارداری ظاهر می‌شوند و تا اواخر دوره بارداری تمام بدن جنین را می‌پوشانند. لانوگو یک لایه محافظتی بسیار مهم است. تصور کنید جنین ماه‌ها در مایع آمنیوتیک شناور است؛ لانوگو به همراه ماده چرب و سفیدی به نام ورنیکس کازئوزا (Vernix Caseosa)، مانند یک لباس ضدآب عمل کرده و از پوست لطیف و حساس جنین در برابر این مایع محافظت می‌کند.

در حالت ایده‌آل، بیشتر این موها در هفته‌های پایانی بارداری، یعنی حدود هفته ۳۶ تا ۴۰، می‌ریزند و وارد مایع آمنیوتیک می‌شوند. به همین دلیل است که نوزادانی که دقیقاً سر موقع یا کمی دیرتر به دنیا می‌آیند، معمولاً لانوگوی کمتری دارند. اما نوزادانی که کمی زودتر از موعد به دنیا می‌آیند، به احتمال زیاد با مقدار قابل توجهی از این موهای کرکی متولد خواهند شد. البته این یک قانون قطعی نیست و بسیاری از نوزادان کاملاً رسیده (Full-term) نیز با این پوشش مویی زیبا به دنیا می‌آیند.

چرا موهای بدن نوزاد من اینقدر تیره و زیاد است؟

رنگ و میزان لانوگو می‌تواند بسیار متفاوت باشد. در نوزادانی که زمینه ژنتیکی پوست و موی تیره‌تری دارند، مثلاً در خانواده‌های مدیترانه‌ای، خاورمیانه‌ای یا آسیای جنوبی، این موها ممکن است تیره‌تر و ضخیم‌تر به نظر برسند و بیشتر جلب توجه کنند. این تفاوت رنگ جای هیچ نگرانی ندارد و صرفاً بازتابی از ژنتیک نوزاد است. نکته کلیدی این است که به یاد داشته باشید این موها، هر چقدر هم که زیاد یا تیره به نظر برسند، موهای دائمی نوزاد شما نیستند. آن‌ها طی چند هفته تا چند ماه اول زندگی به تدریج و خود به خود می‌ریزند و جای خود را به موهای بسیار نازک‌تر و روشن‌تری به نام موی وِلوس (Vellus hair) می‌دهند که تقریباً غیرقابل مشاهده هستند.

اگر نگران رشد غیرعادی مو در نوزاد خود هستید، بهتر است به سایر شاخص‌های رشد هم توجه کنید. یکی از مهم‌ترین این شاخص‌ها بررسی رشد طبیعی جمجمه و سر نوزاد است که می‌تواند اطلاعات مفیدی درباره وضعیت کلی سلامت او بدهد. برای آشنایی بیشتر با نحوه اندازه‌گیری و مقدار طبیعی دور سر نوزاد، پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را نیز مطالعه کنید.

علت پرمویی نوزاد تازه متولد شده

حالا که با لانوگو آشنا شدیم، بهتر است دلایل اصلی پرمویی در نوزادان را دقیق‌تر بررسی کنیم. این پدیده معمولاً ترکیبی از عوامل هورمونی و ژنتیکی است.

هورمون‌های مادر

در طول دوران بارداری، سطح هورمون‌های مختلفی در بدن مادر به شدت بالا می‌رود. این هورمون‌ها از طریق جفت به جنین منتقل می‌شوند تا به رشد و تکامل او کمک کنند. برخی از این هورمون‌ها، به ویژه آندروژن‌ها (هورمون‌های مردانه که به مقدار کم در بدن زنان هم وجود دارد)، می‌توانند فولیکول‌های موی جنین را تحریک کرده و باعث رشد بیشتر مو شوند. این یک فرآیند کاملاً طبیعی است. پس از تولد، نوزاد دیگر در معرض این سطح بالای هورمون‌های مادری قرار ندارد. با خروج تدریجی این هورمون‌ها از بدن نوزاد طی هفته‌ها و ماه‌های اول، تحریکی که روی فولیکول‌های مو وجود داشت از بین می‌رود و در نتیجه، لانوگو شروع به ریختن می‌کند. این یکی از شایع‌ترین و بی‌خطرترین دلایل پرمویی موقت در نوزادان است.

ژنتیک و وراثت

وراثت نقش بسیار مهمی در الگوی موی هر فردی ایفا می‌کند و این موضوع از همان بدو تولد مشخص است. اگر شما، همسرتان یا سایر بستگان نزدیکتان به طور طبیعی افرادی با موهای زیاد یا ضخیم هستید، اصلاً دور از انتظار نیست که نوزادتان نیز این ویژگی را به ارث برده باشد. این تأثیر ژنتیکی هم می‌تواند بر میزان لانوگو تأثیر بگذارد و هم بر نوع موهای دائمی که بعداً جایگزین آن می‌شوند. بنابراین، اگر سابقه خانوادگی پرمویی دارید، دیدن یک نوزاد پشمالو نباید شما را متعجب یا نگران کند.

 

---

به نقل از webmd :
متن انگلیسی:

Your baby’s hair falls out because of hormone changes in their body. When they’re growing in your womb, they get large amounts of hormones from you. After birth, these hormone levels plummet, causing their hair growth to stop.

ترجمه فارسی:

موی نوزاد شما به دلیل تغییرات هورمونی در بدنش می‌ریزد. هنگامی که نوزاد در رحم شما رشد می‌کند، مقدار زیادی هورمون از بدن شما دریافت می‌کند. پس از تولد، سطح این هورمون‌ها به‌شدت کاهش می‌یابد و همین باعث توقف رشد مو و در نهایت ریزش آن می‌شود.

---

آیا پرمویی نوزاد خطرناک است؟ 

همانطور که بارها تأکید کردیم، در بیش از ۹۹ درصد موارد، پرمویی نوزاد یک پدیده طبیعی است. اما در موارد بسیار نادر، ممکن است نشانه یک مشکل پزشکی زمینه‌ای باشد. تمایز بین این دو حالت بسیار مهم است. شما باید به علائم هشداردهنده‌ای که نیاز به توجه پزشکی دارند، آگاه باشید:

• نوع مو: لانوگو نرم، نازک و کرکی است. اگر موهای بدن نوزاد شما ضخیم، زبر و تیره است، شبیه به موی بزرگسالان، این یک علامت هشدار است.

• زمان و سرعت رشد: لانوگو از بدو تولد وجود دارد و به تدریج می‌ریزد. اگر متوجه شدید که موهای زائد بعد از چند ماه اول شروع به رشد کرده یا به سرعت در حال افزایش است، حتماً باید با پزشک مشورت کنید.

• علائم همراه: رشد موی غیرطبیعی (که به آن هیرسوتیسم گفته می‌شود) اگر با علائم دیگری از عدم تعادل هورمونی همراه باشد، نگران‌کننده است. این علائم در نوزاد دختر می‌تواند شامل بزرگ شدن کلیتوریس، جوش‌های شدید (آکنه)، صدای بم یا رشد سریع و غیرعادی عضلات باشد.

دیدن هر یک از این علائم بسیار نادر است، اما در صورت مشاهده، مراجعه فوری به متخصص اطفال یا فوق تخصص غدد کودکان ضروری است تا علت اصلی بررسی شود.

وقتی مادرها با پرمویی نوزاد دختر روبه‌رو می‌شوند، معمولاً دوست دارند مطمئن باشند که همه‌چیز از نظر سلامت عمومی طبیعی پیش رفته است. اگر می‌خواهید بدانید نمره آپگار نوزاد چه تصویری از وضعیت اولیه سلامت کودک می‌دهد، در مطلب مربوطه توضیحات ساده و روشنی ارائه شده است.

درمان پرمویی نوزاد در طب سنتی

بسیاری از والدین، به ویژه تحت تأثیر توصیه‌های اطرافیان و بزرگ‌ترهای فامیل، به دنبال روش‌های سنتی برای از بین بردن موهای بدن نوزادشان می‌گردند. روش‌هایی مانند ماساژ دادن بدن نوزاد با خمیر آرد نخودچی یا ترکیبی از شیر و زردچوبه، از گذشته‌های دور در برخی فرهنگ‌ها رواج داشته است. منطق پشت این کارها این است که مالش این مواد روی پوست، باعث کنده شدن موهای زائد می‌شود.

چرا این روش‌ها توصیه نمی‌شوند؟

در اینجا باید با قاطعیت بگوییم که متخصصان اطفال به شدت با انجام این کارها مخالف هستند. پوست نوزاد فوق‌العاده حساس، نازک و آسیب‌پذیر است. مالیدن یا ساییدن هر نوع ماده‌ای، حتی اگر طبیعی باشد، بر روی پوست لطیف او می‌تواند عواقب ناخوشایندی به همراه داشته باشد:

• ایجاد حساسیت و آلرژی: پوست نوزاد ممکن است به مواد موجود در این خمیرها واکنش نشان دهد و دچار قرمزی، خارش و دانه‌های پوستی شود.

• ساییدگی و خراشیدگی پوست: عمل مالش می‌تواند لایه محافظ پوست را از بین ببرد و باعث ایجاد خراش‌های ریز و ساییدگی شود که راه را برای ورود میکروب‌ها و عفونت‌های پوستی باز می‌کند.

• ایجاد درد و ناراحتی برای نوزاد: این کار برای نوزاد خوشایند نیست و می‌تواند باعث بی‌قراری و گریه او شود.

• بی‌فایده بودن: این روش‌ها ریشه مو را از بین نمی‌برند و تأثیر دائمی ندارند. از طرفی، لانوگو به هر حال قرار است خود به خود بریزد، پس این همه زحمت و آزار دادن نوزاد کاملاً بیهوده است.

لازم به ذکر است که این روش‌ها هیچ پایه و اساس علمی ندارند و توسط متخصصان اطفال توصیه نمی‌شوند. پوست حساس نوزاد نباید تحت چنین اقداماتی قرار گیرد. این موضوعات بیشتر بر اساس باورهای سنتی و فردی است تا شواهد علمی معتبر.

برای از بین بردن موهای زائد بدن نوزاد چه کنیم؟

پاسخ این سوال بسیار ساده است: هیچ کاری! بهترین، ایمن‌ترین و مؤثرترین “درمان” برای پرمویی طبیعی نوزاد، صبر و حوصله است.

بهترین رویکرد: صبر و حوصله

طبیعت کار خود را به بهترین شکل انجام می‌دهد. موهای لانوگو که روزی نقش محافظتی مهمی در رحم داشته‌اند، دیگر در دنیای بیرون مورد نیاز نیستند. به همین دلیل بدن نوزاد به طور طبیعی آن‌ها را طی چند هفته تا چند ماه اول پس از تولد، دفع می‌کند. این ریزش معمولاً تدریجی است و ممکن است شما حتی متوجه آن نشوید. این موها به سادگی با مالش ملایم لباس یا ملافه به بدن نوزاد، می‌ریزند. پس به جای تلاش برای حذف فعالانه موها، به زمان اعتماد کنید.

مراقبت‌های صحیح از پوست نوزاد

به جای تمرکز بر روی موها، انرژی خود را صرف مراقبت صحیح و ملایم از پوست نوزادتان کنید:

• برای حمام کردن از آب ولرم و شوینده‌های بسیار ملایم، بدون عطر و مخصوص نوزاد استفاده کنید.

• پس از حمام، با یک حوله نرم و به صورت ضربه‌ای (گذاشتن و برداشتن حوله) پوست نوزاد را خشک کنید. هرگز حوله را روی پوست او نکشید.

• می‌توانید بعد از حمام، بدن نوزاد را با چند قطره روغن مخصوص بچه به آرامی ماساژ دهید. این کار به حفظ رطوبت پوست کمک کرده و برای نوزاد آرامش‌بخش است، اما تأثیری در از بین بردن موها ندارد.

هرگز از این روش‌ها استفاده نکنید!

استفاده از روش‌های حذف موی بزرگسالان برای نوزادان به شدت خطرناک و ممنوع است. هرگز به فکر استفاده از موارد زیر برای نوزاد خود نباشید:

• تیغ زدن (Shaving): خطر بریدگی، عفونت و تحریک شدید پوست را به همراه دارد.

• وکس یا موم (Waxing): فوق‌العاده دردناک است و می‌تواند به پوست لطیف نوزاد آسیب جدی وارد کند.

• کرم‌های موبر: این کرم‌ها حاوی مواد شیمیایی قوی هستند که می‌توانند باعث سوختگی شیمیایی و واکنش‌های آلرژیک شدید در نوزادان شوند.

پرمویی پیشانی نوزاد دختر طبیعی است؟

یکی از نواحی که پرمویی آن اغلب باعث نگرانی والدین می‌شود، پیشانی است. دیدن موهای تیره روی پیشانی که گاهی تا بین ابروها نیز کشیده می‌شود، ممکن است این فکر را در ذهن والدین ایجاد کند که نکند فرزندشان در آینده پیشانی کوتاهی داشته باشد یا ابروهایش به هم پیوسته باشد.

باید به شما اطمینان دهیم که این نگرانی نیز بی‌مورد است. لانوگو می‌تواند در تمام نقاط بدن، از جمله پیشانی، گوش‌ها و خط رویش مو رشد کند. خط مویی که نوزاد با آن متولد می‌شود، خط موی دائمی او نیست. با ریختن لانوگو، خط رویش موی واقعی و ژنتیکی نوزاد شما به تدریج شکل می‌گیرد. آن موهای ریز روی پیشانی و بین ابروها نیز در همان فرآیند طبیعی ریزش، از بین خواهند رفت. پس با خیال راحت از دیدن چهره شیرین نوزادتان لذت ببرید و نگران موهای پیشانی او نباشید.

بسیاری از نوزادانی که پرمو هستند، ممکن است در همان ماه‌های اول با مشکلات پوستی کوچک هم روبه‌رو شوند. اگر برایتان سوال است که روش‌های ساده و بی‌خطر درمان جوش زدن صورت نوزاد چیست، آن مقاله می‌تواند راهنمای خوبی باشد.

چه زمانی پرمویی نوزاد یک مشکل پزشکی است؟

همانطور که قبلاً اشاره کردیم، در موارد بسیار نادری، پرمویی می‌تواند نشانه‌ای از یک اختلال هورمونی باشد. اگر علائم هشداردهنده‌ای را که ذکر شد مشاهده کردید، پزشک ممکن است به شرایطی مانند هایپرپلازی مادرزادی آدرنال (CAH) مشکوک شود.

هایپرپلازی مادرزادی آدرنال (CAH)

این یک گروه از اختلالات ژنتیکی نادر است که بر غدد فوق کلیوی (آدرنال) تأثیر می‌گذارد. این غدد مسئول تولید هورمون‌های مهمی از جمله کورتیزول و آلدوسترون هستند. در افراد مبتلا به CAH، یک آنزیم مورد نیاز برای تولید این هورمون‌ها وجود ندارد یا کم است. در نتیجه، بدن تلاش می‌کند این کمبود را با تولید بیش از حد هورمون‌های دیگر، به ویژه آندروژن‌ها (هورمون‌های مردانه)، جبران کند.

افزایش سطح آندروژن‌ها در نوزاد دختر می‌تواند باعث بروز علائمی مانند رشد موهای زبر و تیره (هیرسوتیسم) و تغییرات در ظاهر دستگاه تناسلی خارجی شود. CAH یک بیماری جدی است که نیاز به تشخیص و درمان مادام‌العمر دارد. خوشبختانه، این بیماری در بسیاری از کشورها جزو برنامه غربالگری نوزادان است و از طریق یک آزمایش خون ساده در بدو تولد قابل تشخیص است.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟ 

برای جمع‌بندی، در شرایط زیر حتماً با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید:

• اگر موهای بدن نوزادتان به جای کرکی و نرم، ضخیم، زبر و تیره است.

• اگر رشد موها بعد از تولد شروع شده و به سرعت در حال افزایش است.

• اگر پرمویی با علائم دیگری مانند آکنه شدید، بزرگ شدن اندام تناسلی یا رشد سریع غیرعادی همراه است.

• و در نهایت، اگر با وجود تمام این توضیحات، هنوز عمیقاً نگران هستید. گاهی یک ویزیت ساده و شنیدن اطمینان از زبان پزشک، بهترین راه برای رسیدن به آرامش خاطر است.

پرمویی پوست نوزاد ممکن است توجه شما را به ظاهر کلی پوست او حساس‌تر کند. برای مادرهایی که می‌خواهند درباره علت‌ها و روند بهبود آکنه در نوزادان بدانند، توضیحات کامل و قابل‌فهمی در مطلب مربوطه گذاشته شده است.

کلام آخر ویمام

پرمویی در نوزادان دختر، به ویژه در هفته‌ها و ماه‌های اول زندگی، یک پدیده کاملاً رایج، طبیعی و گذراست. این موهای نرم و کرکی که لانوگو نام دارند، یادگاری از زندگی داخل رحمی هستند و به تدریج جای خود را به موهای طبیعی و دائمی می‌دهند. در این مسیر، مهم‌ترین وظیفه شما به عنوان والدین، صبر، مراقبت ملایم از پوست نوزاد و نادیده گرفتن توصیه‌های غیرعلمی و روش‌های سنتی آسیب‌رسان است. در این مقاله از وی مام سعی کردیم با ارائه اطلاعات دقیق و علمی، خیال شما را آسوده کنیم. به یاد داشته باشید که این مرحله نیز به سرعت سپری می‌شود، پس به جای نگرانی در مورد چند تار موی اضافه، از هر لحظه در آغوش کشیدن فرشته کوچک و دوست‌داشتنی خود لذت ببرید.

سوالات متداول

آیا موهای بدن نوزاد من برای همیشه باقی می‌ماند؟

خیر، در اکثر موارد موهای اولیه نوزاد (لانوگو) موقتی هستند. این موهای نرم طی چند هفته تا چند ماه اول زندگی به طور طبیعی می‌ریزند و با موهای نازک‌تر و کمتر قابل مشاهده جایگزین می‌شوند.

آیا پرمویی نوزاد نشانه جنسیت جنین در بارداری است؟

خیر، این یک باور عامیانه و غلط است. پرمویی نوزاد هیچ ارتباطی با تعیین جنسیت ندارد و به عواملی مانند ژنتیک و هورمون‌ها بستگی دارد. هم نوزادان پسر و هم دختر می‌توانند با لانوگو متولد شوند.

موهای لانوگو چه زمانی می‌ریزد؟

ریزش لانوگو معمولاً از چند هفته پس از تولد شروع شده و ممکن است تا چند ماهگی ادامه یابد. این فرآیند تدریجی است و سرعت آن در هر نوزادی متفاوت است.

آیا می‌توانم از روغن برای ماساژ و کم شدن موها استفاده کنم؟

ماساژ با روغن مخصوص بچه برای پوست نوزاد مفید و آرامش‌بخش است، اما هیچ تأثیری بر ریزش یا کم شدن موها ندارد. این کار را برای سلامت پوست انجام دهید، نه برای حذف مو.

پرمویی نوزاد پسر هم طبیعی است؟

بله، کاملاً. لانوگو و پرمویی ناشی از هورمون‌های مادر یا ژنتیک، در نوزادان پسر نیز به همان اندازه شایع و طبیعی است که در نوزادان دختر دیده می‌شود و جای هیچ‌گونه نگرانی ندارد.

 

منبع: webmd clevelandclinic